تکالیف مالیاتی مشاغل و نحوه گروه بندی آنها در سال 1403

همیشه افرادی زیادی هستند که سوال میپرسند که من از کجا بدانم باید چقدر مالیات پرداخت کنم یا درباره مقدار و زمان آن پرسیده می شود. تصمیم گرفتم در یک مقاله به این نوع سوالات پاسخ دهم تا تمامی افراد و مشاغل بتوانند خودشان تصمیم بگیرند و تشخیص دهند که جز کدامیک از گروه بندی هستند و چه تکالیفی را باید انجام دهند. پس برای آموزش مالیات در این حوزه تا پایان این مقاله با ما همراه باشید. 

نحوه گروه بندی مشاغل

هر کسب و کاری که شروع به فعالیت کند باید مجوزات قانون را اخذ کند تا بتواند به فعالیت خود ادامه دهد. یکی از مجوزاتی که لازمه هر کسب و کاری است تشکیل پرونده در حوزه مالیاتی در سازمان امور مالیاتی است. هنگام تشکیل پرونده بستگی به اینکه شخص حقوقی باشید یا حقیقی درخواست مدارک از شما متفاوت است و بعد از تشکیل پرونده یک سری وظایف بر عهده شماست.

بعد از ثبت نام و دریافت کد اقتصادی نام شما “مودی” می شود و باید تکالیف مالیاتی را طبق دستورالعمل هایی که سازمان مالیاتی ابلاغ کرده انجام دهید تا بتوانید از مزایا و معافیت هایی که سازمان مالیاتی در نظر گرفته است بتوانید بخوبی استفاده کنید.

خوب تا اینجای کار همه چیز واضح است و هر کسی می داند دقیقا باید چه کاری انجام دهد و از این مرحله به بعد است که ابهامات بیشتر می شود و سوالات بیشتر ذهن مودی را درگیر می کند. اینکه از کجا من بدانم باید چه تکالیفی انجام دهم و چه زمانی باید عمل کنم؟ تکالیف مالیاتی با هم متفاوت است مثلا یک نفر که شرکت ثبت کرده و کار تولیدی انجام می دهد تا فردی که شرکتی ثبت نکرده و فقط یه کسب و کار ساده مانند مغازه راه اندازی کرده است و یا افرادی که دارای مشاغل معاف از مالیات هستند تکالیف مالیاتی انها کاملا متفاوت است و مبلغ مالیات پرداختی آنها هم قطعا متفاوت خواهد بود.

تشخیص گروه مشاغل

می خواهم مستقیم سر اصل مطلب بروم و دسته بندی هایی که سازمان مالیاتی انجام داده را با هم بررسی کنیم. سازمان امور مالیاتی کشور برای رفع ابهامات در این خصوص دسته بندی هایی را انجام داده است تا گروه بندی مشاغل شفافیت پیدا کند. در ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم آمده است که :

ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم: “صاحبان مشاغل موضوع این فصل موظفند دفاتر و یا اسناد و مدارک حسب مورد را که با رعایت اصول و ضوابط مربوط از جمله اصول و ضوابط مربوط به تنظیم دفاتر تجاری موضوع قانون تجارت در خصوص تجار تنظیم می‌گردد برای تشخیص درآمد مشمول مالیات، نگهداری و اظهارنامه مالیاتی خود را بر اساس آنها تنظیم کنند.”

در ادامه متن قانون گفته شده که آیین نامه اجرایی این ماده ابلاغ می شود و جزئیات آن اعلام می گردد:

“آیین‌نامه اجرائی مربوط به نوع دفاتر، اسناد و مدارک و روشهای نگهداری آنها اعم از ماشینی(مکانیزه) و دستی و نمونه اظهارنامه مالیاتی با توجه به نوع و حجم فعالیت حسب مورد برای مودیان مذکور و نیز نحوه ارائه آنها برای رسیدگی و تشخیص درآمد مشمول مالیات به مراجع ذی‌ربط، حداکثر ظرف مدت شش ماه از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون (۱/۱/۱۳۹۵) توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می‌شود و به‌ تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.”

نکته : بعضی از مواد قانونی آیین نامه اجرایی دارند که به شرح جزئیات آن ماده پرداخته است. قانون گذار به ۲ دلیل آیین نامه صادر می کند:

• جزئیات را درگیر متن قانون اصلی نکند
• هنگام تصویب آن ماده قانونی هنوز ضوابط مربوط به آن ماده را تعیین و تکلیف نکرده اند و نیاز به بررسی دقیق تر دارند.

آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم

برای دسته بندی مشاغل در آیین نامه قبل از اصلاحات قانون مالیات در سال ۹۴ گفته شده بود گروه الف ب ج اما در قانون جدید یعنی بعد از اصلاحات سال ۹۴ دسته بندی گروه مشاغل را به گروه اول، گروه دوم، گروه سوم تقسیم شده است.

گروه بندی آیین نامه ماده ۹۵

تمام افراد و مشاغل باید خود را با گروه بندی زیر مقایسه کنند و بسته به گروهی که در آن قرار می گیرند تکالیف مالیاتی خود را انجام دهند. فقط دقت کنید که ملاک بررسی گروه بندی حجم فعالیت سال گذشته می باشد چون اظهارنامه ای که در سال جاری تسلیم می کنیم مربوط به سال قبل هست و حجم فروش امسال را در اظهارنامه سال آینده اظهار می کنیم.

1. گروه اول: اشخاصی که درآمد ابرازی (فروش کالا یا فروش توام کالا و ارائه خدمت) براساس اظهارنامه مالیاتی عملکرد دو سال قبل (اظهارنامه تسلیمی خردادماه هر سال مبنای تعیین گروه بندی سال بعد از تسلیم اظهارنامه عملکرد می باشد.) یا آخرین درآمد قطعی شده آنها بیش از سیصد میلیارد ریال باشد.
2. گروه دوم: سایر صاحبان مشاغل و حرفی که درآمد ابرازی دو سال قبل آنها و یا آخرین درآمد قطعی شده آنها بیش از یکصد میلیارد ریال و مساوی یا کمتر از مبلغ سیصد میلیارد ریال باشد.
3. گروه سوم: مودیانی که در گروه های اول و دوم قرار نمی گیرند، جز گروه سوم محسوب می شوند .

نکته: اگر مشاغل خدماتی باشند ۵۰٪ مبالغ تعیین شده ملاک می باشد. پس لطفا دقت کنید در صورتیکه شغل خدماتی دارید نصف مبالغ گفته شده برای شما کفایت می کند.

ضمنا در ادامه گفته شده که اشخاص زیر با هر حجم فعالیت جز گروه اول محسوب می شوند:

1. کلیه وارد کنندگان و صادرکنندگان
2. صاحبان کارخانه ها و واحدهای تولیدی و بهره برداران معادن دارای پروانه بهره برداری از وزارتخانه یا مراجع ذیربط
3. صاحبان هتل های سه ستاره و بالاتر
4. صاحبان بیمارستان ها، زایشگاه ها، درمانگاه ها و کلینیک های تخصصی
5. صاحبان مشاغل صرافی
6. صاحبان فروشگاه های زنجیره ای دارای مجوز فعالیت از وزارتخانه و یا مراجع ذیربط
7. صاحبان موسسات حسابرسی، حسابداری و دفترداری، خدمات مالی و ارائه دهندگان خدمات مدیریتی، مشاوره ای، انفورماتیک و طراحی سیستم
8. صاحبان موسسات حمل و نقل موتوری، زمینی، دریایی و هوایی اعم از مسافری و یا باربری

نکته مهم: مودی در هر گروه قرار بگیرد تا سه سال نمی تواند از نظر تکالیف قانونی به گروه پایین تر بیایید.

نکته مهم: صاحبان مشاغلی که در گروه های دوم و سوم قرار میگیرند، می توانند در هر سال مالیاتی نسبت به تکالیف گروه بالاتر اقدام کنند.

تا اینجا متوجه شدیم که گروه اول، گروه دوم و گروه سوم باید چه حجم فروشی داشته باشند. اما بریم ببینیم تکالیفی که برای آنها در نظر گرفته شده چی هست؟

برای گروه اول: باید دفاتر کل و روزنامه تحریر شود.

برای گروه دوم: دفاتر هزینه و صورت درآمد تحریر کنند (البته دفاتر درآمد و هزینه بعد از تغییرات سال 94 منسوخ شده اند و افراد گروه دوم می توانند دفاتر روزنامه و کل پلمب کنند یا اینکه هیچ دفتری پلمب نکنند و این مورد برای گروه دوم کاملا اختیاری است.)

برای گروه سوم: در موعد مقرر اظهارنامه مالیاتی تسلیم کنند و همین که ترازنامه و صورت سود و زیان خود را ابراز کنند کافی است.

صاحبان مشاغل تکلیف مهم دیگری که دارند نحوه ارائه صورتحساب هست. صورتحساب رسمی سازمان مالیاتی به دو شکل است:

1. صورتحساب نوع اول
2. صورتحساب نوع دوم

مشخصات صورتحساب نوع اول

• شماره سریال چاپی یا ماشینی داشته باشد
• تاریخ و اطلاعات هویتی داشته باشد
• شامل شماره اقتصادی طرفین باشد
• نشانی کامل و کد پستی خریدار و فروشنده داشته باشد
• مشخصات کالا یا خدمات ارائه شده، مقدار و مبلغ آن مشخص باشد

صورتحساب نوع اول

صورتحساب مورد تایید سازمان امور مالیاتی

مشخصات صورتحساب نوع دوم

• صرفا در موارد استفاده از صندوق فروش صادر می شود
• شماره سریال چاپی یا ماشینی داشته باشد
• تاریخ و اطلاعات هویتی داشته باشد
• شامل شماره اقتصادی طرفین باشد
• نشانی کامل و کد پستی خریدار و فروشنده داشته باشد
• مشخصات کالا یا خدمات ارائه شده، مقدار و مبلغ آن مشخص باشد

صورتحساب نوع دوم:

فاکتور رسمی مورد تایید سازمان امور مالیاتی

نکته ۱ : در صورت فروش به مصرف کننده نهایی درج مشخصات خریدار الزامی نمی باشد.

نکته ۲ : تا زمانیکه شماره اقتصادی صادر نشده باید از شناسه ملی استفاده کرد.

شما می توانید در صورت تمایل به آگاهی و تسلط بیشتر به مباحث مرتبط با مالیات از طریق همین سایت فیلم مالیات را دانلود نموده و از آموزش های آن استفاده کنید تا از اشتباهات احتمالی در پرداخت مالیات جلوگیری کنید. همچنین در صورت تمایل می توانید کتاب مالیات بر ارزش افزوده را از طریق همین سایت تهیه کنید.