دستورالعمل اجرایی شناسایی و پیشگیری از تشکیل و فعالیت شرکتهای صوری

شماره:62841-66402
تاریخ:1403/04/24

وزارت امور اقتصادی و دارایی - وزارت اطلاعات - وزارت کشور 
سازمان ثبت اسناد و املاک کشور - وزارت دادگستری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
وزارت صنعت معدن و تجارت - بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران 
سازمان حسابرسی - سازمان بورس و اوراق بهادار - جامعه حسابداران رسمی ایران
دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی 
دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی 

ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی در اجرای ماده (۳۲) قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد مصوب ۱۳۹۰ و بند (۱۹) سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغی ۱۳۹۲ مقام معظم رهبری و توجه به پیشنهاد شماره ۱۸۲ ٫م مورخ ۱۴۰۳٫۱٫۶ معاونت حقوقی رییس جمهور و نامه های شماره ۱۲۳۱۲ م مورخ ۱۴۰۳٫۳٫۶ مرکز اطلاعات مالی وزارت امور اقتصادی و دارایی و شماره ۳۶۰۲۵ مورخ ۱۴۰۳٫۲٫۳۰ اداره کل ثبت شرکتها و مؤسسات تجاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور دستور العمل اجرایی شناسایی و پیشگیری از تشکیل و فعالیت شرکتهای صوری را به شرح زیر تصویب کرد: 

فصل اول - تعاریف 
ماده ۱ در این دستور العمل اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند 
۱- ستاد ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی 
۲- بانک مرکزی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران 
۳- سازمان سازمان ثبت اسناد و املاک کشور 
۴- دستگاه اجرایی دستگاه اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده (۲۹) قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران 
۵- مرکز مرکز اطلاعات مالی مذکور در ماده (۷) مکرر قانون مبارزه با پول شویی 
۶-مؤسسات اعتباری اشخاص حقوقی که با مجوز بانک مرکزی یا به موجب تحت عنوان «بانک» یا «مؤسسه اعتباری غیربانکی» به انجام عملیات بانکی مبادرت می نمایند. 
۷-شورای ملی تأمین مالی شورای موضوع ماده (۲) قانون تأمین مالی تولید و زیر ساخت ها مصوب ۱۴۰۳ 
۸-امتیاز اعتباری امتیاز اعتباری موضوع بند (ذ) ماده (۱) آیین نامه نظام سنجش اعتبار موضوع تصویب نامه شماره ۳۹۱۵۱/ت۵۵۲۹۶ مورخ ۱۳۹۸٫۴٫۴ هیئت وزیران و اصلاحات بعدی آن. 
۹-مؤسسات خصوصی حرفه ای عهده دار مأموریت عمومی: اشخاص حقوقی موضوع بند (ب) ماده (۱) قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد مصوب ۱۳۹۰ 
۱۰- اشخاص محجور اشخاص موضوع ماده (۱۲۰۷) قانون مدنی مصوب ۱۳۰۷ با 
اصلاحات و الحاقات بعدی 
۱۱- اشخاص مظنون اشخاص مظنون موضوع بند (۱۹) ماده (۱) آیین نامه اجرایی ماده (۱۴) الحاقی قانون مبارزه با پولشویی مصوب ۱۳۹۸ هیئت وزیران 
۱۲- شرکت صوری شخصیت حقوقی که مطابق با تشریفات قانونی به ثبت می رسد. 
به نحوی که در تمام یا بخشی از دوره فعالیت خود اقدام به فعالیت غیر واقعی یا کاغذی نظیر صدور و فروش صورت حسابهای غیر واقعی یا واگذاری امتیازات یا در اختیار قرار دادن حساب های بانکی فرار مالیاتی پول شویی قاچاق کالا یا ارز ،احتکار گران فروشی اخذ تسهیلات مالی با ارزی عدم ایفای تعهدات یا مسئولیتهای قانونی و یا سایر موارد به نفع خود یا دیگران مینماید. 
۱۳- شرکت مشکوک به فعالیت صوری شرکتهایی که رفتاری مشابه شرکتهای صوری دارند و طبق ضوابط و معیارها صوری قلمداد میشوند اما تاکنون به صورت قطعی و رسمی به عنوان شرکت صوری شناسایی نشده اند. 
۱۴- فهرست سیاه فهرستی شامل شرکتهای صوری که تاکنون شناسایی شده و یا شناسایی میشوند و مدیر عامل و اعضای هیئت مدیره آنها اشخاص حقوقی هستند که به علت صدور اسناد صورتحساب مبتنی بر انجام معاملات غیر واقعی در نظام اقتصادی از جمله امور مالی و مالیاتی کشور محکومیت قطعی یافته اند و مدیر عامل و اعضای هیئت مدیره آنها اشخاص دارای سابقه هویت فروشی اجاره دهنده حساب و کارت بازرگانی خود به دیگران میباشند. 
۱۵- فهرست خاکستری فهرستی شامل اطلاعات شرکت مشکوک به فعالیت صوری که مدیر عامل و اعضای هیئت مدیره آنها اشخاص دارای محکومیت در جرائم اقتصادی اشخاص محجور اشخاص مظنون اشخاص دارای سابقه ورشکستگی هستند و افراد متقاضی ثبت شرکت و مؤسسات در مناطق آزاد تجاری ۱۶- صنعتی و ویژه اقتصادی که سابقه ثبت اشخاص حقوقی در مناطق مذکور را داشته اند. 
فصل دوم - پیشگیری و شناسایی 
ماده ۲- کلیه دستگاههای اجرایی و مؤسسات خصوصی حرفه ای عهده دار مأموریت عمومی که به نحوی اطلاعات فهرست سیاه و خاکستری موضوع بند (۱۴) و (۱۵) ماده (۱) این دستورالعمل را در اختیار دارند نظیر مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه سازمان وزارت صنعت، معدن و تجارت بانک مرکزی سازمان امور مالیاتی کشور، گمرک جمهوری اسلامی ایران سازمان ثبت احوال کشور و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی مکلفند با حفظ محرمانگی اطلاعات مزبور را ظرف سه ماه پس از ابلاغ این دستور العمل طی سازوکار قالب استاندارد و اعلامی در اختیار مرکز قرار دهند. 
ماده۳ - مرکز مکلف است ظرف شش ماه پس از ابلاغ این دستور العمل، پس از ارزیابی بررسی و تحلیل اطلاعات دریافتی موضوع ماده (۲) بر اساس رویه های داخلی و سازوکار مواد (۸۳) تا (۸۵) آیین نامه اجرایی ماده (۱۴) الحاقی قانون مبارزه با پول شویی اقدام به تهیه و به روز رسانی فهرست سیاه و خاکستری موضوع بند (۱۴) و (۱۵) ماده (۱) این دستور العمل نموده و فهرستهای مذکور را به صورت برخط برای سازمان ارسال نماید. همچنین مرکز مکلف است نسبت به روزآمدسازی فصلی فهرستهای مذکور بر اساس اطلاعات دریافتی از دستگاه موضوع ماده (۲) اقدام نماید. 
ماده ۴ - مراجع صالح قضایی مکلفند به اعتراض آن دسته از اشخاصی که در فهرست سیاه قرار گرفتند و توسط مرکز ارسال میشود ظرف یک ماه از ارسال آن رسیدگی نموده و نتیجه رسیدگی را از طریق مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه برای مرکز ارسال نماید. 
ماده ۵- مرکز مکلف است ظرف شش ماه پس از ابلاغ این مصوبه سامانه ای تحت عنوان دریافت گزارشهای مردمی شرکتهای صوری را به منظور دریافت گزارشهای مردمی در خصوص شرکتهای مذکور ایجاد و بهره برداری نموده و گزارشهای دریافتی از این طریق را مورد ارزیابی بررسی و رسیدگی قرار دهد.  
ماده ۶- سازمان مکلف است با ایجاد زیر ساختهای لازم و با اعلام مرکز طبق ماده (۹) 
آیین نامه اجرایی ماده (۱۴) الحاقی قانون مبارزه با پولشویی موارد ذیل را ممنوع نماید. 
1- ثبت تأسیس به نام اشخاص حقیقی و حقوقی مندرج در فهرست سیاه 
۲- ثبت تغییرات اشخاص حقوقی مندرج در فهرست سیاه 
۳-ثبت عضویت اشخاص حقیقی و حقوقی مندرج در فهرست سیاه به عنوان مدیر عامل ، هیئت مدیره و بازرس قانونی اشخاص حقوقی 
۴- ثبت هرگونه صورتجلسات تغییر ناظر بر اشخاص حقوقی مندرج در فهرست سیاه 
۵- ثبت صورتجلسات نقل و انتقال اختیاری سهام با سهم الشرکه در صورتی که انتقال گیرنده با انتقال دهنده اشخاص حقیقی یا حقوقی مندرج در فهرست سیاه باشد. 
تبصره - رفع ممنوعیت با به روز رسانی فهرست سیاه توسط مرکز به صورت سیستمی و برخط صورت می پذیرد. 
ماده ۷- سازمان مکلف است ظرف شش ماه پس از ابلاغ این دستور العمل، سامانه های خود را به گونه ای اصلاح و به روز رسانی نماید که ثبت هر گونه اشخاص حقوقی و صورتجلسات آنها منوط به احراز هویت سیستمی از سازمان ثبت احوال کشور و پیامک حاوی اطلاع رسانی به شماره تلفن اشخاص بر اساس استعلام از سامانه های مربوط نظیر شاهکار گردد. 
ماده ۸- سازمان مکلف است ظرف سه ماه پس از ابلاغ این دستور العمل فهرست اشخاص حقوقی که با کد پستی واحد ثبت شده اند را به صورت برخط برای مرکز به منظور بررسی و درج در فهرست خاکستری ارسال نماید. 
ماده ۹ - سازمان مکلف است ظرف سه ماه پس از ابلاغ این دستور العمل اشخاص كثير الثبت عضویت هیئت مدیره اصالتاً یا به نمایندگی از اشخاص حقوقی در بیش از پنج شخص حقوقی را به صورت الکترونیکی و برخط برای مرکز به منظور بررسی و درج در فهرست خاکستری ارسال نماید. 
ماده ۱۰- سازمان بورس و اوراق بهادار مکلف است از ثبت اطلاعیه بر بستر کدال آن دسته از اشخاص موضوع فهرست سیاه که به صورت نظام مند از مرکز دریافت می نماید جلوگیری کند. 
ماده ۱۱- شورای ملی تأمین مالی مکلف است ظرف سه ماه پس از ابلاغ این دستور العمل نسبت به تدوین و ابلاغ ضوابط ناظر بر کاهش امتیاز اعتباری در خصوص اشخاص مندرج در فهرست سیاه و خاکستری اقدام نماید. 
تبصره - مرکز مکلف است اطلاعات فهرستهای خاکستری و سیاه را به صورت نظام مند و برخط از طریق پایگاه داده اعتباری موضوع تبصره (۴) ماده (۲) قانون تأمین مالی تولید و زیر ساخت ها در اختیار بانک مرکزی قرار دهد. 
ماده ۱۲- به منظور جلوگیری از صدور صورت حسابهای غیر واقعی و فاکتور فروشی سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است الزامات ذکر شده در ماده (۶) قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مؤدیان را در سامانه مؤدیان موضوع بند (ب) ماده (۱) قانون مذکور پیاده سازی نماید. سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است پس از ابلاغ این دستور العمل هر سه ماه یکبار گزارش پیشرفت اجرای این ماده را برای دبیرخانه ستاد ارسال نماید. 
ماده ۱۳- سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است شش ماه پس از ابلاغ این دستور العمل و در بازه های زمانی سه ماهه با استفاده از اطلاعات درون سازمانی نظیر صورتحساب های دریافتی و اظهار نامه ها و همچنین اطلاعات برون سازمانی دریافتی ذیل ماده (۱۶۹) مکرر قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۶۶ با اصلاحات و الحاقات بعدی نسبت به شناسایی شرکت های مشکوک به فعالیت صوری اقدام کند. 
تبصره - کلیه دستگاههای اجرایی و مؤسسات خصوصی حرفه ای عهده دار مأموریت عمومی نظیر گمرک جمهوری اسلامی ایران سازمان بورس و اوراق بهادار، مؤسسات اعتباری نهادهای مالی و شرکتهای بیمه موظفند در عملیات خود نسبت به شناسایی شرکت های مشکوک به فعالیت صوری اقدام نمایند. 
ماده ۱۴- جامعه حسابداران رسمی ایران با همکاری سازمان حسابرسی مکلف است ظرف سه ماه پس از ابلاغ این دستورالعمل چک فهرست اظهار نظر حسابرس و بازرس قانونی را در خصوص شرکتهای مشکوک به فعالیت صوری بر اساس اطلاعات مالی تهیه و ابلاغ نماید. 
ماده ۱۵- وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است ظرف سه ماه پس از ابلاغ این دستور العمل نسبت به درج کاربرگه چک فهرست موضوع ماده (۱۳) این دستورالعمل در سامانه صورتهای مالی موضوع ماده (۱۱) آیین نامه پیشگیری از انباشت مطالبات غیرجاری بانکی به منظور دریافت اظهار نظر حسابرس و بازرس قانونی و نیز ارسال برای مرکز اقدام نماید. 
ماده ۱۶- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است ظرف سه ماه پس از ابلاغ این دستور العمل نسبت به ارسال اطلاعات اقامتگاه قانونی و اطلاعات بیمه شدگان اشخاص حقوقی به مرکز اقدام نماید.  
ماده ۱۷- پس از گذشت شش ماه از ابلاغ این دستورالعمل ارائه خدمات و انعقاد هر گونه قرارداد توسط دستگاه اجرایی و مؤسسات خصوصی عهده دار مأموریت عمومی نظیر خدمات بانکی و بیمه ای تسهیلات گمرکی اعطای کارت بازرگانی و مجوز صنفی و اعطای پروانه وکالت نظام پزشکی و کارشناس رسمی به اشخاص قرار گرفته در فهرست سیاه و فهرست خاکستری محدود می گردد. 
تبصره - شیوه نامه اجرایی این ماده سه ماه پس از ابلاغ این دستور العمل توسط مرکز تهیه و به تصویب ستاد میرسد. 
فصل سوم - نظارت بر حسن اجرا 
ماده ۱۸ - به منظور پیگیری و نظارت بر حسن اجرای مفاد این دستور العمل، دبیرخانه ستاد موظف است هر سه ماه یک بار گزارشی از روند اجرای دستورالعمل را برای رفع موانع احتمالی به کارگروهی متشکل از نمایندگان اعضای ستاد و سایر دستگاه های اجرایی حسب مورد ارائه کند. همچنین گزارشی از اجرای مفاد این دستور العمل هر شش ماه یک بار به ستاد ارائه خواهد شد. 
تبصره - دبیرخانه ستاد موظف است گزارش ترک فعلهای انجام شده در اجرای قوانین و مقررات مذکور در این دستور العمل را به منظور پیگیری به مراجع نظارتی از قبیل سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات کشور ارسال کند.  

محمد مخبر
معاون اول رییس جمهور

 



 
رونوشت به دفتر مقام معظم رهبری دفتر رئیس جمهور دفتر رئیس قوه قضاییه دفتر معاون اول  رییس جمهور، دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام معاونت حقوقی رییس جمهور معاونت امور مجلس رئیس جمهور معاونت اجرایی رئیس جمهور معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه کمیسیون اصل نودم قانون اساسی در مجلس شورای اسلامی، سازمان اداری و استخدامی کشور سازمان برنامه و بودجه کشور دیوان محاسبات کشور معاونت قوانین مجلس شورای اسلامی امور تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه مرکز اطلاعات مالی وزارت امور اقتصادی و دارایی سازمان ثبت احوال کشور، سازمان تامین اجتماعی سازمان امور مالیاتی کشور گمرک جمهوری اسلامی ایران و کلیه وزارتخانه ها، سازمانها و مؤسسات دولتی مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی نهادهای انقلاب اسلامی، روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی دولت و دفتر هیئت دولت ابلاغ می شود.