معافیت از پرداخت ده درصد مالیات قابل کسر از درآمد نمی باشد

• 251

شماره دادنامه: 251 تاریخ: 1380/08/13 کلاسه پرونده:79/419 مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری. شاکی: شرکت لامپ پارس شهاب (سهامی عام) موضوع شکایت وخواسته: ابطال بخشنامه شماره 1454/104/5/30 مورخ 1371/09/22 معاون درآمدهای مالیاتی وزارت امور اقتصادی و دارایی مقدمه: شاکی طی داخواست تقدیمی اعلام داشته است، طبق مفاد ماده 143 قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند ماه 1366 شرکت هایی که سهام آنها در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده از سال پذیرش تا سالی که از فهرست نرخ ها د ربورس حذف نشده در صورتی که کلیه نقل و انتقال سهام از طریق کارگزاری بورس انجام و در دفاتر مربوط ثبت گردد از پرداخت ده درصد مالیات شرکت موضوع بند (د) ماده 105 قانون مذکور معاف شناخته شده اند. طبق مفاد بند (د) ماده 105 مالیات اندوخته و سود سهام 90% درآمد مشمول مالیات شرکت می باشد چون مقرر نبوده که درآمد مشمول مالیات پس از کسر ده درصد خواهد بود. معاونت مالیاتی طی بخشنامه شماره 1453/104/5/30 مورخ 1371/09/22 مفاد بند یک دستورالعمل شماره 20/6207 مورخ 1354/04/03 مربوط به قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند ماه 1345 را قابل تسری به مفاد ماده 143 قانون مالیات های مصوب اسفند ماه 1366 داشته و مقرر داشته که برای محاسبه مالیات سود سهام شرکت هایی که مشمول معافیت موضوع ماده 143 می باشند می بایستی جمع درآمد مشمول را بدون کسر ده درصد معافیت ماده 143 مبنای محاسبه سود سهامداران و یا اندوخته تلقی نموده ومقرر داشته که 100% درآمد مشمول مالیات شرکت های مشمول ماده 143 را سود متعلق به صاحبان سهام تلقی و از آنها مالیات مطالبه گردد. مفاد بخشنامه فوق با مفاد بند (د) ماده 105 که 90% درآمد مشمول مالیات را متعلق به سهامدار دانسته مغایرت دارد چون بخشنامه مذکور 100% درآمد مشمول مالیات شرکت های قبول شده در بورس را متعلق به سهامدار (یا اندوخته) تلقی نموده است. طبق مفاد ماده 135 قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند ماه 1366 سود پرداختی یا تخصیصی به صاحبان سهام در شرکت های سهامی از درآمد مشمول معافیت شرکت ها واشخاص حقوقی از پرداخت مالیات معاف می باشد در صورتی که بر اساس مفاد بخشنامه مذکور ده درصد مالیات شرکت درست بر خلاف نص صریح ماده 135 بین صاحبان سهام تثسیم و مجددا مشمول مالیات می نماید. لازم به ذکر است که بخشنامه مورد شکایت به تأیید هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی نرسیده است. با شرح مراتب فوق ابطال بخشنامه شماره 1453/104/5/30 مورخ 1371/09/22 ناظر بر دستورالعمل شماره 20/6272 مورخ 1354/04/03 را به علت مغایرت با قانون دارد. مدیر کل دفتر حقوقی وزارت امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به شکایت طی نامه شماره 4835/91 مورخ 1380/04/26 مبادرت به ارسال تصویر نامه شماره 1322-4/30 مورخ 1380/03/23 شورای عالی مالیاتی نموده است. در این نامه آمده است مستنبط از مفاد مادتین 116 قانون مالیات های مستقیم مصوب 1345 و ماده 143 قانون جاری مالیات شرکت همواره به نرخ ثابت و مالیات سهامداران با تخفیفات و ترجیهات مندرج در همان مواد با نرخ های متفاوت و تصاعدی محاسبه شده و به نظر می رسد که مقنن نظری بر اعطاء امتیازی مضاعف به سهامداران که با کسر 10% مالیات شرکت از کل سود مشمول مالیات مجددا عاید آنها می شود نداشته و بنا بر این بخشنامه مورد شکایت در راستای همین نظر و استنباط قانونی و تسری اعمال رویه ای یکنواخت از دو ماده نظیر و متشابه یاد شده تهیه و صادر گردیده است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت الاسلام و المسلمین دری نجف آبادی و با حضور روسای شعب بدوی و روساء و مستشاران شعب تجدید نظر تشکیل و پس از استماع توضیحات نمایندگان وزارت امور اقتصادی و دارایی و بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می نماید. رأی هیأت عمومی به موجب ماده 255 قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند ماه 1366 اضهار نظر در باب شیوه های اجرایی قوانین و مقررات مالیاتی از طریق آئین نامه ها وبخشنامه های مربوط و یا اعلام نظر د رخصوص آئین نامه ها و بخشنامه های مصوب سایر مراجع ذیربط در امور مالیاتی به عهده شورای عالی مالیاتی محول شده است. بنا به جهات فوق الذکر و اینکه وضع مقررات خاص مبنی بر لزوم اجرای دستورالعمل شماره 20/6207 مورخ 1354/04/03 دراجرای ماده 143 قانون مزبور خارج از حدود وظایف و اختیارات معاون درآمدهای مالیاتی وزارت امور اقتصادی و دارایی می باشد بخشنامه مورد اعتراض مستندا به قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می شود. قربانعلی دری نجف آبادی رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

• 20-6207

شماره: 6207/20 تاریخ: 1354/04/03 اداره کل امور اقتصادی و دارائی اداره امور اقتصادی و دارائی دادستانی انتظامی مالیاتی شورای عالی مالیاتی هیأت عالی انتظامی مالیاتی دفتر کل چون در مواردی که بر طبق مقررات مقررات قانون مالیات های مستقیم اشخاص حقوقی از پرداخت 10% مالیات بر شرکت معاف هستند در نحوه محاسبه مالیات سود سهام آنان بین حوزه های مالیاتی اختلاف نظر وجود دارد لذا موضوع بررسی و به منظور اتخاذ روش واحد مراتب زیر را متذکر می گردد: 1.در مورد شرکت هایی که با توجه به مقررات قسمت اخیر متن ماده 116 قانون مالیات های مستقیم از پرداخت 10% مالیات شرکت موضوع بند (ت) ماده 80 قانون مذکور معاف هستند توجه داشته باشند که 10% مزبور نباید از درآمد مشمول مالیات اینگونه شرکت ها کسر و از بقیه مالیات سود سهام محاسبه گردد بلکه کل درآمد مشمول مالیات آنها پس از وضع مالیات اضافی موضوع ماده 166 قانون مالیات های مستقیم باید ماخذ محاسبه مالیات سود سهام و غیره قرار گیرد. 2.در مورد آن دسته از شرکت هایی که با توجه به تبصره 1 ماده 116 قانون مالیات های مستقیم نسبت به سود سهام دریافتی از پرداخت 10% مالیات شرکت موضوع بند (ت) ماده 80 معاف شده اند نحوه محاسبه بطریق زیر خواهد بود : الف- در صورتیکه شرکت سهامی با نام واجد شرایط مقرر در قسمت اخیر ماده 116 قانون مالیات های مستقیم نباشد ولی از مصادیق تبره فوق الذکر باشد و درآمد مشمول مالیات آن مبلغ 30000 ریا ل فرض شود و از این مبلغ 10000 ریال را سود سهام قبل از کسر مالیات دریافتی از شرکتهای دیگر تشکیل دهد نحوه محاسبه بدین قرار خواهد بود: درآمد مشمول مالیات پس از وضع درآمد حاصل از سود سهام دریافتی از شرکت دیگر 20000 =10000-30000 10% مالیات شرکت 2000=10% ×20000 3 % سهم شهرداری 600=3%×30000 10% مالیات شرکت و 3% سهم شهرداری نسبت به 20000 ریال درآمد مشمول مالیات 2600=600+2000 17400 =2600-20000 27400=10000+17400 نسبت به مبلغ 27400 ریال مذکور در فوق حسب مورد مفاد جزء یکم بند(ت) ماده 80 قانون اجرا خواهد شد. توضیحا اضافه می نماید چون مبلغ 10000 ریال سود سهام دریافتی از شرکت سهامی دیگر از پرداخت 10% مالیات شرکت موضوع بند (ت) ماده 80 و 3% مالیات موضوع ماده 166 معاف است لذا عینا طبق محاسبه فوق مبنای احتساب مالیات قرا رگرفته است . ب- در صورتیکه شرکت سهامی با نام واجد شرایط مقرر در قسمت اخیر ماده 116 قانون مالیات های مستقیم باشد طرز محاسبه فوق الذکر به شرح زیر خواهد بود: ضمنا چون سهام شرکت در بورس پذیرفته شده لذا 15% معافیت مقرر در ماده 116 باید اعمال شود. معافیت بورس 4500=15%×30000 درآمد مشمول مالیات پس از کسر معافیت بورس 25500=450-30000 درآمد مشمول مالیات پس از وضع سود سهام دریافتی از شرکت سهامی دیگر 20000=1000-30000 معافیت بورس نسبت به درآمد شرکت غیر از سود سهام 3000=15%×20000 دریافتی از شرکت دیگر درآمد مشمول مالیات شرکت غیر از سود سهام دریافتی 17000=3000-20000 پس از وضع معافیت بورس سهم شهرداری 510-3%×17000 24990=510-25500 در این حالت نسبت به مبلغ 24990 ریال با احتساب معافیت 15% به نسبتی که به مبلغ مزبور تعلق می گیرد طبق مدلول جزء یکم بند (ت) ماده 80 عمل خواهد شد، البته لازم به یاد آوری است که در حالت اول مالیات موضوع ماده 167 قانون مالیات های مستقیم باید از ماخذ 20000 ریال و در حالت دوم باید از ماخذ 17000 ریال تعیین گردد و همچنینی در هر دو حالت مالیات سود سهام که از طرف شرکت دیگر کسر شده طبق مقررات تبصره 1 بند (ت) ماده 80 باید جزء مالیات پرداخت شده این شرکت منظور گردد. 3.در مورد شرکتهایی که قسمتی از آنها متعلق به بنیاد پهلوی و جمعیت شیر و خورشید سرخ و سازمان شاهنشاهی و خدمات اجتماعی است اجرا معافیت موضوع تبصره 3 ماده 116 قانون موکول به آن است که سودی بابت این موسسات تقسیم یا تخصیص داده شود و در مورد تبصره 5 این ماده طریقه محاسبه از نظر اجرا حکم معافیت مقرر در این تبصره به قرار ذیل خواهد بود : با توجه به اینکه بر طبق تبصره 5 ماده 116 قانون مالیات های مستقیم آن قسمت از درآمد مشمول مالیات که بعنوان سود سهام به بنیاد پهلوی تخصیص و یا پرداخت می شود از پرداخت 10% مالیات موضوع بند (ت) ماده 80 معاف است باید نسبت به سود سهام پرداختی و یا تخصیص به بنیاد پهلوی تعیین و بر ماخذ آن معافیت موضوع تبصره مذکور منظور گردد برای توضیح بیشتر فرض شود شرکتی که 30% سهام آن متعلق به بنیاد پهلوی باشد درآمد مشمول مالیات آن مبلغ 50000 ریال بنیاد پهلوی تعلق می گیرد مبلغ 4500 ریال خواهد بود که این مبلغ از پرداخت 10% مالیات شرکت موضوع بند (ت) ماده 80 معاف است بعبارت دیگر 10% مالیات شرکت باید پس از کسر رقم 4500 ریال از رقم 50000 ریال یعنی از مبلغ 45500 ریال محاسبه شود. 4.شرکت های تعاونی مصرف کنندگان، مسکن، اعتبار، کشاورزی و روستائی، صیادان و کلیه اتحادیه های تعاونی که طبق مقررات ماده 110 قانون شرکت های تعاونی از پرداخت 10% مالیات موضوع صدر ماده 107 قانون مذکور معاف شده اند باید کل درآمد مشمول مالیات آنها ماخذ احتساب مالیات مقرر در بندهای 1 و 2 و 3 ماده 107 قانون مزبور قرار گیرد. چون ممکن است بعضی از حوزه های مالیاتی در گذشته برخلاف ترتیب فوق عمل کرده باشند لذا برای استیفاء کامل حقوق دولت به شرح زیر عمل فرمایید: هرگاه در آمد مشمول مالیات تشخیص شده به نحوی از انحاء قطعیت پیدا نکرده باشد حوزه مالیاتی در مورد ده درصد مالیات مشمول معافیت در موارد فوق الذکر می تواند با صدور برگ تشخیص متمم نسبت به مابه التفاوت مالیات را از مودی مطالبه و در صورتیکه مورد اعتراض واقع شود اختلاف در کمیسیون های تشخیص حل و فصل شود. هادوی از طرف وزیر امور اقتصادی و دارایی