مالیات ارز [ خرید و فروش + قانون جدید + محاسبه + مالیات ارز دولتی ]

مالیات ارز یکی از دغدغه‌های مهم افرادی است که با ارز داخلی و خارجی سر و کار دارند. در این چند سال اخیر که ارزش ریال به‌شدت پایین آمده، خیلی از افراد تمایل دارند که درآمدهای خود را تبدیل به ارز کنند. خُب پس طبیعی است که در این زمینه آموزش مالیاتی ببینید و بدانید مالیات بر خرید و فروش ارز به چه شکل است. دولت، سیاست‌های مختلفی برای تصویب قانون مالیات ارز دارد. مهم‌ترین هدف دولت از دریافت مالیات ارز از مردم، کنترل نوسانات بازار است. یعنی اگر مالیات نباشد، افراد با خرید و فروش مکرر ارز به دنبال کسب سود بیشتر خواهند بود (سوداگری) و این به نفع بازار ارز نیست. دریافت مالیات از ارز باعث می‌شود تا بازار شفاف‌تر شود، نظارت دولت آسان‌تر شود و نوسانات غیرمنطقی در بازار وجود نداشته باشد. فرض کنید دلالان و سوداگران متوجه شوند که قیمت دلار شروع به بالا رفتن کرده، با هجوم به بازار می‌توانند وسوسه زیادی برای مردم ایجاد کنند. خُب چه اتفاقی خواهد افتاد؟ تقاضای مردم نیز به‌شدت بالا خواهد رفت. اما مالیات جلوی این وضعیت را می‌گیرد و تاحدودی کنترل می‌کند.

قانون جدید مالیات خرید و فروش ارز

سازمان مالیاتی در آذر ماه سال 1400 قانون جدیدی را در زمینه مالیات ارز تصویب کرد. طبق این قانون، تمامی افرادی که در حوزه خرید و فروش ارز فعال هستند، باید اظهارنامه مالیاتی را پُر کنند و در زمان تعیین‌شده، مالیات خود را پرداخت نمایند. هدف از وضع این قانون، کنترل ارزش پول ملی و ارز خارجی و شناسایی خریداران و فروشندگان حرفه‌ای ارز برای پیشگیری از انباشت ارزهای سرگردان و احتکار ارز است. این مالیات به اشخاصی تعلق می‌گیرد که نسبت به خرید ارز به شیوه‌های غیرقانونی و احتکار ارز اقدام می‌کنند.

میزان مالیات خرید و فروش ارز مشخص شد

قانونی در سازمان امور مالیاتی تصویب شده که طبق آن مالیات بر خرید و فروش ارز در سال 1402، 10 درصد از میزان خرید و فروش ارزها به‌عنوان مالیات در نظر گرفته می‌شود. فرقی هم نمی‌کند شما فردی حقیقی باشید یا حقوقی. تمامی افراد موظف هستند تا با تسلیم اظهارنامه مالیاتی، مالیات خود را پرداخت کنند.

مالیات ارز دولتی

ارز دولتی معاف از مالیات است! ارز دولتی توسط دولت و با نرخی متفاوت از نرخ بازار آزاد به مردم اختصاص داده شده است و هر شخصی سالانه به میزان مشخصی می‌تواند این ارز را خریداری کند. این ارز معمولاً برای سفر، واردات کالاهای اساسی مانند مواد غذایی، دارو و کالاهایی که برای تأمین نیازهای اساسی جامعه ضروری هستند، اختصاص داده می‌شود. هدف از این کار، حمایت از واردکنندگان و تسهیل دسترسی به کالاهای حیاتی با قیمتی پایین‌تر و کنترل تورم است. ارز دولتی به‌منظور جلوگیری از فشار اقتصادی بر روی مردم و حفظ ثبات اقتصاد کلان کشور تخصیص داده می‌شود. از آنجایی که ارز دولتی برای مصارف خاص و تحت نظارت دولت تخصیص داده می‌شود، معمولاً معاملات مرتبط با آن از پرداخت مالیات بر خرید و فروش معاف هستند. این کار به‌منظور حفظ کارایی سیاست‌های اقتصادی دولت و تأمین کالاهای ضروری به قیمت مناسب برای شهروندان صورت می‌گیرد.

ارز دولتی از کجا بگیریم ؟‌

برای دریافت ارز دولتی، باید به یکی از بانک‌های عامل مراجعه کنید. بانک‌های عامل برای ارائه ارز دولتی عبارتند از:

بانک ملی ایران
بانک ملت
بانک تجارت
بانک سپه
بانک صادرات ایران

مراحل دریافت ارز دولتی:

افتتاح حساب ارزی: به یکی از شعب بانک‌های عامل مراجعه کرده و نسبت به افتتاح حساب ارزی اقدام کنید.
ثبت‌نام در سامانه سنا: به سامانه سنا (سامانه نظارت ارزی) به نشانی https://adliran.ir/Home/SelectLink/2 مراجعه و ثبت‌نام کنید.
ارائه مدارک: مدارک مورد نیاز شامل اصل و کپی شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه معتبر، بلیط هواپیما و سایر مدارک مرتبط با سفر (در صورت تقاضا برای ارز مسافرتی) را به بانک ارائه دهید.
واریز ریالی معادل ارز مورد تقاضا: مبلغ ریالی معادل ارز مورد تقاضا را به حساب ارزی خود واریز کنید.
دریافت ارز: پس از طی مراحل فوق، می‌توانید ارز مورد نظر خود را به صورت اسکناس یا حواله از بانک دریافت کنید.

نکات مهم نحوه دریافت ارز دولتی:

سقف و شرایط دریافت ارز دولتی برای مصارف مختلف مانند مسافرت، درمان، دانشجویی و ... توسط مراجع ذیصلاح تعیین می‌شود.
متقاضیان دریافت ارز دولتی موظف هستند قبل از اقدام به خرید ارز، از آخرین مصوبات و بخشنامه‌های مربوطه اطلاع حاصل کنند.
سامانه‌های متعددی برای تسهیل فرآیند دریافت ارز دولتی در نظر گرفته شده است که متقاضیان می‌توانند از طریق آن‌ها نسبت به ثبت درخواست و پیگیری مراحل دریافت ارز اقدام کنند.

نحوه محاسبه مالیات خرید و فروش ارز

برای محاسبه مالیات ارز، ابتدا باید مبلغ خرید و فروش مشخص شود. پس از این مرحله، 10 درصد به‌عنوان مبلغ مالیات در نظر گرفته می‌شود. از مبلغ کل هر معامله ارزی، ۱۰ درصد به عنوان مالیات کسر می‌شود. مثلا اگر فردی ۱۰۰۰ دلار معامله کند، مبلغ مالیات ۱۰۰ دلار (۱۰ درصد از ۱۰۰۰ دلار) خواهد بود.

پرداخت مالیات خرید و فروش ارز

این روزها شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه فناوری و دنیای دیجیتال هستیم. روش‌های پرداخت مالیات نیز دستخوش تغییرات و بهبودهای قابل توجهی شده‌اند. این تحولات بخش مهمی از تلاش‌ها برای افزایش کارایی و شفافیت در نظام مالیاتی به شمار می‌روند. در این بخش به بررسی و تشریح سه روش پرداخت مالیات بر خرید و فروش ارز در ایران خواهیم پرداخت:

سامانه پرداخت قبض مالیات
پرداخت با بارکد
شناسه ۳۰ رقمی

هر یک از این روش‌ها ویژگی‌ها و مزایای منحصر به فرد خود را دارد که می‌تواند تجربه پرداخت مالیات را برای معامله‌گران ارز ساده‌تر و کارآمدتر سازد.

سامانه پرداخت قبض مالیات

سامانه پرداخت قبض مالیاتی یک راهکار آنلاین برای تسهیل پرداخت مالیات توسط مودیان مالیاتی است. این سامانه به شما امکان می‌دهد تا مالیات خود را در هر زمانی بدون محدودیت ساعتی و به‌صورت غیرحضوری پرداخت کنید. این سامانه به خصوص برای افرادی که تمایل دارند از روش‌های الکترونیکی استفاده کنند و یا امکان مراجعه حضوری به دفاتر مالیاتی را ندارند، بسیار مفید است. مراحل پرداخت به شکل زیر است:

ابتدا وارد وب‌سایت شوید.
پس از ورود به سایت، به صفحه اصلی سامانه هدایت می‌شوید، جایی که می‌توانید روش پرداخت مالیات را انتخاب کنید.
در این مرحله باید اطلاعات مورد نیاز قبض را تکمیل کرده و آنها را تأیید نمایید.
قبض مالیاتی صادر می‌شود که می‌توانید آن را به‌صورت آنلاین با استفاده از کارت‌های بانکی عضو شتاب پرداخت کنید.

پرداخت مالیات خرید و فروش ارز با بارکد

اگر دوست نداشتید، مالیات ارز خود را آنلاین پرداخت کنید، اشکالی ندارد. شما در قبض مالیاتی، یک بارکد 42 رقمی دارید. می‌توانید به اداره‌های مالیاتی مورد نظر خود مراجعه کرده و از طریق دستگاه‌های پوز در آن ادارات پرداخت کنید.

پرداخت مالیات خرید و فروش ارز با شناسه 30 رقمی

سامانه مالیاتی، همچنین امکان پرداخت مالیات با استفاده از شناسه ۳۰ رقمی را فراهم می‌کند. پس از تکمیل اظهارنامه مالیاتی و مشخص شدن مبلغ مالیات، مودیان می‌توانند از این روش برای پرداخت استفاده کنند. شما باید شناسه ۳۰ رقمی را وارد کرده و پس از نمایش اطلاعات قبض، در صورت تائید، اقدام به پرداخت نمایید.

جریمه عدم پرداخت مالیات ارز

جریمه عدم پرداخت مالیات ارز، طبق ماده 22 قانون مالیات بر ارزش افزوده، معادل 75% مالیات متعلق تا زمان ثبت اظهارنامه مالیاتی خواهد بود. به عبارت دیگر، اگر فردی در موعد مقرر نسبت به ثبت اظهارنامه مالیاتی خود اقدام نکند و مالیات ارز خود را پرداخت نکند، علاوه بر اصل مالیات، مشمول جریمه ای معادل 75% از مالیات متعلق نیز خواهد شد. این جریمه برای اشخاص حقیقی و حقوقی یکسان است. همچنین، اگر فردی در اظهارنامه مالیاتی خود، درآمدهای ارزی خود را به‌طور کامل یا ناقص اعلام کند، نیز مشمول جریمه خواهد شد. میزان جریمه در این حالت، معادل 10% مالیات متعلق خواهد بود. برای مثال، اگر فردی در سال 1402، درآمد ارزی معادل 100 میلیون تومان داشته باشد و در موعد مقرر نسبت به ثبت اظهارنامه مالیاتی خود اقدام نکند، علاوه بر اصل مالیات 20 میلیون تومانی، مشمول جریمه‌ای معادل 15 میلیون تومان نیز خواهد شد. در صورتی که فرد بتواند عمدی نبودن عدم پرداخت مالیات در موعد مقرر را اثبات کند، سازمان امور مالیاتی کشور می‌تواند همه یا قسمتی از جریمه را ببخشد. همچنین، سازمان امور مالیاتی کشور می‌تواند برای مودیانی که قادر به پرداخت بدهی مالیاتی خود نیستند، امکان پرداخت اقساطی را فراهم آورد.

حتما به نکاتی که در مورد مالیات ارز اشاره کردیم، توجه کافی داشته باشید. این قوانین به‌منظور شفافیت مالی و جلوگیری از فعالیت‌های سوداگرانه اعمال می‌شوند. نادیده گرفتن مقررات می‌تواند منجر به جریمه‌های سنگین شود.

سوالات متداول درباره مالیات بر خرید و فروش ارز

سوال: ضریب مالیاتی خرید و فروش ارز چقدر است ؟

پاسخ : در سال جدید ، افرادی که ارز خرید و فروش می‌کنند ، باید 10 درصد از مبلغ معامله را به عنوان مالیات پرداخت کنند البته بهتر است قبل از پرداخت با مشاور مالیاتی مشورت کنید.

سوال : چه کسانی مشمول مالیات خرید و فروش ارزی می‌شوند؟

پاسخ: افرادی مشمول پرداخت مالیات ارز هستند که در بازارهای غیررسمی ارز، خرید و فروش می‌کنند. این مالیات برای کسانی است که به‌صورت سوداگرانه و غیرقانونی در بازار ارز فعالیت دارند.

سوال: میزان مالیات خرید و فروش ارز خارجی چقدر است؟

پاسخ : مالیات برای خرید و فروش ارز خارجی ۱۰ درصد علی‌الحساب از مبلغ فروش است، که بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم محاسبه می‌شود.

سوال : مالیات خرید و فروش دلار چیست و چگونه حساب می شوند؟

پاسخ: همانند سایر ارزهای خارجی، مالیات خرید و فروش دلار ۱۰ درصد از مبلغ فروش است. این محاسبه بر مبنای قوانین مالیاتی جاری انجام می‌شود.

سوال : برای پرداخت مالیات خرید و فروش ارز خارجی ۱۴۰۲ به کدام سامانه مراجعه کنیم ؟

سوال: برای پرداخت مالیات، باید به سامانه سازمان امور مالیاتی کشور به آدرس tax.gov.ir مراجعه کنید، جایی که می‌توانید اطلاعات مالیاتی خود را ثبت و مالیات متعلقه را پرداخت کنید.