شماره: 3904
تاریخ: 1375/02/04

بموجب قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ماه 66 و اصلاحیه بعدی آن وظایف و مسئولیتهای عدیده ای به عهده ممیزین کل مالیاتی گذارده شده و متناسبا نیز اختیارات قانونی لازم تفویض گردیده است ، مهمترین وظیفه اختصاصی ممیزین کل رسیدگی مجدد به پرونده های مالیاتی مودیان معترض و رفع اختلاف ایشان با سایرماموران تشخیص (ممیزیا سرممیزمالیاتی ) و قطعیت مالیاتها و مختومه کردن پرونده ها در اسرع وقت و یا اظهارنظر قانونی و مستدل و موجه و تشریح علل عدم امکان رفع اختلاف در ظهر اوراق تشخیص مالیات مودیان در اجرا ماده 238 قانون میباشد.
مسلما موفقیت در انجام چنین وظیفه مهمی مستلزم تسلط کافی به مقررات مالیاتی و سایر قوانین موضوعه و آئین نامه ها و دستورالعملهای صادره و اطلاع از شرایط و اوضاع و احوال اقتصادی و نوع ونحوه فعالیت مودیان ذیربط در سنوات مورد رسیدگی مالیاتی و شناخت کافی از توانائیها و درجه صحت تشخیص ماموران تحت نظارت و دارا بودن قدرت بیان و نگارش و استدلال منطقی و قانونی و موجه و حسن برخورد با ارباب رجوع میباشد.
از طرفی اصل براین است ممیزین کل مالیاتی که در حال حاضر مشغول انجام وظیفه هستند واجد شرایط و صفات مذکوره فوق باشند.
معهذاملاحظه میشود برخی از ممیزین کل مالیاتی علیرغم وظایف ومسئولیتهای یاد شده و اختیارات قانونی و وسیعی که درمورد رفع اختلافات مالیاتی دارند و با آن که اکثر قریب به اتفاق مودیان معترض مایل به رفع اختلاف از طریق ممیز کل هستند آنطور که باید و شاید این وظیفه اساسی و مهم را ایفاء نمیکنند و بجای توحه به اعتراضات و دلایل موجه مودیان معترض و حل و فصل پرونده ها اظهارمقید و محدود بودن اختیارات خود به میزان تعدیل معین ،موجب سوق پرونده مودیان به هیئتهای حل اختلاف مالیاتی میشوند نتیجه چنین روشی افزایش بی رویه و غیر متعارف پرونده های ارجاعی به هیئتهای حل اختلاف مالیاتی تاخیر در قطعیت و وصول به موقع مالیاتها است ،
حال آنکه تجربیات گذشته حاکی از آن است که بسیاری از اختلافات مالیاتی براساس تسلط و احساس وظیفه و قانون دانی ممیزین کل در این مرحله قابل حل و فصل میباشد لذا بمنظور تصحیح و تسریع جریان امور موکدا" مقرر میشود:
1- ممیزین کل مالیاتی در مراحل قبل از صدور برگ تشخیص ماموران تحت نظارت خود را از جهت نحوه تنظیم و نگارش گزارش رسیدگی و توجه به مبانی و اصول که باید در جمع آوری دلایل و اطلاعات و تجزیه و تحلیل و استدلال ونتیجه گیری از آنها رعایت و نکاتی که برحسب نوع پرونده در گزارشها درج شود آموزش داده و راهنمائی نمایند تا اوراق تشخیص مالیات با کیفیت درج در ماده 237 قانون صادر گردد. بدیهی است ماموران تشخیص ذیربط باید بنحو احسن در آموزشهای قانونی و راهنمائی های اصولی ممیزین کل استقبال و استفاده نمایند و درصورت عدم توجه به دلالتهای قانونی ممیزین کل برابر مقررات با آنها رفتار خواهد شد.
2- ممیزین کل نسبت به مودیان که در اجرای ماده 238تقاضای رسیدگی دارند ضمن حسن برخورد و استقبال از مراجعات ایشان باید با توجه به اظهارات کتبی و شفاهی آنها موارد اعتراض را مورد رسیدگی قانونی و کامل قرار داده و برای حصول واقعیت شخصا" اقدام و یا درصورت لزوم با رعایت مهلت مقرر در ماده مذکور نسبت به صدور قرار مبادرت و اجرای آن را بسایر ماموران تشخیص و یا کارشناسان مالیاتی ابوابجمعی خود محول و یا احراز موجه بودن نسبی یاکلی موارد اعتراض بنحو مذکور در ماده 238 اقدام به رفع اختلاف و قطعیت مالیات نمایند.
لزوما"متذکر میشود در این خصوص هیچگونه محدودیتی از حیث میزان تعدیل ماخذ مشمول مالیات یا حتی رفع تعرض از مودی در صورت ضرورت و استحقاق قانونی وجود ندارد، مضافا" آنکه دادستانی انتظامی مالیاتی در مورد میزان تعدیل ماخذ مشمول مالیات یا رفع تعرض از مودی در صورتیکه براساس احراز واقعیت و متضمن استدلال موجه و قانونی و منطبق با اوضاع و احوال خاص مودی باشد حساسیتی نخواهد داشت ، بلکه از آن استقبال نیز خواهد کرد .
البته هرگاه دلایل و مدارک و اسناد ابرازی و رسیدگیهای معموله منتهی به رفع اختلاف و ختم پرونده نشود ، لازم است برابر قسمت اخیر ماده 238 جریان امر در ظهر برگ تشخیص بطور مستدل درج و امضاء شود و سپس پرونده امر جهت رسیدگی به هیئت حل اختلاف مالیاتی ارجاع گردد تا هیئت حل اختلاف نیز از جریان پرونده و نظریه مستدل و موجه ممیز کل آگاهی یابد.
3- ادارات کل مکلفند آمار اوراق تشخیص صادره در محدوده هر ممیز کلی و تعدادی را که مالیات آنها توسط ممیز کل به قطعیت رسیده و یا قطعی نشده متضمن اظهار نظر موجه و مستدل ممیز کل هر ماهه به تفکیک هر ممیز کلی و با درج مشخصات کامل به دادستانی انتظامی مالیاتی ارسال تا مورد بررسی واقع شود.
بدیهی است تخصیص پاداش حسن خدمت و سایر امتیازات مادی و معنوی و ترفیعات بعدی ممیزین کل بستگی به توانائی و کارائی آنها در نظارت برحسن اجرای قانون و ارشاد و آموزش ماموران تحت نظارت و توانائی تشویق و جذب مودیان برای رفع اختلافات مالیات و همچنین قوت و صحت استدلال آنها در مورد پرونده هائی که منتهی به رفع اختلاف نشده خواهد داشت و به هرحال چنانچه احراز شود بعضی از ممیزین کل قادر به ایفاء وظایف قانونی خود بنحو مطلوب و کارا نیستند، الزاما" در سمتهای دیگری که متناسب با توانائی آنها باشند ، بخدمت منصوب خواهند شد.

داریوش ایرانبدی
معاون درآمدهای مالیاتی