بخشنامه شماره 87/126331 مورخ ۱۳۸۷/۱۲/۱۹; دستورالعمل اجرايی چگونگی محاسبه سود قطعی سپرده‌های سرمايه‌گذاری مدت‌دار با احتساب حق‌الوکاله بکارگيری سپرده‌ها

شماره: 87/126331
تاریخ: ۱۳۸۷/۱۲/۱۹

موضوع: جهت اطلاع مدیران عامل محترم کلیه بانکهای دولتی غیر دولتی شرکت دولتی پست بانک و موسسه های اعتباری توسعه و سینا ارسال میگردد.
با سلام
به طوریکه استحضار دارند به موجب دستورالعمل اجرایی چگونگی محاسبه سود قطعی سپرده های سرمایه گذاری مدت دار با احتساب حق الوکاله به کارگیری سپرده ها پیوست بخشنامه شماره مب ٫ ۱۷۹۹ مورخ ۱۳۸۲٫۱۰٫۱۸ درآمد تسهیلات اعطایی به بانکها نباید در محاسبه سود مشاع منظور گردد. حال آنکه این موضوع منجر به بروز مشکلاتی در خصوص نحوه محاسبه سود مشاع در بانک ها و موسسات اعتباری گردیده است. بر همین اساس موضوع در شصت و هفتمین جلسه مورخ ۱۳۸۷٫۱۰٫۲۹ کمیسیون محترم اعتباری این بانک مطرح و کمیسیون مقرر نمود که از این پس درآمد تسهیلات اعطایی به بانکها و سود دریافتی از محل سپرده های سرمایه گذاری مدت دار بین بانکی در محاسبه سود مشاع لحاظ گردد. بر همین اساس دستور العمل فوق الذکر مورد اصلاح و بازنگری قرار گرفت. لذا بدین وسیله به پیوست دستورالعمل جدید اجرایی چگونگی محاسبه سود قطعی سپرده های سرمایه گذاری مدت دار با احتساب حق الوکاله به کارگیری سپرده ها ارسال میگردد. خواهشمند است دستور فرمایند دستورالعمل مذکور را جایگزین دستور العمل قبلی نموده و مراتب سریعاً به کلیه شعب و واحدهای ذیربط ابلاغ گردد.
بدیهی است از تاریخ ابلاغ این بخشنامه، دستورالعمل پیوست ملاک محاسبه سود قطعی سپرده های سرمایه گذاری مدت دار خواهد بود.
 

مدیرت کل نظارت بر بانکها و موسسات اعتباری
اداره مطالعات و مقررات بانکی
حمید تهرانفر   مهناز بهرامی

 

بسمه تعالی

دستورالعمل اجرایی چگونگی محاسبه سود قطعی سپرده های سرمایه گذاری مدت دار
با احتساب حق الوکاله بکارگیری سپرده ها

چگونگی محاسبه سود قطعی سپرده های سرمایه گذاری مدت دار با احتساب حق الوکاله بکارگیری سپرده های مذکور در سیستم بانکی بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی) بشرح زیر اعلام می گردد.

بخش اول - محاسبه سود قابل تقسیم سود مشاع) بین بانک ٫ موسسه و سپرده گذاران
با توجه به مستندات قانونی موجود پیوست شماره یک موارد زیر بعنوان ملاکهای محاسبه سود قابل تقسیم سود مشاع بین بانک / موسسه و سپرده گذاران باید ملحوظ نظر قرار گیرد:

میانگین مانده ۵۲ هفته سال سپرده قانونی مربوط - ¹میانگین مانده ۵۲ هفته سال انواع - خالص منابع سپرده گذاران
1)
به انواع حسابهای سپرده سرمایه گذاری مدت دار     حسابهای سپرده سرمایه گذاری مدت دار

خالص منابع سپرده گذاران - { ²میانگین مانده ۵۲ هفته سال اوراق مشارکت + ³میانگین مانده ۵۲ هفته سال } - منابع بانک
۲)

خالص تسهیلات اعطایی
 

وجه التزام دریافتی بابت + سود اوراق مشارکت + سود دریافتی از محل + ⁴درآمد حاصله از تسهیلات اعطایی - سود
مشاع (۳   تسهیلات اعطایی                         سپرده گذاری ها
 

---

1- فقط انواع حسابهای سپرده سرمایه گذاری مدت دار ریالی شامل سپرده های سرمایه گذاری مدت دار نزد سایر بانک ها و موسسات اعتباری باید در محاسبات مد نظر قرار گیرد و سپرده های ارزی در این محاسبات فعلاً منظور نمی شود.
۲- طبق پیوست شماره ۱.
3- طبق نظر دریافتی از حضرت ایتاله رضوانی مبالغ اوراق مشارکت در ردیف تسهیلات اعطایی مندرج در تبصره ذیل ماده ۳ قانون عملیات بانکی بدون ربا ملحوظ و سود متعلقه جزو سود مشاع منظور می گردد.
4- درآمد شعب خارج و درآمد تسهیلات ارزی فعلاً در محاسبات منظور نمی شود. لیکن درآمد حاصل از اعطای هر گونه تسهیلات ریالی به سایر بانک ها و موسسات اعتباری لازم است مانند سایر موارد در محاسبه سود مشاع آورده شود.

 

بخش دوم - احتساب حق الوکاله بکارگیری سپرده های سرمایه گذاری مدت دار
پس از محاسبه میزان منافع سپرده گذاران طبق مطالب مندرج در بخش اول باید میزان حق الوکاله بکارگیری انواع حسابهای سپرده سرمایه گذاری مدت دار از منافع سپرده گذاران منافع حاصل از بکارگیری مبالغ کل انواع سپرده های کوتاه مدت کوتاه مدت ویژه یکساله دوساله سه ساله چهار ساله و پنج ساله کسر و سپس مبلغ مانده سود قطعی بین کلیه دارندگان انواع حسابهای سپرده سرمایه گذاری مدت دار با توجه به مبلغ و مدت بکارگیری آنها تقسیم گردد.
به موجب تبصره ۱ ماده ۱۰ آئین نامه فصل دوم قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) مصوبه شماره ۸۱۹۶۲ مورخ ۱۳۶۲٫۹٫۲۷ هیات وزیران شورای پول و اعتبار میزان حق الوکاله بکارگیری سپرده های سرمایه گذاری مدت دار را تعیین خواهد نمود که بر این اساس باید توسط بانک موسسه اعتباری اعمال گردد حق الوکاله بکارگیری انواع حسابهای سپرده سرمایه گذاری مدت دار جزو درآمد بانک موسسه اعتباری محسوب میگردد که باید به صورت سود و زیان منتقل گردد.

بخش سوم - چگونگی تقسیم سود قطعی متعلقه به دارندگان حسابهای سپرده سرمایه گذاری مدت دار
سود قطعی پس از کسر حق الوکاله در مقایسه با سودهای علی الحساب پرداختی به سپرده گذاران طی سال مالی یکی از ۳ حالت زیر را خواهد داشت:

1. سودهای علی الحساب پرداختی به سپرده گذاران بیشتر از سود قطعی است.
2. سودهای علی الحساب پرداختی به سپرده گذاران برابر با سود قطعی است.
3. سودهای علی الحساب پرداختی به سپرده گذاران کمتر از سود قطعی است.

در حالت های اول و دوم سودهای علی الحساب پرداختی به سپرده گذاران بعنوان سود قطعی تلقی می گردد. در حالت سوم تفاوت بشرح زیر باید بین سپرده گذاران تقسیم گردد بر اساس بند ب ماده ٦ قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) مصوب ۱۳۶۲٫۶٫۸ مجلس شورای اسلامی بانک موسسه می نسبت به تقسیم بقیه سود متعلقه به سپرده گذاران اقدام نماید مشروط به اینکه از سود علی الحساب پرداخت شده به سپرده گذاران طی سال مالی کمتر نگردد و همچنین میزان حق الوکاله بانکها از میزان حق الوكاله تعیین شده توسط شورای پول و اعتبار در کل تجاوز ننماید طبق فرم پیوست شماره (۳)
لذا مبلغ مازاد به تشخیص بانک و بر اساس اولویتها ترجیحات و برنامه ریزیهای آتی هیات مدیره بین سپرده های مختلف کوتاه مدت کوتاه مدت ویژه یکساله دوساله سه ساله، چهار ساله و پنج ساله با رعایت شرط فوق تقسیم میگردد بنحویکه در هر گروه سپرده ها یکسان عمل گردد.

پیوست شماره1