بررسی بخشنامه شماره ۱۲۶۲۶۷ و اثرات آن بر حقوق کارگران در ایران

شماره ۱۲۶۲۶۷
تاریخ ۱۳۸۴٫۱۲٫۱۵
موضوع: بررسی بخشنامه شماره ۱۲۶۲۶۷ و اثرات آن بر حقوق کارگران در ایران

شورای عالی کار با حضور نمایندگان سه گروه ( دولت - کارگران و کارفرمایان ) در جلسه مورخ ۸۳٫۱۲٫۹ پس از بحث و بررسی راجع به تعیین حداقل مزد سال ۱۳۸۵، در اجرای ماده ۳۱ قانون کار با در نظر گرفتن مصالح کارگران در انطباق هر چه بیشتر میزان درآمد آنان با سطح معیشت و همچنین با توجه به مقتضیات بنگاههای اقتصادی و کارفرمایان و شرایط اقتصادی جامعه موارد زیر را به اتفاق آراء مورد تصویب قرارداد .
۱ از اول سال ۱۳۸۵ حداقل مزد روزانه کارگران مشمول قانون کار با قرارداد دائم نامحدود) ۵۰۰۰۰ پنجاه هزار ریال تعیین می گردد.
تبصره : حداقل مزد برای کارگران مشمول قانون کار که دارای قرارداد مدت موقت می باشند روزانه ۶۰۰۰۰ ریال می باشد .
۲ از اول سال ۱۳۸۵ سایر سطوح مزدی نیز به مآخذ روزانه ۵۰۰۰ (پنجهزار ) ریال به اضافه ده درصد افزایش می یابد. به کارگرانی که در سال ۱۳۸۵ دارای یکسال سابقه کار شده و یا یکسال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنان گذشته باشد روزانه معادل ۱۲۵۰ ریال به عنوان پایه (سنوات ) پرداخت خواهد شد.
تبصره ۱ پرداخت مبلغ مربوط به پایه سنواتی کارگران مشمول طرح های طبقه بندی مشاغل مصوب وزارت کار و امور اجتماعی با در نظر گرفتن رقم فوق الذکر برای گروه یک با توجه به دستور العمل و جدول اعلامی توسط اداره کل نظارت بر نظامهای جبران خدمت صورت می گیرد .
تبصره ۲ به کارگران فصلی به نسبت مدت کارکردشان در سال ۱۳۸۳ ، میزان مقرر در این بند یا تبصره آن حسب مورد تعلق می گیرد. برای تامین کالاهای موضوع بن کارگری در سال ۱۳۸۵ بابت هر کارگر  اعم از متاهل ۱۰ ریال توسط کارفرما به حسابی که متعاقباً توسط وزارت کار و امور اجتماعی اعلام خواهد شد بایستی پرداخت شود. وزیر ضوابط مربوط به نحوه اعمال افزایش مقرر در بند یک این بخشنامه و تبصره بند مذکور و بند ۲ در مورد کارگاههایی که دارای طرح طبقه بندی مشاغل می باشند و نیز در مورد کارگران کارمزدی و همچنین چگونگی ارتقاء طبقه شغلی به موجب دستور العملهای اداره کل نظارت بر نظامهای جبران خدمت خواهد بود . واحدهای مشمول قانون کار به منظور ایجاد رابطه هر چه بیشتر مزد و مزایا با بهره وری و تولید و ایجاد انگیزه بیشتر در بین کارکنان خود علاوه بر اجرای این مصوبه می توانند نسبت به افزایش و برقراری مزد و مزایا در قالب موافقتنامه ها و با پیمانهای دسته جمعی و پس از تایید وزارت کار و امور اجتماعی اقدام نمایند.
دستور العمل نحوه اجرای مصوبه مورخ ۸۴٫۱۲٫۹ شورایعالی کار در کارگاههایی که دارای طرح طبقه بندی مشاغل مصوب وزارت کار و امور اجتماعی می باشند
در اجرای بنده بخشنامه شماره ۱۲۲۲۶۷ مورخ ۸۴٫۱۲٫۱۵ وزیر محترم کار و امور اجتماعی موضوع مصوبه مورخ ۸۴٫۱۲٫۹ شورایعالی کار نحوه اجرای مصوبه مزبور را در کارگاههای دارای طرح طبقه بندی مشاغل مصوب وزارت کار و امور اجتماعی اعلام می دارد
الف - کارگران با قراردادهای کار دائم نامحدود) به مزد شغل کلیه کارگران با قراردادهای کار دائم نامحدود) از اول سال ۱۳۸۰ روزانه ده درصد به نسبت آخرین مزد شغل آنان در سال (٨٤ به اضافه روزانه ۵۰۰۰ ریال اضافه می شود به عبارت دیگر مزد شغل روزانه در سال ۱۳۸۵ - ۵۰۰۰ + ۱٫۱ آخرین مزد شغل روزانه در سال ۸۴
ب - کارگران با قراردادهای مدت موقت مدت محدود به مزد شغل کلیه کارگران با قرارداد کار موقت مدت محدود که در سال ۱۳۸۴ یا قبل از آن در کارگاه استخدام و قرارداد آنان در سال ۱۳۸۰ نیز ادامه دارد روزانه ده درصد به نسبت آخرین مزد شغل آنان در سال (۸۴) به اضافه روزانه ۱۵۰۰۰ ریال اضافه می شود.
تبصره : مزد شغل کارگران با قرارداد موقت که شروع قرارداد آنان از ۸۵٫۱٫۱ به بعد می باشد ضمن تطبیق با طرح طبقه بندی مشاغل کارگاه برای مدت قرارداد، با استفاده از جدول مزد طرح طبقه بندی مشاغل که به ترتیب تبصره بند ج این دستور العمل محاسبه شده تعیین می شود.
ج - چگونگی تنظیم و تعیین ضریب ریالی و جدول مزد در سال ۱۳۸۵ برای تنظیم جدول مزد طرح طبقه بندی مشاغل کارگاه ضریب و جزء ثابت فرمول مزد شغل در عدد ۱٫۱ ضرب و با رقم ۵۰۰۰ ریال جمع میشود به عبارت دیگر yn [ax 1٫1 x (xn-v-)] + [bx۱٫۱+۵۰۰۰]  که در آن yn مزد شغل گروه ام ، 2 آخرین ضریب ریالی در سال ٨٤، xn امتیاز گروه 1 ام و 6 جزء ثابت یا حداقل مزد کارگاه در سال ۸۴ است . جدول مزدی که به ترتیب فوق الذکر حاصل میشود در سال ۸۰ ملاک استخدام تعیین مزد، رتبه و نظایر آن قرار می گیرد .
تبصره: با توجه به اینکه بر اساس مصوبه مزبور ، حداقل مزد کارگران با قرارداد موقت معادل ده هزار ریال بیش از کارگران با قرارداد دائم است لذا در تعیین مزد شغل کارگران با قرارداد موقت در فرمول بالا به جای ۵۰۰۰ ریال بایستی ۱۵۰۰۰ ریال به جزء ثابت فرمول اضافه شود. یعنی : مزد شغل کارگران موقت در هر گروه شغلی که قرار گیرند، همواره روزانه مبلغ ده هزار ریال بیشتر از کارگران با قرارداد دائم است. د تاثیر فرمول افزایش مزد برای سایر عناصر مزدی به سایر عناصری که طبق دستور العمل اجرایی طرح طبقه بندی یا عرف و رویه کارگاه جزء مزد تلقی شده و تا پایان سال ۱۳۸۴ برقرار شده اند علاوه بر افزایشی که بر روی مزد شغل ها ایجاد میشود بایستی از ۸۵٫۱٫۱ ده درصد اضافه شود از قبیل مزد رتبه ، مزایای ماندگاری پست مزد سنوات گذشته تا پایان سال (٨٤) و نظایر آنها. تبصره ۱: تعیین مزایای پست ، سختی شرایط کار، مزد رتبه جدید ، مزایای ماندگاری در مورد کارگاههایی که دارای چنین مزایایی هستند در سال ۱۳۸۵ تابع ضريب جديد در سال مذکور است
تبصره ۲ : مزد سنوات (پایه) که در اجرای مصوبه اخیر شورایعالی کار در سال ۸۵ وطبق جدول موضوع بند هـ این دستورالعمل داده میشود مشمول افزایش ده درصد نمی شود.
هـ - نحوه اجرای تبصره ۱ بند ۲ بخشنامه راجع به نرخ پایه سنوات در سال ۱۳۸۵ جدول نرخ سنوات در گروههای بیستگانه در سال ۱۳۸۵ به شرح ذیل است که در اجرای تبصره ۱ بند ۲ بخشنامه شماره ۱۲۲۲۶۷ مورخ ٨٤٫۱۲٫۱۵ وزیر محترم کار و امور اجتماعی در مورد کارکنانی که از ۱۳۸۵٫۱٫۱ به بعد دارای یکسال سابقه خدمت باشند یایکسال از آخرین ترفیع آنان سپری شده باشد متناسب با گروه شغلی مربوطه معادل ریالی یک پایه با نرخ مقرر برقرار میشود. جدول نرخ پایه سنوات) در گروه های بیستگانه - ارقام ریال در روز ۱۰ ٩ ٨ Y ٦ G 2 T ۲ ۱ گرود ۱۷۰۰ ١٦٥٠ ١٦٠٠ ١٥٥٠ ۱۵۰۰ I ١٤٥٠ ١٤٠٠ ١٣٠٠ ۱۲۰۰ ۱۲۰ نرخ پایه ۲۰ ۱۹ ۱۸ ۱۷ ١٦ ۱۰ ١٤ ۱۲ ۱۲ ۱۱ گروه ٢٦٥٠ ٢٥٥٠ ٢٤٥٠ ا ٢٣٥٠ ۲۲۵۰ I ۲ ۱۵۰ ٫ ٢.٠٠ ٠ ٠ . ٠ ۱۹۵۰ - ١٨٥ ۱۷۵۰ ترخ
و - نحوه اجرای بند ۴ بخشنامه راجع به افزایش مزد ناشی از ارتشاء کلیه واحدهایی که دارای طرح های طبقه بندی مشاغل مصوب وزارت کار و امور اجتماعی می باشند به هنگام ارتقاء شغل کارکنان بایستی مابه التفاوت مزد شغل گروه قبلی و گروه جدید را به عنوان افزایش مزد ناشی از ارتقاء در باره کارکنان ذی ربط برقرار نمایند. به عبارت دیگر مزد شغل شخص ارتقاء یافته از تاریخ ارتقاء همان مزد شغل گروه جدید است. مزد سنوات (پایه) این افراد همان مزد سنوات قبل از ارتقاء خواهد بود مگر آنکه در اجرای مفاد دستور العمل اجرایی طرح طبقه بندی مشاغل به لحاظ کمبود تحصیل از مزد سنوات آنان به شرح جدول پیوست کسر می شود. و در آینده چنانچه کمبود تحصیل را با اخذ مدرک تحصیلی و یا ارائه مدارک آموزشی معتبر جبران نمایند، از تاریخ ارائه مدرک جدید مبالغ کسر شده با رعایت ضوابط مقرر در باره آنان برقرار می شود.
تبصره ۱ : کارگاههایی که برابر دستور العمل اجرایی طرح علاوه بر ما به التفاوت مزد گروه قبلی و گروه مورد ارتقاء تفاوت نرخ پایه در گروه قبلی و جدید را نیز می پردازند . بر همان اساس عمل خواهند کرد. 
تبصره ۲ در کارگاههایی که ناقد طرح طبقه بندی مشاغل مصوب می باشند اضافه مزد ناشی از ارتقاء بایستی برابر ضوابط مزدی با رویه های متداول کارگاه در گذشته صورت گیرد.
دستور العمل نحوه اجرای مصوبه مورخ ۸۴٫۱۲٫۹ شور ایتالی کار در مورد کارگران کارمزدی دائم و موقت در اجرای بنده بخشنامه شماره ۱۲۲۲٦٧ مورخ ٨٤٫۱۲٫۱۵ وزیر محترم کار و امور اجتماعی موضوع مصوبه مورخ ۸۴٫۱۲٫۹ شورایعالی کار بدینوسیله نخوه اجرای بخشنامه مذکور را در مورد کارگران کارمزدی اعلام می نماید ن 1- نحوه اعمال ۱۰ درصد افزایش مزد موضوع بند ۲ بخشنامه نرخ های کارمزدی در سال ۸۵ به نسبت آخرین کارمزد در سال (۸۵) در مورد کلیه کارگران کارمزدی اعم از دائم یا موقت ) به مآخذ ده درصد افزایش می یابند. در صورتیکه کارگران دارای بخش ثابت مزد علاوه بر کارمزد باشند، این بخش نیز بایستی ده درصد افزایش یابد. تبصره : چنانچه نرخ یا ملاکهای کارمزدی تابع قسمت ثابت مزد بوده و یا به عبارت دیگر بصورت درصدی از قسمت ثابت مزد تعیین شده باشند در اینصورت تنها بخش ثابت مزد مشمول ده درصد افزایش خواهد گردید زیرا با این عمل نرخ یا ملاکهای کارمزدی نیز بدلیل تبعیت از قسمت مذکور خود بخود دستخوش افزایش خواهند برد -۲- چگونگی اعمال افزایش رقم های ثابت موضوع بند ۲ بخشنامه ملارد بر افزایش ده درصد بر روی قسمت ثابت مزد، قسمت مذکور در سال ۸۵ روزانه ۵۰۰۰ ریال دیگر نیز افزایش خواهد یافت و در صورتیکه کارگران فاقد قسمت ثابت مزد باشند در سال ۸۰ روزانه ۵۰۰۰ ریال بصورت مزد ثابت در مورد آنان برقرار خواهد گردید. در تعیین مزد شغل بخش ثابت مزد کارگران کارمزدی که دارای قرارداد موقت برده و در کارگاههای دارای طرح طبقه بندی مشاغل : شاغل هستند جدول مزد کارگران با قرارداد موقت کارگاه در سال ۸۵) که به مرجب دستور العمل شماره ۱۲۲۰۱۶ مورخ ۱۳۸۴٫۱۲٫۱۶ تهیه شده مارک محاب است. ر تعالی تاریخ : ۱۸۲۰ تاریخ : ۱۸۲۰ تبصره: مجموع مزد یا کارمزد موضوع این دستور العمل به ازاء ساعات قانونی کار در ماه (سی) روز در مورد کارگران با قرارداد کار دائم نباید کمتر از ۱۵۰۰۰۰۰ ریال و در مورد کارگران با قرارداد کار موقت نباید کمتر از ۱۸۰۰۰۰۰ ریال باشد. اعطای مزد سنوات علاوه بر افزایش کارمزد کارگران کارمزدی نیز بر حسب آنکه مشمول طرح طبقه بندی مشاغل باشند یا خیر حسب مورد مطابق دستورالعملهای ذیربط از پایه سنواتی موضوع بند ۳ بخشنامه شماره ۱۲۲۲۱۷ بورخ ٨٤٫۱۲٫۱۵ وزیر محترم کار و امور اجتماعی برخوردار خواهند شد. ابوالقاسم کرم بیگی مدیر کل نظارت بر نظامهای جبران خدمت گکو برس 12ر)1رء جدول محاسبه مبالغ مربوط به کسر از مد سنوات بابت کمبود تحصیل به هنگام ارتقاء موضوع بند و دستور العمل شماره ۱۲۳۰۸۶ مورخ ۸۴٫۱۲٫۱۶ قابل اجرا در سال ۱۳۸۵ (جایگزینی تجربه به جای تحصیل موضوع دستور العمل اجرائی طبقه بندی مشاغل) .3 مدرک تحصیلی شاغل مدرک تحصیلی شغل شرایط احراز شغل و مبلغ ریالی کسر از مزد سنوات بابت کمبود تحصیل ریال در روز خواندن و نوشتن پایان دوره ابتدایی پایان دوره راهنمایی دیپلم متوسطه فوق دیپلم لیسانس فوق لیسانس دکتری ١ بیسواد ۲۳۷۲ ٣٣٦٢ ۵۳۸۱ ٦٤٠٤ ٠ ۲ اول دبستان ۱۸۱۱ ٢٨٦٧ ۵۰۹۷ ٦٢٧٨ ۲ دوم دبستان ١٢٥٠ ۲۳۷۲ ٤٨١٣ ٦١٥٥ ٤ سوم دبستان ٦٢٤ ١٨١١ ٤٤٧٩ ٦٠٠٨ و چهارم دبستان ا ٤١٤٣ ٥٨٦١ ٦ پایان دوره ابتدایی ٢٣٦٢ ۵۳۸۱ V اول راهنمایی ۲۳۷۲ ٤٨١٣ A دوم راهنمایی ٤١٤٣ ا پایان دوره راهنمایی (سیکل) ٢٣٦٢ ۵۸۱ ۱۰ اول دبیرستان ۲۳۷۲ ٤٨١٣ ۱۱ دوم دبیرستان ١٢٥٠ ٤١٤٣ ۱۲ سوم دبیرستان ١٢٥٠ ٤١٤٣ ۱۳ دیپلم و پیش دانشگاهی ۲۲۱۲ ۵۳۸۱ ١٤ فوق دیپلم ۲۲۱۲ ۱۵ لیسانس ٢٣٦٢ ۰۳۸۱ ١٦ فوق لیسانس ا ٣٣٦٢
مثال : چنانچه شاغلی دارای مدرک تحصیلی دوم راهنمایی بوده و شرایط احراز تحصیل شغل وی در ارتقاء دیپلم باشد. هنگام ارتقاء شغل روزانه مبلغ ٤١٤٣ ریال بابت کمبود تحصیل از مزد سنوات وی کسر می گردد
توضيح : افرادی که در شغل فعلی به دلیل تحصيل، قبلا مشمول كسر مزد سنوات شده اند. در محاسبه کمبود تحصیل برای ارتقاء جدید به جای مدرک تحصیلی شاغل، مدرک تحصیلی شغل مورد تصدی فعلی آنان ملاک عمل قرار می گیرد.