بخشنامه شماره 99/221007 مورخ 1399/07/10; ابلاغ اصلاحیه دستورالعمل شناسايي درآمد موسسات اعتباري

شماره: 99/221007
تاریخ:  ۱۳۹۹/۰۷/۱۰

موضوع: جهت اطلاع مدیران عامل محترم بانکهای دولتی غیر دولتی شرکت دولتی پست بانک موسسات اعتباری غیربانکی و بانک مشترک ایران ونزوئلا ارسال میشود. 
با سلام؛

احتراماً پیرو بخشنامه های منتهی به بخشنامه شماره ۹۸٫۹۳۶۷۴ مورخ ۱۳۹۵٫۳٫۲۳ موضوع دستورالعمل شناسایی درآمد مؤسسات اعتباری بدین وسیله ذیلاً اصلاحیه ماده (۸) و تبصره ذیل آن و ماده (۱۱) و همچنین اصلاحیه ماده (۲۲) دستور العمل یادشده به ترتیب مصوب یکهزار و سیصدمین جلسه مورخ ۱۳۹۹٫۷٫۱ و یکهزار و دویست و نود و ششمین جلسه مورخ ۱۳۹۹٫۰۴٫۱۰ شورای محترم پول و اعتبار برای استحضار ایفاد می شود. 

(ماده (۸) مؤسسه اعتباری موظف است در تسهیلات مشارکت مدنی سهم مؤسسه اعتباری از سود دوران مشارکت را طی دوره گذار ۵ ساله به شرح زیر شناسایی نماید. )
 

سال مالی	۱۳۹۸	۱۳۹۹	۱۴۰۰	۱۴۰۱	۱۴۰۲	۱۴۰۳ و بعد از آن
میزان درآمد قابل شناسایی	۱۰۰ درصد	۸۰ درصد	۶۰ درصد	۴۰ درصد	۲۰ درصد	صفر درصد

تبصره ۱- پس از دوره گذار فوق الذکر در تسهیلات مشارکت مدنی که تمام بخشی از سهم الشرکه مؤسسه اعتباری در طی دوران مشارکت واگذار میشود در زمان واگذاری اعم از نقدی و نسیه) سهم مؤسسه اعتباری از سود دوران مشارکت متناسب با سهم الشرکه واگذار شده شناسایی میگردد. چنان چه تمام بخشی از سهم الشرکه مؤسسه اعتباری از موضوع مشارکت در ابتدا طی دوره مشارکت به شخص ثالثی پیش فروش گردد مشروط بر آن که حداقل معادل ۲۰ درصد مبلغ فروش به صورت نقدی وصول شده باشد در مقطع گزارشگری مالی سهم مؤسسه از سود دوران مشارکت متناسب با پیشرفت کار بخش پیش فروش شده شناسایی شود. 

(ماده (۱۱)- مؤسسه اعتباری موظف است در تسهیلات مضاربه مزارعه و مساقات درآمد مؤسسه اعتباری را طی دوره گذار ۵ ساله به شرح زیر شناسایی نماید. )
 

سال مالی	۱۳۹۸	۱۳۹۹	۱۴۰۰	۱۴۰۱	۱۴۰۲	۱۴۰۳ و بعد از آن
میزان درآمد قابل شناسایی	۱۰۰ درصد	۸۰ درصد	۶۰ درصد	۴۰ درصد	۲۰ درصد	صفر درصد

سال مالی	۱۳۹۸	۱۳۹۹	۱۴۰۰	۱۴۰۱	۱۴۰۲	۱۴۰۳ و بعد از آن
میزان درآمد قابل شناسایی	۱۰۰ درصد	۸۰ درصد	۶۰ درصد	۴۰ درصد	۲۰ درصد	صفر درصد

 
علی رغم این شایان ذکر میداند قاعده کلی در رابطه با شناسایی سهم بانک یا مؤسسه اعتباری غیربانکی از سود دوران مشارکت در تسهیلات اعطایی در قالب عقد مشارکت مدنی صرفا در زمان فروش موضوع مشارکت اعم از نقدی و نسیه و با لحاظ مفاد تبصره ذیل ماده (۸) دستور العمل مذکور و در تسهیلات اعطایی در قالب عقود مضاربه مزارعه و مساقات، شناسایی درآمد سهم بانک یا مؤسسه اعتباری غیربانکی در زمان خاتمه سررسید و پس از دریافت اسناد و مدارک مثبته مبنی بر انجام موضوع قرارداد است. لیکن بانک یا مؤسسه اعتباری غیربانکی صرفاً طی دوره گذار تعیین شده از سال ۱۳۹۸ لغایت سال ۱٤۰۳) مجاز است سهم سود محاسبه شده متعلق به خود در تسهیلات اعطایی در قالب عقود مشارکت مدنی مضاربه مزارعه و مساقات را طی دوران مشارکت بر مبنای جداول ذیل مواد (۸) و (۱۱) شناسایی و در حسابها و دفاتر خود لحاظ نماید.
همچنین توقف شناسایی درآمد بخش جاری و غیرجاری مطالباتی که فاقد وثایق و تضامین نقد و شبه نقد میباشند و بر اساس ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی در خصوص طبقه بندی داراییهای مؤسسات اعتباری به طبقه معوق منتقل میشوند مورد تأکید میباشد. لیکن بانک یا مؤسسه اعتباری غیربانکی صرفاً طی دوره گذار تعیین شده از سال ۱۳۹۸ لغایت سال (۱۴۰۳) مجاز است درآمد بخش جاری و غیر جاری مطالباتی که فاقد وثایق و تضامین نقد و شبه نقد می باشند و بر اساس ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی در خصوص طبقه بندی داراییهای مؤسسات اعتباری به طبقه معوق منتقل میشوند را بر مبنای جدول ذیل ماده (۲۲) شناسایی و در حسابها و دفاتر خود منظور کند. 
مذکور و نیز با امعان نظر به لزوم اجرای دقیق عملیات بانکی بدون ربا و اجتناب از هرگونه شانبه صوری بودن قراردادهای مشارکتی و النهایه کاهش ریسک حقوقی شبکه بانکی کشور در این خصوص، مؤكدا توصیه می شود بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی در فرایند تخصیص منابع عمدتا به عقود غیر مشارکتی معطوف شوند و اعطای تسهیلات در قالب عقود مشارکتی صرفاً با بکارگیری سازوکارهای مقتضی که محاسبه سود و زیان واقعی موضوع مشارکت در آن امکان پذیر است انجام شود. 
در خاتمه ضمن ایفاد نسخه اصلاحی دستور العمل ،موصوف خواهشمند است دستور فرمایند مراتب به قید تسریع و با لحاظ مفاد بخشنامه شماره ٩٦٫١٤۹۱۵۳ مورخ ۱۳۹٦٫٥٫١٦ به تمامی واحدهای ذیربط آن بانک مؤسسه اعتباری غیر بانکی ابلاغ و بر حسن اجرای آن نظارت گردد.      دستورالعمل شناسایی درآمد مؤسسات اعتباری که از این پس به اختصار دستورالعمل نامیده میشود، تصویب می گردد.  ماده ۱- در این دستور العمل عبارات ذیل در معانی مشروح به کار می روند:
۱-۱- بانک مرکزی: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران 
۲-۱- مؤ سسه اعتباری: بانک یا موسسه اعتباری غیربانکی که به موجب قانون یا با مجوز بانک مرکزی تا سیس شده و تحت نظارت بانک مرکزی میباشد؛ 
۳-۱-درآمد: سود فواید مترتبه تسهیلات اعطایی موضوع تبصره ذیل ماده (۳) قانون عملیات بانکی بدون ربا  (بهره) و اصلاحات بعدی آن سود سپرده های سرمایه گذاری نزد سایرین کارمزد قرض الحسنه، کارمزد  ارایه خدمات بانکی وجه التزام تأخیر تأدیه دین و جرایم و خسارات ناشی از اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات؛
۴-۱-مانده بدهی: تمامی بدهی مشتری به موسسه اعتباری بابت اصل سود فواید مترتبه تسهیلات اعطایی  کارمزد قرض الحسنه کارمزد ارایه خدمات بانکی وجه التزام تأخیر تأدیه دین و جرایم و خسارات ناشی از اعطای تسهیلات و یا ایجاد تعهدات 
۱-۵-امهال: توافق موسسه اعتباری با مشتری مبنی بر بازپرداخت بدهی وی با ترتیباتی متفاوت از قرارداد اولیه  به منظور اعطای مهلت بیشتر برای بازپرداخت تمدید تقسیط مجدد تجدید قرارداد و نظایر آن به تشخیص بانک مرکزی از مصادیق امهال محسوب می گردد؛ 
۶-۱- تسویه: بازپرداخت بدهی مشتری به مؤسسه اعتباری 
۷-۱- منافع اقتصادی: توان بالقوه یک دارایی جهت کمک مستقیم یا غیره مستقیم به جریان وجوه نقد به مؤسسه  اعتباری 
۱-۸- وثایق و تضامین نقد و شبه نقد: وثایق و تضامین اعم از ریالی و ارزی با قابلیت نقد شوندگی بالا مشتمل بر  مسکوکات و شمش طلا سپرده قرض الحسنه پس انداز سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت سپرده سرمایه گذاری بلند مدت گواهی سپرده سرمایه گذاری عام و خاص اسناد خزانه اسلامی و اوراق مشارکت منتشره توسط دولت بانک مرکزی یا مؤسسه اعتباری یا تضمین شده توسط آنها صکوک قابل معامله در بازار سرمایه ایران واحدهای سرمایه گذاری عادی صندوق های سرمایه گذاری در اوراق بهادار با درآمد  ثابت اعتبارات اسنادی مدت داری که تطابق اسناد آن انجام شده ضمانت نامه های بانکی و نظایر آنها به تشخیص بانک مرکزی؛
ماده2 - مؤسسه اعتباری موظف است در ارتباط با شناسایی درآمد صرفاً در چارچوب مفاد این دستور العمل اقدامات لازم را به عمل آورد. 
ماده ۳- مؤسسه اعتباری موظف است شناسایی هر گونه درآمد را منوط به احراز معیارهای شناسایی درآمد بر مبنای تعهدی شامل حداقل موارد زیر نماید  تبصره- در صورت عدم تحقق هر یک از معیارهای ضروری ،فوق مؤسسه اعتباری مجاز به شناسایی درآمد برای  هیچ یک از طبقات مطالبات مطابق با ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی در خصوص طبقه بندی دارایی های مؤسسات اعتباری نمی باشد. 
فصل دوم: نحوه شناسایی درآمد تسهیلات اعطایی در قالب عقود اسلامی 
ماده ۴- مؤسسه اعتباری موظف است در تسهیلات مرابحه نقدی تمامی سود را در زمان تحویل اموال یا ارائه خدمت به مشتری در تسهیلات مرابحه نسیه دفعی تمامی سود را در سررسید تسهیلات و در تسهیلات مرابحه نسیه اقساطی سود هر یک از اقساط را در سررسید هر قسط شناسایی نماید. 
ماده ۵- مؤسسه اعتباری موظف است در تسهیلات فروش اقساطی جعاله و اجاره به شرط تملیک سهم سود هر یک از اقساط را در سررسید هر قسط شناسایی نماید. 
ماده ۶- مؤسسه اعتباری موظف است در تسهیلات خرید دین تمامی سود را در زمان سررسید اسناد و اوراق تجاری موضوع قرارداد تسهیلات شناسایی نماید. 
تبصره - در صورت فروش اسناد و اوراق تجاری موضوع این ماده قبل از سررسید مؤسسه اعتباری سود متعلقه را در زمان تنزیل مجدد شناسایی می نماید. 
ماده ۷- مؤسسه اعتباری موظف است در تسهیلات سلف   تبصره- در صورت فروش نسیه تمامی سود تسهیلات نسیه دفعی در سررسید تسهیلات و در تسهیلات نسیه اقساطی سود هر یک از اقساط در سررسید هر قسط شناسایی می شود. 
ماده ۸- موسسه اعتباری موظف است در تسهیلات مشارکت مدنی سهم مؤسسه اعتباری از سود دوران مشارکت را طی دوره گذار ۵ ساله به شرح زیر شناسایی نماید. ¹
 

سال مالی	۱۳۹۸	۱۳۹۹	۱۴۰۰	۱۴۰۱	۱۴۰۲	۱۴۰۳ و بعد از آن
میزان درآمد قابل شناسایی	۱۰۰ درصد	۸۰ درصد	۶۰ درصد	۴۰ درصد	۲۰ درصد	صفر درصد

تبصره ۱- پس از دوره گذار فوق الذکر در تسهیلات مشارکت مدنی که تمام بخشی از سهم الشركه مؤسسه اعتباری در طی دوران مشارکت واگذار میشود در زمان واگذاری اعم از نقدی و نسیه)، سهم مؤسسه اعتباری از سود دوران مشارکت متناسب با سهم الشرکه واگذار شده شناسایی می گردد. چنان چه  تمام بخشی از سهم الشركه مؤسسه اعتباری از موضوع مشارکت در ابتدا طی دوره مشارکت به شخص  ثالثی پیش فروش گردد مشروط بر آن که حداقل معادل ۲۰ درصد مبلغ فروش به صورت نقدی و صول  شده باشد، در مقطع گزارشگری مالی سهم مؤسسه از سود دوران مشارکت متناسب با پیشرفت کار  بخش پیش فروش شده شناسایی شود. ²
ماده ۹- در صورت فروش نسیه سهم الشركه مؤسسه اعتباری از موضوع مشارکت مدنی قیمت فروش نقدی سهم الشركه متعلق به مؤسسه اعتباری در تاریخ فروش مبنای محاسبه بهای فروش نسیه میباشد.
ماده ۱۰- در فروش نسیه سهم الشرکه مؤسسه اعتباری از موضوع مشارکت مدنی سود دوران نسیه دفعی اقساطی به میزان ما به التفاوت قیمت واگذاری نسیه با قیمت واگذاری نقدی سهم الشرکه مؤسسه اعتباری در تاریخ فروش  میباشد. تمامی سود تسهیلات نسیه دفعی در سررسید تسهیلات و در تسهیلات نسبه اقساطی، سود هر یک از  اقساط در سررسید هر قسط شناسایی می شود. 
ماده ۱۱- مؤسسه اعتباری موظف است در تسهیلات مضاربه مزارعه و مساقات درآمد مؤسسه اعتباری را طی دوره گذار ه ساله به شرح زیر شناسایی نماید. 
 

سال مالی	۱۳۹۸	۱۳۹۹	۱۴۰۰	۱۴۰۱	۱۴۰۲	۱۴۰۳ و بعد از آن
میزان درآمد قابل شناسایی	۱۰۰ درصد	۸۰ درصد	۶۰ درصد	۴۰ درصد	۲۰ درصد	صفر درصد

ماده ۱۲ - مؤسسه اعتباری موظف است در تسهیلات قرض الحسنه سهم دوره مالی جاری از درآمد کارمزد متعلقه را در زمان سررسید قسط کارمزد و مابقی درآمد را در دوره های مالی بعد شناسایی نماید. 
ماده ۱۳- مؤسسه اعتباری موظف است  ماده ۱۴- مؤسسه اعتباری مکلف است درآمد ناشی از سرمایه گذاریهای مستقیم و مشارکت حقوقی را حسب مورد بر اساس مفاد استانداردهای حسابداری مربوط شناسایی نماید. 

فصل سوم: نحوه شناسایی درآمد کارمزد خدمات بانکی
 ماده ۱۵- مؤسسه اعتباری موظف است درآمد کارمزد خدمات بانکی را در زمان انجام خدمت شناسایی نماید. 
ماده ۱۶- مؤسسه اعتباری مکلف است در صورت انجام خدمات بانکی قبل از مدت اعتبار تعیین شده در قرارداد فی مابین نظیر پرداخت مبلغ در ضمانت نامه و ارائه استاد مطابق در اعتبار اسنادی تمامی مبلغ درآمد شناسایی نشده را به صورت یک جا در مقطع مزبور شناسایی نماید. 
 
فصل چهارم : تعدیل درآمد در مقطع گزارشگری مالی 
ماده ۱۷- مؤسسه اعتباری موظف است در تسهیلات استصناع اعم از نقدی و نسیه در مقطع گزارشگری مالی سود 
استصناع در دوران ساخت را متناسب با پیشرفت کار شناسایی نماید. 
ماده ۱۸ - مؤسسه اعتباری موظف است در مقطع گزارشگری مالی آن بخش از درآمد ناشی از اعطای تسهیلات به استثنای تسهیلات موضوع ماده (۱۷) و ایجاد تعهدات به استثنای درآمد کارمزد متعلقه را که وفق معیارهای مندرج در این دستورالعمل تا مقطع مزبور محقق شده است شناسایی و ثبتهای تعدیلی لازم را در دفاتر خود اعمال نماید. 
ماده ۱۹- مؤسسه اعتباری موظف است سهم دوره مالی جاری از درآمد کارمزد آن بخش از خدمات بانکی که علاوه بر سایر عوامل عامل زمان نیز در محاسبه آن لحاظ میگردد را در مقطع گزارشگری مالی متناسب با زمان سیری شده از ارائه خدمت شناسایی نماید. 

فصل پنجم: شناسایی درآمد مطالبات غیرجاری
 ماده ۲۰- مؤسسه اعتباری مکلف است شناسایی درآمد مطالباتی را که بر اساس ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی در خصوص طبقه بندی داراییهای موسسات اعتباری به طبقه مشکوک الوصول منتقل میشوند را صرف نظر از نوع وثایق و تضامین آنها متوقف نماید. 
ماده ۲۱- مؤسسه اعتباری میتواند درآمد مطالباتی را که دارای وثایق و تضامین نقد و شبه نقد میباشند و بر اساس ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی در خصوص طبقه بندی داراییهای مؤسسات اعتباری به طبقه مشکوک الوصول منتقل میشوند را حداکثر تا زمان انتقال به طبقه مزبور شناسایی نماید. 
ماده ۲۲- شناسایی درآمد بخش جاری و غیر جاری مطالباتی که فاقد وثایق و تضامین نقد و شبه نقد میباشند و بر اساس ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی درخصوص طبقه بندی داراییهای مؤسسات اعتباری به طبقه معوق منتقل می شوند پس از طی دوره گذار ۵ ساله به شرح جدول زیر ممنوع میباشد. 
 

سال مالی	۱۳۹۸	۱۳۹۹	۱۴۰۰	۱۴۰۱	۱۴۰۲	۱۴۰۳ و بعد از آن
میزان درآمد قابل شناسایی	۱۰۰ درصد	۸۰ درصد	۶۰ درصد	۴۰ درصد	۲۰ درصد	صفر درصد

ماده ۲۳- در صورتی که برای یک چندین فقره تسهیلات و یا تعهدات ترکیب انواع وثایق و تضامین به گونه ای با شد که وثایق و تضامین نقد و شبه نقد حداقل ۱۰۰ در صد مانده بدهی مشتری را پوشش دهد درآمد مطالبات مزبور حداکثر تا زمان انتقال به طبقه مشکوک الوصول قابل شناسایی میباشد.  
ماده ۲۴- چنان چه مبلغ انواع وثایق و تضامین مأخوذه کمتر از مانده بدهی مشتری با شد موسسه اعتباری موظف است. درآمد مطالبات مزبور را حداکثر تا پایان طبقه سررسید گذشته بر اساس ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی در خصوص طبقه بندی داراییهای مؤسسات اعتباری، شناسایی نماید. 
ماده ۲۵- شناسایی مجدد درآمد مطالباتی که شناسایی درآمد آنها متوقف شده است منوط به تسویه تمام یا بخشی از مطالبات مزبور می با شد. در این صورت چنان چه سهم درآمد از مبالغ تسویه شده بیش از مبلغ درآمد شناسایی  شده تسویه نشده باشد درآمد جدید به میزان ما به التفاوت مبالغ مزبور شناسایی میشود در غیر این صورت درآمد جدیدی شناسایی نمی گردد. 
تبصره - شناسایی مجدد درآمد بخش جاری مطالبات موضوع این ماده تا شش ماه همزمان با وصول نقدی اقساط بخش مزبور میسر میباشد و در صورت عدم نکول در سررسید هر قسط در مدت یاد شده درآمد بخش جاری با رعایت ضوابط مقرر در این دستورالعمل شناسایی می شود. 
ماده ۲۶- مؤسسه اعتباری موظف است در تعیین پوشش وثایق و تضامین نقد و شبه نقد ماخوذه حداکثر ۹۰ درصد ارزش بازار هر یک از وثایق مزبور را در آخرین مقطع گزارشگری مالی مبنای عمل قرار دهد. 

فصل ششم: تسهیلات امهالی
  ماده ۲۷- در صورتی که در زمان امهال تمام یا بخشی از سود و یا وجه التزام تأخیر تأدیه دین متعلقه مربوط به قرارداد قبلی تسویه گردد درآمد سود و یا وجه التزام تأخیر تأدیه دین متعلقه شناسایی نشده قرارداد مزبور در چارچوب ماده (۲۵) این دستورالعمل شناسایی می شود. 
ماده ۲۸- در صورت عدم تسویه تمام یا بخشی از سود و یا وجه التزام تأخیر تأدیه دین متعلقه شناسایی نشده مربوط به قرارداد قبلی در زمان امهال درآمد مزبور متناسب با مبلغ تسویه شده از بابت اصل و سود تسهیلات اعطایی جدید شناسایی می شود. 
ماده ۲۹- سود و وجه التزام تأخیر تأدیه دین تسهیلات اعطایی جدید متناسب با مبلغ تسویه شده هر یک از اقساط یا تسهیلات اعطایی شناسایی می شود. 

فصل هفتم: سایر موارد
 ماده ۳۰- در تسهیلاتی که تسویه زودتر از سررسید تمام یا بخشی از آن به موجب ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی مشمول اعطای تخفیف از سوی مؤسسه اعتباری میگردد درآمد بخش مزبور تسهیلات به میزان مبلغ تسویه شده زودتر از موعد پس از کسر مبلغ دریافتی بابت اصل تسهیلات سررسید نشده، شناسایی می شود.  
ماده ۳۱- در صورت فسخ قرارداد تسهیلات اعطایی مؤسسه اعتباری موظف است مازاد خسارات جریمه های تسویه شده  نسبت به درآمد شناسایی شده قبلی را در تاریخ تسویه تمام یا بخشی از مطالبات ناشی از قرارداد مزبور به عنوان درآمد شناسایی نماید. 
ماده ۳۲- مؤسسه اعتباری مکلف است در راستای پیاده سازی مفاد این دستور العمل سازوکارهای اجرایی لازم از جمله  ایجاد سامانه اطلاعاتی وثایق و تضامین مرتبط با تسهیلات اعطایی و تعهدات ایجاد شده را اتخاذ نماید. سامانه اطلاعاتی مزبور باید حداقل شامل موارد زیر باشد  ماده ۳۳- مؤسسه اعتباری موظف است زمینه دسترسی بازرسان بانک مرکزی و حسابرس مستقل را به سامانه های اطلاعاتی مرتبط با این دستورالعمل فراهم نماید. 
ماده ۳۴- شناسایی سایر انواع درآمدهای مؤسسه اعتباری اعم از عملیاتی و غیر عملیاتی که به صراحت در این  دستور العمل به آنها اشاره نشده است در چارچوب ضوابط و مقررات ابلاغی از سوی بانک مرکزی و استانداردهای 
حسابداری مربوط میباشد. 
ماده ۳۵- توقف شناسایی درآمد وفق ضوابط مندرج در این دستورالعمل نافی حقوق مؤسسه اعتباری در استیفای تمامی  مطالبات خود از جمله مطالبات بابت اصل سود فواید مترتبه و وجه التزام تأخیر تأدیه متعلقه تا زمان تسویه نمی باشد. 
ماده ۳۶- سایر نهادهای پولی فعال نظیر شرکتهای واسپاری لیزینگ صندوقهای قرض الحسنه و شرکتهای تعاونی اعتبار که از بانک مرکزی مجوز فعالیت دارند نیز ملزم به رعایت مفاد این دستور العمل می باشند. 
ماده ۳۷- تخطی از مفاد این دستورالعمل موجب اعمال مجازاتهای مقرر در ماده (٤٤) قانون پولی و بانکی کشور و سایر قوانین و مقررات ذی ربط می شود. 
(دستورالعمل شناسایی درآمد مؤسسات اعتباری) در (۳۷) ماده و (۶) تبصره در یکهزار و دویست و چهل و هشتمین جلسه مورخ  ۱۳۹۷٫۰۳٫۰۱ شورای پول و اعتبار به تصویب رسید و چهار ماه پس از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا بوده و از تاریخ لازم الاجرا 
شدن این مصوبه تمامی ضوابط و مقررات مغایر با آن از جمله بخشنامه شماره مب ٫ ۷۷۲ مورخ ۱۳۸۴٫۴٫۲۷ موضوع یکهزار  و چهل و چهارمین جلسه ۱۳۸۴٫۴٫۲۵ شورای پول و اعتبار منسوخ می گردد.

---

^1-مصوب یکهزار و سیصدمین جلسه مورخ ۱۳۹۹٫۷٫۱ شورای پول و اعتبار 
^۲- مصوب یکهزار و سیصدمین جلسه مورخ ۱۳۹۹٫۷٫۱ شورای پول و اعتبار