آموزش ترازنامه به زبان ساده

دسته بندی : آموزه‌های حسابداری

تاریخ انتشار :13 خرداد 1401

تاریخ بروزرسانی :22 اسفند 1403

آموزش ترازنامه به زبان ساده

یکی از مطالب مهم که در آموزش حسابداری به آن پرداخته می شود مطالب مرتبط با ترازنامه است. ترازنامه معمولاً در پایان یک دوره مالی تهیه می‌شود که این دوره می تواند شامل یک دوره یک ساله باشد یا دوره های تعیین شده مورد نیاز مدیران. در ترازنامه، سه قسمت اصلی وجود دارد: دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه (حقوق صاحبان سهام). این قسمت‌ها به ما نشان می‌دهند که چه چیزهایی در اختیار شخص یا شرکت هست و همچنین نشان می‌دهند که چه مقدار سرمایه در شرکت سرمایه‌گذاری شده است.

تعریف ترازنامه : ترازنامه یا صورت وضعیت مالی که یکی از صورت های مالی اساسی است که وضعیت مالی شرکت را شرح می دهد. فرمول ترازنامه به این شرح است : بدهی + سرمایه = دارایی

در واقعیت، ترازنامه به ما نشان می‌دهد که یک شخص یا شرکت چه میزان دارایی دارد؛ از جمله مثلاً زمین‌ها، ساختمان‌ها، اموال، و همچنین پول نقد در دسترس. همچنین بدهکاران به شرکت نیز جزء دارایی‌های شرکت محسوب می‌شوند؛ زیرا با پرداخت پول به شرکت یا صدور چک‌ها و سایر اسناد پرداخت، دارایی شرکت افزایش می‌یابد. همچنین، ترازنامه به ما می‌گوید که شرکت چه مقدار بدهی دارد. این بدهی‌ها ممکن است به افراد یا شرکت‌های مختلفی داشته باشد. اطلاعات درباره بدهی‌ها و سرمایه شرکت نیز در ترازنامه ثبت می‌شود. این بدهی‌ها به ما نشان می‌دهند که شرکت به چه افراد یا شرکت‌های دیگری بدهکار است.

در نهایت، ترازنامه بر اساس اصل زیر استوار است:

دارایی = بدهی + سرمایه

این اصل به عنوان معادله اصلی حسابداری شناخته می‌شود و در ترازنامه به خوبی نمایش داده می‌شود.

جدول ترازنامه در حسابداری

ترازنامه به شکل T است یعنی در سمت راست مربوط به حساب های با ماهیت بدهکار است و سمت چپ مربوط به بستانکاران است، و به شکل کاملا تفکیک شده قابل نمایش و دسته بندی هستند

مفهوم ترازنامه

ترازنامه معمولا در پایان دوره مالی تهیه می شود تا میزان عملکرد شرکت را نشان دهد. ترازنامه شامل دارایی ها ، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام (سرمایه) است که در جدول ترازنامه می توان وضعیت موجود این سه آیتم اصلی را مشاهده کرد.

دارایی : در قسمت دارایی ها میتوان متوجه شد که چه میزان شرکت زمین،اثاثه، ساختمان و حتی موجودی بانک و… دارد.

بدهی ها: تمام بدهی های هر سازمان از جمله تسهیلات دریافتنی و حسابهای پرداختنی (ممکن است که برای قسمتی از بدهی ها چک کشیده شده باشد) و دیگر تعهدات پرداخت در این قسمت از ترازنامه آورده می شود

سرمایه : بعد از پرداخت تمام بدهی ها چیزی که از دارایی ها برای سازمان یا هر مجموعه ای باقی می ماند سرمایه یا حقوق صاحبان سهام نامیده می شود.

نحوه تنظیم ترازنامه

ترازنامه و اجزای آن

دارایی، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام

دارایی ها

دارایی‌ها از لحاظ نقدشوندگی به دو دسته دارایی‌های جاری و غیرجاری تقسیم می‌شوند.

دارایی های جاری

دارایی‌های جاری یکی از اجزاء مهم مالی یک شرکت یا سازمان هستند. این دارایی‌ها دارای ارزش نقدی هستند و در طی یک دوره یک ساله یا یک چرخه عملیات (هر کدام که مدت زمانی طولانی‌تر باشد) به وجه نقد تبدیل می‌شوند یا در دوره عملیات از آن‌ها استفاده می‌شود.

دارایی‌های جاری به‌طور کلی اطلاعات مهمی را در مورد فعالیت‌های عملیاتی شرکت نشان می‌دهند. این دارایی‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

موجودی نقد

موجودی نقد یکی از مهمترین سرفصل‌های مالی در حسابداری است که به وجود نقدی که یک سازمان در دست دارد، اشاره دارد. این سرفصل شامل پول نقد، حساب تنخواه، حسابهای ارزی و ریالی و... است.

حساب‌ها و اسناد دریافتنی تجاری و غیر‌تجاری

مبالغی که از مشتریان یا سایر شرکت‌ها بدهکار شده‌اند و در آینده انتظار می‌رود به وجه نقد تبدیل شوند.

موجودی کالا

ارزش کالاها و مواد اولیه موجود در انبار که برای تولید محصولات یا ارائه خدمات استفاده می‌شود.

سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت

سرمایه‌گذاری‌هایی که دارای مدت زمان سر‌رسید کمتر از یک سال هستند، به عنوان سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت شناخته می‌شوند. این نوع سرمایه‌گذاری به دلیل مدت زمان کوتاه سر‌رسید آن‌ها، جزء دارایی‌های جاری سازمان محسوب می‌شوند. یکی از اهمیت‌های این نوع سرمایه‌گذاری، میزان انعطاف‌پذیری و قابلیت دسترسی به سرمایه است.

سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت معمولاً شامل انواع مختلفی از ابزارهای مالی می‌شوند، از جمله:

1. سهام سایر شرکت‌ها: سازمان‌ها ممکن است به منظور کسب سود از نمایندگی در سایر شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت داشته باشند. این سرمایه‌گذاری‌ها می‌توانند به صورت موقتی باشند و با هدف فرصت‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت صورت گیرند.

2. اوراق بهادار قابل معامله: این شامل خرید و فروش اوراق بهاداری مانند سهام، اوراق قرضه، گواهی‌نامه‌های سپرده بانکی و سایر ابزارهای مالی می‌شود که در بازار مالی به راحتی قابل خرید و فروش هستند و به سرعت به پول نقد تبدیل می‌شوند.

3. وام‌های کوتاه‌مدت به سایر شرکت‌ها یا افراد: سازمان‌ها ممکن است به منظور کسب سود از دادن وام‌های کوتاه‌مدت به دیگر شرکت‌ها یا افراد سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت داشته باشند. این وام‌ها به سرعت با بازگشت وجه به شرکت تبدیل می‌شوند.

4. پروژه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت: سازمان‌ها ممکن است برای انجام پروژه‌هایی که مدت زمان آن‌ها کمتر از یک سال است، سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت داشته باشند. این ممکن است شامل تجهیزات جدید، تبلیغات کوتاه‌مدت، یا پروژه‌های تحقیق و توسعه باشد.

سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا به بهبود انعطاف‌پذیری مالی و بهره‌وری در مدیریت سرمایه‌های خود بپردازند. همچنین، این نوع سرمایه‌گذاری از مزایای مالی سریع‌تری نیز برخوردار است و به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا به صورت سریع به فرصت‌های سرمایه‌گذاری جواب دهند و در معرض خطرات کمتری باشند. با این وجود، برای مدیریت موثر سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت، باید دقت و اطمینان به عنوان عوامل اصلی مدیریت این نوع سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شوند.

حساب‌ها و اسناد دریافتنی تجاری و غیر‌تجاری

حساب‌های دریافتنی و اسناد دریافتنی دو مفهوم مهم در حسابداری و مدیریت مالی شرکت‌ها و سازمان‌ها هستند که برای نظارت بر معاملات مالی و ارتباط با مشتریان بسیار اهمیت دارند.

حساب‌های دریافتنی

حساب‌های دریافتنی به‌خاطر ارائه خدمات یا فروش کالاها به طور نسیه ایجاد می‌شوند. در این نوع حساب، مشتری به طور شفاهی متعهد می‌شود که تا سررسید مشخصی پول اجناس نسیه گرفته شده را به شرکت یا فروشنده بازپرداخت کند. معمولاً این نوع حساب‌ها به دوره‌های کوتاه مدت مرتبط هستند و معاملات مالی معمولاً در چند هفته یا ماه انجام می‌شود.

اسناد دریافتنی

اسناد دریافتنی نیز به دلیل ارائه خدمات یا فروش کالاها به طور نسیه ایجاد می‌شوند، اما در این حساب‌ها متعهدیت به‌صورت کتبی و با امضا صورت می‌گیرد. مشتری به‌صورت کتبی تایید می‌کند که تا تاریخ مشخصی پول خدمات یا کالاهای دریافت شده را بازپرداخت خواهد کرد. این نوع اسناد به عنوان ادله قانونی برای معامله مورد استفاده قرار می‌گیرند و ممکن است در معاملاتی با ارزش بالا و طولانی‌مدت مورد استفاده قرار گیرند.

تفاوت اصلی میان حساب‌های دریافتنی و اسناد دریافتنی در نوع متعهدیت مشتری و شکل ثبت تعهد است. حساب‌های دریافتنی به تعهدات شفاهی مبتنی بر اعتماد بیشتری تکیه می‌کنند، در حالی که اسناد دریافتنی تعهدات کتبی و قانونی دقیق‌تری را تعهد می‌کنند.

مدیریت صحیح حساب‌های دریافتنی و اسناد دریافتنی برای مالیات، نقدینگی، و تحلیل مالی بسیار اهمیت دارد. همچنین، توجه به نوع معاملات و تاریخ‌های سررسید این حساب‌ها برای برنامه‌ریزی مالی بهینه و پیش‌بینی نیازهای مالی بسیار حیاتی است."

موجودی مواد و کالا

موجودی مواد و کالا یکی از جزئیات حیاتی در حسابداری و مدیریت مالی سازمان‌هاست که مستقیماً به فرآیند تولید و ارائه محصولات و خدمات ارتباط دارد. این دارایی‌ها به‌صورت مواد خام، مواد اولیه، کالاهای جاری، یا قطعات مورد نیاز در تولید محصولات و خدمات، در دست سازمان واقع می‌شوند. اندازه‌گیری موجودی مواد و کالا به صورت بهای تمام شده انجام می‌شود که در آن هزینه‌های خرید، حمل و نگهداری مواد نیز در نظر گرفته می‌شود.

سفارشات و پیش‌پرداخت‌ها

سفارشات و پیش‌پرداخت‌ها نمایانگر یک مفهوم مهم در مدیریت مالی هستند که به عنوان هزینه‌هایی از قبل انجام شده معرفی می‌شوند. به عبارت ساده‌تر، این به معنای آن است که شما برای یک خدمات یا کالا که در آینده ارائه می‌شود، پیش‌از وقوع آن هزینه کرده‌اید. یک مثال رایج از این مفهوم، پیش‌پرداخت بیمه است. زمانی که شما برای بیمه خود پرداخت می‌کنید، در واقعیت این پول به عنوان پیش‌پرداخت جهت تأمین یک خدمات آینده محسوب می‌شود. به عبارت دقیق‌تر، شما از قبل برای پوشش خسارات یا ریسک‌های ممکن در آینده، پول پرداخت می‌کنید.

حالا این مهم است که بدانیم که این هزینه‌های پیش‌پرداخت، در دارایی‌های مالی ما تأثیر دارند. زمانی که خدمات مورد انتظار به ما ارائه شود، این خدمات به عنوان دارایی‌های ما در دفتر حساب ما ثبت می‌شوند. به عبارت دیگر، سفارشات و پیش‌پرداخت‌ها در زمان انجام معاملات اقتصادی، به ارزش و دارایی‌های مالی ما اضافه می‌شوند. با این تفاوت که در ابتدا ممکن است این هزینه‌ها به نظر بیاید که از دست رفته‌اند، اما در آینده زمانی که خدمات ارائه می‌شوند، ارزش آن‌ها به صورت واقعی در دارایی‌های ما نمایان می‌شود. این تفکر اهمیت مفهومی مهم را نشان می‌دهد که در مدیریت مالی و حسابداری به نام تطابق درآمد با هزینه دارد، زیرا در طی این فرآیند هزینه‌های پیشین به درآمد آینده متصل می‌شوند.

دارایی‌های غیرجاری

دارایی‌های غیر‌جاری، بخشی از دارایی‌های یک سازمان یا شرکت هستند که در طول یک دوره یک ساله یا یک چرخه عملیات معمولاً به وجه نقد تبدیل نمی‌شوند و یا در دوره عملیات روزمره به آن‌ها نیاز نیست. این دارایی‌ها می‌توانند اطلاعاتی مهم در مورد فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و تامین مالی بلندمدت شرکت ارائه دهند و در اختیار سهامداران و مخاطبان مالی قرار گیرند.

سرمایه‌گذاری‌های بلند‌مدت

این شامل سرمایه‌گذاری‌هایی است که برای مدت طولانی‌تری نسبت به یک سال در دست سازمان باقی می‌مانند. به عنوان مثال، دارایی‌های ثابت نظیر ساختمان‌ها، تجهیزات، وسایل نقلیه، و سایر دارایی‌هایی که برای تولید محصولات یا ارائه خدمات بلندمدت استفاده می‌شوند.

دارایی‌های ثابت مشهود

دارایی‌های سرمایه‌ای به عنوان دارایی‌های ثابت نیز شناخته می‌شوند و در واقعیت، این دو مفهوم مشترک دارند. این دارایی‌ها ویژگی مهمی دارند: دارایی‌های ثابت یا سرمایه‌ای بیشتر از یک دوره مالی (معمولاً بیش از یک سال) خریداری می‌شوند و به ماهیت فیزیکی دارند.

دارایی‌های سرمایه‌ای پایه و اساسی برای تولید کالاها و ارائه خدمات در طولانی مدت هستند. این دارایی‌ها می‌توانند شامل ماشین‌آلات تولید، املاک و مستغلات، ساختمان‌ها و تجهیزات صنعتی باشند. تا زمانی که از آن‌ها به منظور تولید یا ارائه کالاها و خدمات استفاده می‌شود، در دسته دارایی‌های سرمایه‌ای قرار می‌گیرند.

یکی از ویژگی‌های بارز دارایی‌های سرمایه‌ای، طول عمر نسبتاً طولانی آن‌هاست. این دارایی‌ها به عنوان منابع مالی مهمی برای سازمان‌ها و کسب‌وکارها عمل می‌کنند و به طور معمول در دسته دارایی‌های غیرجاری مورد ثبت قرار می‌گیرند. مدیریت و نگهداری صحیح از دارایی‌های سرمایه‌ای از اهمیت بسیاری برخوردار است، زیرا تأثیر زیادی بر عملکرد و سودآوری سازمان دارند.

دارایی‌های نامشهود

دارایی‌های نامشهود به دارایی‌هایی اطلاق می‌شود که ماهیت فیزیکی ندارند و در طولانی مدت نگهداری می‌شوند. این دارایی‌ها از ارزش‌های غیرفیزیکی تشکیل شده و معمولاً برای مدت‌های زمانی بیشتر از یک سال نگهداری می‌شوند. انواع مختلفی از دارایی‌های نامشهود وجود دارند، که در زیر به برخی از مهمترین نمونه‌ها اشاره می‌کنیم:

حق اختراع: این دارایی نمایانگر حقوق مالکیت معنوی بر روی اختراع‌ها و ابتکارات جدید است. حق اختراع به صاحبانش اجازه می‌دهد از اختراع بهره‌برداری کنند و در مواردی به فروش آنها بپردازند.
حق کپی‌رایت (Copyright): این دارایی مرتبط با حقوق نسبت به آثار هنری و ادبی مانند کتب، موسیقی، نرم‌افزارها و فیلم‌ها است. صاحبان حق کپی‌رایت اجازه کپی‌برداری و توزیع آثار خود را دارند.
برند تجاری (Brand): برند یک دارایی نامشهود است که ارتباط مستقیم با شناخت و اعتماد مشتریان دارد. ارزش یک برند معمولاً نامشهود است و می‌تواند بر اساس شهرت، وفاداری مشتریان، و ارتباطات بازاریابی تعیین شود.

در مواردی، ارزش دقیق دارایی‌های نامشهود قابل تعیین است. به عنوان مثال، ارزش حق اختراع یا حق کپی‌رایت می‌تواند با معاملات بازاریابی یا بهای فروش آنها محاسبه شود. اما در موارد دیگر، مانند ارزش سرقفلی (goodwill)، ارزش دارایی نامشهود معمولاً تخمینی است و نمی‌توان به راحتی آن را معین کرد.

در پایان، تحلیل ساختار سرمایه شرکت به کمک بررسی بدهی‌ها و حقوق صاحبان سرمایه می‌تواند در درک نحوه تأمین منابع مالی شرکت و تأثیر آن بر عملکرد مالی آن کمک کند. بررسی نسبت بین بدهی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت نیز می‌تواند اطلاعات ارزشمندی ارائه دهد و برای برنامه‌ریزی مالی و مدیریت بهینه منابع مالی مورد استفاده قرار گیرد.

بدهی‌ها

بدهی‌ها به تعهدات مالی اشاره دارند که یک شرکت یا واحد تجاری به دلیل معاملات و تعاملات گذشته باید پرداخت کند. این تعهدات می‌توانند به چالش‌های مالی و جریان نقدی ناشی از آن موجب شوند. همچنین، مدت زمان پرداخت بدهی‌ها می‌تواند متناسب با زمانی که بدهی‌ها باید تسویه شوند، متغیر باشد. بدهی‌ها همانند دارایی‌ها به دو دسته بدهی‌های جاری و غیرجاری تقسیم می‌شوند، اما با تفاوت در زمان سررسید پرداخت آن‌ها:

بدهی‌های جاری: این دسته شامل تعهدات مالی است که به مدت یک سال یا کمتر باید تسویه شوند. به عبارت دقیق‌تر، این تعهدات به اجل کوتاه‌مدت دارند و معمولاً شامل بدهی‌هایی مانند حساب‌های رسیده‌پرداخت، وام‌های بانکی کوتاه‌مدت و پس‌پرداخت‌ها به تامین‌کنندگان می‌شوند.
بدهی‌های غیرجاری: این دسته شامل تعهدات مالی است که بیشتر از یک سال به تسویه می‌رسند و به اجل بلندمدت دارند. این تعهدات ممکن است شامل وام‌های بلندمدت، اوراق بهادار بدهی، و تعهدات مرتبط با کارمندان (مانند پس‌اندازها و بازنشستگی) باشد.

بدهی‌های جاری

این دسته شامل تعهدات مالی است که به مدت یک سال یا کمتر باید تسویه شوند. به عبارت دقیق‌تر، این تعهدات به اجل کوتاه‌مدت دارند و معمولاً شامل بدهی‌هایی مانند حساب‌های رسیده‌پرداخت، وام‌های بانکی کوتاه‌مدت و پس‌پرداخت‌ها به تامین‌کنندگان می‌شوند.

حساب‌ها و اسناد پرداختنی تجاری

حساب‌های پرداختنی و اسناد پرداختنی تجاری به تعهدات مالی اشاره دارند که یک شرکت یا واحد تجاری به دلیل معاملات تجاری و تعاملات با سایر اشخاص یا شرکت‌ها به آنها بدهکار است. این تعهدات به وجه نقد تبدیل می‌شوند و معمولاً در طی یک سال آینده از تاریخ ترازنامه تسویه می‌شوند.

تفاوت اصلی بین حساب‌های پرداختنی و اسناد پرداختنی تجاری در نوع تعهدی است که برای بازپرداخت آن‌ها شرکت متحمل می‌شود:

حساب‌های پرداختنی: این حساب‌ها نمایانگر مبلغی هستند که شرکت به سایر افراد یا شرکت‌ها بدهکار است به عنوان پاسخ به تأمین کالاها یا خدماتی که از آنها دریافت کرده است. معمولاً این تعهدات ناشی از خرید کالاها یا خدمات به شرط اعتباری ایجاد می‌شوند.

اسناد پرداختنی تجاری: این اسناد نیز نمایانگر تعهدات مالی هستند، اما به صورت اسناد قابل معامله و اوراق بهادار صادر می‌شوند. اسناد پرداختنی تجاری معمولاً به دلیل تأمین مالی یا بازپرداخت کالاها و خدمات در زمانهای مشخص صادر می‌شوند.

مثالی برای تفاوت بین این دو نوع تعهد می‌تواند در مورد یک شرکت باشد که از یک تأمین‌کننده خدمات مختلف بهره می‌برد. اگر شرکت خدماتی را دریافت کرده و به ازای آن چک یا سفته‌ای صادر نکند، حساب پرداختنی تجاری ایجاد می‌شود. اما اگر شرکت چک یا سفته‌ای بابت خدمات دریافت کند و در مقابل آن چک یا سفته‌ای بدهکار ندهد، اسناد پرداختنی تجاری ایجاد می‌شود.

حساب‌های پرداختنی و اسناد پرداختنی تجاری نقش مهمی در مدیریت جریان نقدی و امور مالی شرکت‌ها ایفا می‌کنند و مدیریت صحیح آنها از اهمیت بسیاری برخوردار است.

پیش‌دریافت‌ها

پیش‌دریافت‌ها به مبالغی اشاره دارند که یک شرکت قبل از ارائه کالاها یا خدمات به مشتریانش، از آنها دریافت می‌کند. این پیش‌دریافت‌ها معمولاً به عنوان پیش پرداختهای مشتریان شناخته می‌شوند و از جنبه مالی، نمایانگر تعهد شرکت به ارائه کالاها یا خدماتی هستند که پولش را از قبل دریافت کرده است. در این مواقع، شرکت تعهد می‌کند که در یک تاریخ مشخص در آینده، اقلام یا خدماتی که پولش را از قبل دریافت کرده است را به مشتری ارائه دهد. این نوع تعهدات مالی به عنوان بخشی از پروسه فروش یا ارائه خدمات ایجاد می‌شوند و معمولاً در ترازنامه به عنوان بدهی‌های جاری ثبت می‌شوند.

یک مثال ساده از این نوع تعهدات مالی می‌تواند در مورد یک شرکت فروشگاهی باشد که از مشتریان پیش‌پرداخت مبلغی را دریافت می‌کند برای ارسال کالاها به آنها در آینده. در این صورت، شرکت تعهد می‌کند که در تاریخ مشخص، محصولات مورد سفارش مشتریان را ارسال کند.

پیش‌دریافت‌ها نقش مهمی در مدیریت جریان نقدی شرکت‌ها دارند و از اهمیت بسیاری برخوردار هستند، زیرا این پیش‌پرداخت‌ها منابع مالی قبل از انجام واقعی معاملات فروش را به شرکت فراهم می‌کنند و می‌توانند به تأمین موجودی نقدی و پایداری مالی کمک کنند.

ذخیره مالیات

ذخیره مالیات به مالیاتی اشاره دارد که یک شرکت به عنوان تعهد مالی برآوردی در نظر می‌گیرد و مبلغ متناسبی از درآمدهای خود را برای پرداخت آینده این مالیات کنار می‌گذارد. برای مثال، شرکت با توجه به درآمدهای گذشته و تخمین‌های مبتنی بر فروش و خدمات آتی، میزان مالیاتی که در دوره مالی آینده باید پرداخت کند را پیش‌بینی می‌کند و یک مبلغ مشخص را به عنوان ذخیره مالیات در حسابی جداگانه ثبت می‌کند. این ذخیره مالیات معمولاً در ترازنامه به عنوان بدهی‌های جاری ثبت می‌شود، زیرا قرار است که مالیات ظرف یک سال از تاریخ ترازنامه پرداخت شود. این عمل به شرکت اجازه می‌دهد تا مالیاتهای آتی خود را مدیریت کند و منابع مالی لازم برای پرداخت آنها را در دسترس داشته باشد.

سود سهام پیشنهادی و پرداختنی

وقتی که هیئت مدیره سودی را برای تقسیم بین سهامداران پیشنهاد می‌کند و این پیشنهاد توسط مجمع عمومی عادی تصویب می‌شود، سود پیشنهادی به عنوان تعهد مالی در بدهی‌های جاری ثبت می‌شود. دلیل این ثبت در بدهی‌های جاری این است که طبق قوانین تجارت و مقررات مربوط به شرکت‌ها، شرکت‌ها معمولاً تا 8 ماه پس از برگزاری مجمع عمومی موظف به پرداخت سود به سهامداران خود هستند. این تعهد به عنوان بدهی جاری در ترازنامه ثبت می‌شود تا نشان دهد که شرکت معلوماً در یک زمان نزدیک به آینده مالیات معادل سود تقسیم شده را باید پرداخت کند. این نوع ثبت به شرکت کمک می‌کند که مالیات‌های معوقه را به موقع پرداخت کند و از مشکلات مالی ناشی از تأخیر در پرداخت مالیات جلوگیری کند.

تسهیلات دریافتی

تسهیلات مالی کوتاه مدت و حصه جاری بلندمدت دو راهکار مهم برای تأمین منابع مالی یک شرکت هستند.

تسهیلات مالی کوتاه مدت: این تسهیلات شامل وام‌ها و اعتباراتی هستند که در زمان‌های کوتاه مدت از بانک‌ها و مؤسسات مالی گرفته می‌شوند. این منابع مالی برای تأمین نیازهای مالی فوری شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرند و معمولاً در مدت‌های کوتاه مدت (معمولاً کمتر از یک سال) با بهره‌کاری پرداخت می‌شوند.
حصه جاری بلندمدت: حصه جاری بلندمدت به بخشی از وام‌ها و بدهی‌های بلندمدت اشاره دارد که سررسید آنها در دوره جاری یا آینده قرار دارد. این بدهی‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند: بخشی که در سال جاری باید پرداخت شود و بخشی که در دوره‌های آتی پس از سال جاری پرداخت می‌شود. حصه جاری بلندمدت به این بخش از وام‌ها اشاره دارد که در سال جاری باید تسویه شود.

ذخیره و مزایای کارکنان

این ذخائر معمولاً برای پرداخت مزایای پایان خدمت کارکنان در آینده تأمین می‌شوند و به عنوان بدهی‌های غیرجاری در ترازنامه ثبت می‌شوند. این بدهی‌ها تعهداتی به طور طولانی‌مدت به کارکنان می‌باشند.

بدهی های غیرجاری

بدهی‌های غیرجاری: این دسته شامل تعهدات مالی است که بیشتر از یک سال به تسویه می‌رسند و به اجل بلندمدت دارند. این تعهدات ممکن است شامل وام‌های بلندمدت، اوراق بهادار بدهی، و تعهدات مرتبط با کارمندان (مانند پس‌اندازها و بازنشستگی) باشد.

تسهیلات مالی دریافتی بلند مدت

تسهیلات مالی، به عنوان منابع مالی مهمی برای یک شرکت عمل می‌کنند و بر جریانات نقدی آتی آن تأثیر زیادی دارند. به همین دلیل، تاریخ سررسید این تسهیلات از اهمیت بالایی برخوردار است. اطلاعات مربوط به تاریخ سررسید، نرخ بهره، و شرایط تسهیلات در یادداشت‌های توضیحی تعبیر می‌شوند تا مدیران مالی و سرمایه‌گذاران بتوانند اثرات آنها بر جریانات نقدی آتی را تخمین بزنند و تصمیم‌گیری مناسبی انجام دهند.

خالص سرمایه در گردش

تفاوت بین دارایی‌های جاری و بدهی‌های جاری به عنوان خالص سرمایه در گردش شناخته می‌شود. اگر این تفاوت مثبت باشد، به این معناست که مقدار دارایی‌های جاری شرکت بیشتر از مقدار بدهی‌های جاری آن است. این وضعیت نشان می‌دهد که شرکت توانایی دارد تا بدهی‌های کوتاه‌مدت خود را پرداخت کند، زیرا دارایی‌های جاری بیشتری در اختیار دارد تا از آنها استفاده کند.

به عبارت دیگر، اگر خالص سرمایه در گردش مثبت باشد، این به معنای این است که شرکت دارای منابع مالی کافی است تا تعهدات مالی خود را در دوره‌های کوتاه‌مدت تأمین کند و به مشکل نخواهد خورد.

حقوق صاحبان سهام

بعد از کسر بدهی‌ها از دارایی‌ها، مقدار باقی‌مانده به عنوان حقوق صاحبان سهام شناخته می‌شود. حقوق صاحبان سهام به مبنای منابع تامین کننده آن‌ها تفکیک می‌شود. شرکت‌های سهامی به منظور تأمین مالی خود اغلب به انتشار سهام می‌پردازند و از این طریق دیگران را به عنوان سهامداران در شرکت جذب می‌کنند. بخش دیگری از حقوق صاحبان سهام را اندوخته‌ها تشکیل می‌دهند. اندوخته‌ها مقادیری هستند که به دلایل قانونی مانند تقویت بنیه مالی، حفظ حقوق بستانکاران و موارد مشابه از سود قابل تقسیم شرکت‌ها کسر می‌شوند.

سود و زیان انباشته: این مفهوم به مجموع سودهایی اشاره دارد که تاکنون تقسیم نشده و یا تخصیص داده نشده‌اند. این سودها پس از کسر زیان‌های وارده به شرکت نمایانگر ارزش تجمیعی شرکت در طول زمان می‌باشند.

نمونه ترازنامه ساده

pdf ترازنامه

فرم ترازنامه مالیاتی

مثال ترازنامه حسابداری