آیین‌ نامه اجرایی لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری

تاریخ: 1400/04/06
شماره: 100/25322/9000 
موضوع: آیین‌ نامه اجرایی لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری  
جناب آقای دکتر اکبرپور رئیس محترم هیأت مدیره و مدیرعامل روزنامه رسمی کشور تصویر آیین‌نامه اجرایی شماره ۱۰۰/۲۴۹۷۵/۹۰۰۰ مورخ ۱۴۰۰/۴/۶ ریاست محترم قوه قضاییه در خصوص «لایحه قانونی استقلال كانون وکلای دادگستری» جهت استحضار به پیوست ایفاد می‌گردد. مدیرکل دبیرخانه قوه قضاییه - دکتر محسن محدث شماره ۱۰۰/۲۴۹۷۵/۹۰۰۰ ۱۴۰۰/۴/۶ آیین‌نامه اجرایی لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری در اجرای سیاست‌های کلی امنیت قضایی مصوب ۱۳۸۱ و ماده ۲۲ لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب ۱۳۳۳ با اصلاحات بعدی و بنا به پیشنهاد کانون وکلای دادگستری «آیین‌نامه اجرایی لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری» به شرح مواد آتی است.
بخش اول:
کلیات ماده ۱- اختصارات و عبارات زیر در این آیین نامه در معانی زیر به کار می‌رود:

ماده ۲- کانون مؤسسه خصوصی حرفه‌ای عهده‌دار خدمت عمومی و دارای شخصیت حقوقی مستقل است که به منظور ساماندهی امور وکلای دادگستری عضو کانون در هر استان، تشکیل می‌شود و متشکل از وکلای دارای پروانه فعالیت در همان استان است.
ماده ۳- وکیل دادگستری با رعایت قوانین و مقررات این آیین‌نامه با ارائه وکالتنامه، مجاز به وکالت و انجام سایر امور قابل توکیل در مراجع قضایی، شبه قضایی نهادهای داوری و مراجع دولتی و غیر دولتی است همچنین وکیل حق ارائه مشاوره حقوقی به اشخاص را دارد.
ماده ۴- هر شخص حق دارد برای اقامه دعوی و دفاع رأساً اقدام یا از وکیل استفاده کند و از بدو تا ختم فرآیند دادرسی در کلیه مراجع قضایی، شبه قضایی و نهادهای داوری از کمک و مشاوره وکیل برخوردار شود.
ماده ۵- کلیه مراجع قضایی با رعایت قانون مکلف به پذیرش وکیل هستند سلب حق دسترسی به وکیل یا تحمیل وکیل یا تحدید حق آزادی انتخاب وکیل به کلی ممنوع است.
ماده ۶- وکیل در مقام دفاع از احترامات و تأمينات شغل قضاء برخوردار است کلیه مقامات قضایی، کارکنان اداری و ضابطان در برخورد با وکلای دادگستری موظفند ضمن حفظ کرامت آنان، بر مبنای اصول و موازین اخلاقی شرعی قانونی و حقوق شهروندی رفتار کنند.
ماده ۷- وکیل در مقام دفاع استقلال دارد و باید بتواند به صورت حرفه‌ای و آزادانه از موکل خود دفاع کند و هیچ مرجعی نمی‌تواند این استقلال را نقض نماید.
ماده ۸- وکیل حق دارد با رعایت مقررات قانونی به اسناد و مدارکی که برای دفاع از موکل لازم است دسترسی داشته باشد.
ماده ۹- روابط کاری وکیل با موکل و مشاوره وی به موکل خود در محدوده ارتباط حرفه‌ای آنها محرمانه است، به جز در مواردی که قانون به نحو دیگری مقرر کرده باشد.
ماده ۱۰- بهره‌مندی وکلا از برنامه‌های آموزشی از جمله آموزش‌های مربوط به اصول حرفه ای وکالت و دانش و مهارت‌های عمومی مرتبط با آن حق آنهاست و کانون ضمن برنامه‌ریزی تدابیر لازم را در این زمینه اتخاذ خواهد کرد.
بخش دوم: انتخاب هیأت مدیره
ماده ۱۱- اعضای هیأت مدیره از طریق انتخابات تعیین خواهند شد جهت نظارت بر انتخابات هیأت مدیره هیأت نظارت با عضویت رئیس كانون به عنوان رییس هیأت نظارت و ۴ عضو اصلی و دو عضو علی البدل تشکیل می‌شود هیأت مدیره کانون پنج ماه پیش از پایان هر دوره اعضای اصلی و علی البدل را با رأی مخفی از بین وکلای پایه یک دارای حداقل چهل سال سن و ده سال سابقه وکالت که حق حضور در هیات عمومی را داشته و خارج از هیأت مدیره فعلی بوده و داوطلب عضویت در هیأت مدیره آن دوره نباشند، انتخاب می‌کند. در صورت عدم حضور یا عذر هر یک از اعضای اصلی عضو علی البدل جایگزین آن خواهد شد.
تبصره ۱- در صورتی که رئیس کانون داوطلب عضویت در هیأت مدیره بعد باشد، رییس هیأت نظارت را نیز هیأت مدیره با لحاظ شرایط فوق تعیین خواهد کرد.
تبصره ۲- در این ماده و همچنین در هر موردی که در این آیین‌نامه احراز سمت یا انجام اقدامی منوط به سابقه وکالت باشد، سابقه قضایی به عنوان سابقه وکالت پایه یک محاسبه می‌شود مگر اینکه در قانون به نحو دیگری مقرر شده باشد.
ماده ۱۲- صورت اسامی و مشخصات وکلایی که به موجب قانون حق انتخاب کردن و انتخاب شدن دارند، ظرف یک هفته از تاریخ انتخاب هیأت نظارت از طرف کانون به هیأت مزبور داده می‌شود. هیأت نظارت حداکثر یک هفته پس از انتخاب شدن تشکیل جلسه می‌دهد و اطلاعیه ثبت نام از داوطلبان عضویت در هیأت مدیره را در پایگاه اطلاع رسانی کانون و عنداللزوم با استفاده از سایر روش‌های اطلاع رسانی منتشر می‌کند و داوطلبان مقیم استان مقر كانون ظرف دو هفته بعد از درج اطلاعیه، در محل تعیین شده توسط هیأت نظارت ثبت‌نام می‌کنند.
ماده ۱۳- هیأت نظارت ظرف ده روز پس از اتمام مهلت ثبت نام وجود شرایط قانونی موضوع مواد ۲ و ۴ قانون کیفیت اخذ پروانه در داوطلبان را بررسی و اسامی واجدان شرایط را به همراه کلیه مستندات به دادگاه عالی ارسال می‌کند. در مورد داوطلبانی که وجود شرایط قانونی در مورد آنان احراز نگردیده است علت عدم احراز شرایط به آنان ابلاغ می‌شود افراد اخیر می‌توانند ظرف پنج روز پس از ابلاغ از تصمیم هیأت نظارت به دادگاه عالی شکایت کنند. شعبه رسیدگی کننده، در صورت نقض تصمیم هیأت نظارت همزمان با سایر داوطلبان در مورد صلاحیت این عده نیز اعلام نظر خواهد کرد.
ماده ۱۴- دادگاه عالی حداکثر ظرف مهلت دو ماه از زمان دریافت اسامی داوطلبان از هیأت نظارت در مورد صلاحیت داوطلبان اظهارنظر می‌نماید. چنانچه از نظر دادگاه عالی صلاحیت داوطلب مورد تردید باشد، عندالاقتضاء وی را دعوت و پس از استماع دفاعیات او در جلسه حضوری بر اساس قوانین و مقررات اتخاذ تصمیم می‌کند. عدم اعلام نظر دادگاه عالی ظرف مدت مقرر به منزله تایید داوطلبانی است که از سوی هیأت نظارت واجد شرایط اعلام شده‌اند. در صورتی که پس از مهلت دو ماهه یا پس از اعلام نظر دادگاه عالی اطلاعات مدارک و یا مستندات جدیدی به دست آید که در تصمیم قبلی این دادگاه مؤثر باشد دادگاه مذکور تا پیش از شروع برگزاری انتخابات می‌تواند براساس مدارک و مستندات جدیدالتحصیل در مورد رد یا تأیید صلاحیت داوطلبان اظهار نظر کند.
تبصره- دادگاه عالی در مقام رسیدگی به صلاحیت داوطلبان سوابق آنان را از مراجع ذیربط از قبیل وزارت اطلاعات، مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضاییه اداره کل سجل کیفری و نیز دادسرای انتظامی قضات در مورد دارندگان پایه قضایی، استعلام می‌کند. بدیهی است عدم ارسال پاسخ از سوی مراجع مذکور در مهلت تعیین شده توسط دادگاه عالی مانع از تصمیم گیری دادگاه مذکور نیست.
ماده ۱۵- هیأت نظارت ظرف پنج روز از تاریخ دریافت اسامی واجدان شرایط از دادگاه عالی زمان و مکان تشکیل هیأت عمومی برای انتخاب هیأت مدیره را تعیین و در پایگاه اطلاع رسانی کانون و عنداللزوم استفاده از سایر روش‌های اطلاع رسانی منتشر می کند. فاصله بین آگهی مندرج در پایگاه اطلاع رسانی کانون و روز جلسه نباید کمتر از بیست روز باشد.
ماده ۱۶- چنانچه روز جلسه مصادف با تعطیلی باشد، ضمن اطلاع رسانی جلسه روز بعد تشکیل می‌شود در صورتی که به پیشنهاد هیأت نظارت و تایید کمیسیون موضوع تبصره ماده ۱ قانون کیفیت اخذ پروانه برگزاری انتخابات در مهلت مقرر به دلیل شرایط خاص مقدور نباشد تا رفع حالت اضطرار هیأت مدیره به فعالیت خود ادامه می‌دهد و صرفاً در مورد مسایل ضروری کانون تصمیم گیری می‌کند بعد از مرتفع شدن حالت اضطرار حداکثر ظرف یک هفته فرآیند برگزاری انتخابات ادامه می‌یابد.
ماده ۱۷- در زمان و مکان مقرر، جلسه هیأت عمومی با حضور هر عده که حاضر باشند تشکیل و بدواً هیأت نظارت صندوق أخذ آراء را برای اطمینان از خالی بودن آن به حاضران ارائه داده لاک و مهر می‌کند و سپس رأی‌گیری شروع می‌شود از بیست و چهار ساعت قبل از شروع جلسه هیأت عمومی هرگونه تبلیغ و به هر طریق در موافقت یا مخالفت اشخاص در مکان رأی‌گیری و خارج از آن به کلی ممنوع است. تبصره- در صورت فراهم بودن امکانات فنی به تشخیص هیأت نظارت برگزاری تمام یا بخشی از انتخابات از جمله تشکیل جلسه هیأت عمومی و رأیگیری و شمارش آراء به صورت الکترونیکی و یا برخط مجاز است.
ماده ۱۸- انتخاب جمعی و مخفی است و رأی باید روی اوراقی که به مهر هیأت نظارت رسیده و در آن به تعداد اعضای اصلی ردیف شماره دار پیش بینی شده نوشته شود هر رأی دهنده پس از ارائه پروانه وکالت خود و امضاء در فهرست اسامی واجدین شرایط، رأی خود را در صندوق آرا می‌اندازد.
ماده ۱۹- حق رأی کسانی که تا پایان جلسه حاضر نشده و رأی ندهند، ساقط است.
ماده ۲۰- پس از اتمام اخذ آراء اگر وقت کافی باشد شروع به قرائت آراء می‌شود و در غیر این صورت هیات نظارت صندوق را لاک و مهر کرده و روز بعد شروع به استخراج می‌نماید و بر هر ورقه که قرائت شده مهر «قرائت شد» زده و ضبط خواهد شد.
ماده ۲۱- آرائی که دارای نشان یا امضاء باشد، باطل است و اسامی مکرر حساب نمیشود و اسامی زائد بر عده‌ای که باید انتخاب شوند قرائت نخواهد شد.
ماده ۲۲- آراء قرائت شده پس از قرائت، در صندوق ضبط و از طرف هیأت نظارت لاک و مهر شده و تا انقضاء مدت شکایت یا حصول نتیجه شکایت محفوظ خواهد ماند تا در صورت احتیاج مورد رسیدگی واقع شود و بعد امحاء خواهد شد.
ماده ۲۳- از بین منتخبان کسانی که دارای رأی بیشتر هستند عضو اصلی و کسانی که بعد از اعضاء اصلی بیش از سایرین دارای رأی می‌باشند عضو علی البدل هستند. تبصره- در صورت تساوی آراء هیأت نظارت عضو اصلی یا علی البدل را به قید قرعه انتخاب می‌کند.
ماده ۲۴- مدت شکایت از جریان انتخابات تا سه روز پس از اعلام نتایج و انتشار اسامی و تعداد آرای منتخبان در پایگاه اطلاع رسانی کانون است مرجع رسیدگی به شکایات هیأت نظارت است هیأت نظارت باید ظرف سه روز به شکایات واصله رسیدگی و نتیجه را در پایگاه اطلاع رسانی کانون اعلام نماید.
ماده ۲۵- هر کس که به تصمیم هیأت نظارت معترض است می‌تواند به وسیله دفتر کانون به دادگاه عالی شکایت نماید. مدت این شکایت سه روز از تاریخ اعلام تصمیم هیأت نظارت است و دادگاه مزبور ظرف ده روز از تاریخ وصول شکایت رسیدگی و رأی خواهد داد و رأی مزبور قطعی است.
ماده ۲۶- پس از اتمام انتخابات و تعیین نتیجه قطعی رئیس هیأت نظارت اسامی منتخبین را اعلام و آنان را برای تشکیل هیأت مدیره قبل از تاریخ هفتم اسفند ماه دعوت می‌نماید و پس از آن هیات نظارت منحل می‌شود.
ماده ۲۷- در صورت ابطال انتخابات، تجدید آن بر طبق مقررات فوق خواهد بود؛ در این صورت تا تعیین هیأت مدیره جدید هیأت مدیره و هیات نظارت سابق به جز کسانی که به تشخیص دادگاه عالی تخلف آنان در ابطال انتخابات موثر بوده است، انجام وظیفه خواهد نمود هیأت نظارت باید حداکثر ظرف یک هفته پس از ابلاغ ابطال انتخابات اقدامات قانونی را جهت برگزاری انتخابات مجدد انجام دهد. چنانچه دلیل ابطال انتخابات براساس حکم دادگاه عالی تخلف هیات نظارت باشد، هیأت مدیره ظرف یک هفته هیات نظارت جدید را بر اساس مقررات این آیین‌نامه انتخاب می‌کند. در هر حال کلیه کسانی که تخلف آنها در ابطال انتخابات موثر بوده است به موجب مقررات این آیین‌نامه مورد تعقیب انتظامی قرار می‌گیرند.
بخش سوم: انتخابات هیأت رئیسه کانون و وظایف آن
ماده ۲۸- جلسه هیأت مدیره منتخب برای انتخاب هیأت رییسه با حضور اعضای اصلی و به ریاست مستترین عضو تشکیل می‌شود و جوانترین عضو نیز دبیر (منشی) جلسه خواهد بود در صورت غیبت یک یا چند نفر از اعضای اصلی در نخستین جلسه، ظرف حداکثر پنج روز جلسه بعد با حضور اکثریت اعضای اصلی تشکیل خواهد شد.
ماده ۲۹- هیأت مدیره در کانون مرکز (تهران)، از میان خود یک نفر رییس دو نفر نایب رییس، دو منشی و دو بازرس و در دیگر کانون‌ها یک رئیس، یک نایب رئیس، یک منشی و یک بازرس با رأی مخفی برای مدت یک سال انتخاب می‌کند.
ماده ۳۰- انتخاب هیأت رییسه به ترتیب رئیس، نائب رئیس بازرس و منشی، به طور متوالی فردی و مخفی به عمل می‌آید. رییس هیأت مدیره در کانون مرکز (تهران) باید لااقل دارای هشت رأی و در سایر کانون‌ها دارای چهار رأی باشد. اگر در دفعه اول اکثریت مذکور به دست نیامد در دفعه دوم که می‌تواند در همان جلسه باشد اکثریت نسبی ملاک خواهد بود.
تبصره- در صورت تساوی آراء در نوبت دوم فردی انتخاب میشود که در هیأت عمومی رأی بیشتری را به دست آورده باشد.
ماده ۳۱- وظایف و اختیارات رییس کانون عبارت است از:

تبصره ۱- سقف اختیارات مالی رئیس کانون، در ابتدای هر سال در چارچوب قوانین و مقررات مربوط به تصویب هیأت مدیره می‌رسد و در هر صورت از معادل نصف حد نصاب مقرر در معاملات متوسط موضوع قانون برگزاری مناقصات مصوب ۱۳۸۳/۱۱/۳ و اصلاحات بعدی آن بیشتر نخواهد بود در مورد معاملات بیشتر از نصاب مذکور هر معامله باید به تصویب هیأت مدیره برسد. هیأت مدیره کانون در پایان هر سال گزارش درآمد و هزینه‌ها را به تفصیل از طریق پایگاه اطلاع رسانی کانون منتشر می‌کند.
تبصره ۲- تقسیم کار و وظایف بین اعضای هیأت رییسه در آیین‌نامه داخلی کانون تعیین خواهد شد.
ماده ۳۲- در غیاب یا معذوریت رییس کانون، نایب رئیس، اداره جلسات را به عهده داشته و همچنین هر مسئولیتی را که از سوی رییس کانون ارجاع شود، می‌پذیرد. چنانچه به هر دلیلی جایگاه رییس کانون بلاتصدی باقی بماند تا تعیین رییس جدید که حداکثر ظرف یک ماه باید انجام شود نایب رییس وظایف و اختیارات رییس را به عهده خواهد داشت.
ماده ۳۳- وکلا نمی‌توانند به طور همزمان دو سمت از سمت‌های زیر را داشته باشند: عضویت اصلی در هیأت مدیره دادسرا و دادگاه انتظامی کمیسیون‌های کارآموزی و ترفیعات و اداره معاضدت
ماده ۳۴- جلسات هیأت مدیره با حضور اعضای اصلی تشکیل می‌شود. در کانون مرکز (تهران) حضور هشت عضو اصلی و در سایر کانون‌ها سه عضو اصلی برای رسمیت الزامی است مصوبات هیأت مدیره در کانون مرکز (تهران) با اکثریت مطلق آرای اعضای اصلی حاضر در جلسه و در سایر کانون‌ها با حداقل سه رأی اعضای اصلی معتبر است. در صورت تساوی آراء، رأی گروهی که مشتمل بر رأی رئيس جلسه باشد، معتبر خواهد بود.
ماده ۳۵- در طول دوره فعالیت هیأت مدیره تجدید انتخاب اعضای هیأت رئیسه (فردی یا جمعی) هر چند نوبت جایز است. تصمیم به تجدید انتخاب نیاز به رأی دو سوم اعضای اصلی هیأت مدیره دارد انتخابات میان دوره مطابق نصاب ماده ۳۰ این آیین‌نامه انجام می‌شود.
ماده ۳۶- در صورتی که یکی از اعضای اصلی هیأت مدیره بدون عذر موجه پنج جلسه متوالی یا ده جلسه متناوب در جلسات عادی هیات مدیره غیبت کند یا در صورت فوت، استعفاء، انتقال، بازنشستگی و نظایر آن یکی از اعضای علی البدل که رأی او بیشتر است به عنوان عضو اصلی جایگزین می‌شود عضو جایگزین مشمول ممنوعیت انتخاب بیش از دو دوره متوالی است.
تبصره ۱- منظور از عذر موجه در این ماده و سایر موارد مقرر در این آیین‌نامه مصادیق مذکور در ماده ۳۰۶ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ است.
تبصره ۲- تشخیص معاذیر و موانع مقرر در این ماده بر عهده هیأت مدیره است.
بخش چهارم: آزمون ورودی پروانه وکالت و کارآموزی
ماده ۳۷- پذیرش کارآموز وکالت با رعایت مقررات قانونی و با احراز صلاحیت‌های لازم به صورت رقابتی و سالانه مطابق ماده ۱ قانون کیفیت اخذ پروانه صورت می‌گیرد پذیرش برای هر کانون با توجه به شاخص‌هایی از قبیل جمعیت استان، سرانه پرونده تشکیلات قضایی تعداد پرونده‌های دارای وکیل و تعداد وکلا و کارآموزان آن استان تعیین می‌شود.
ماده ۳۸- آزمون ورودی در هر سال به صورت همزمان در کلیه کانون‌های سراسر کشور از طریق سازمان سنجش و آموزش کشور برگزار می‌شود. چگونگی برگزاری آزمون ورودی شرایط داوطلبان و مدارک مورد نیاز زمان و مدت ثبت نام در آگهی مربوط که از طریق پایگاه اطلاع رسانی کانون‌ها منتشر می‌شود به اطلاع متقاضیان می‌رسد در آگهی آزمون، شرایط و موانع مقرر در قانون از جمله شرایط مقرر در ماده ۲ قانون کیفیت اخذ پروانه و موانع مذکور ماده ۱۰ لایحه استقلال باید تصریح شود چنانچه در هر مرحله پس از قبولی فقدان هر یک از شرایط مقرر احراز شود قبولی متقاضى كان لم یکن تلقی شده و در صورت صدور پروانه کارآموزی به حکم دادگاه انتظامی پروانه وی ابطال می‌شود.
تبصره- داوطلب کارآموزی در موقع ثبت نام در آزمون باید بیست و چهار سال کامل شمسی داشته باشد.
ماده ۳۹- متقاضیان باید کانون مورد نظر خود را در آزمون تعیین کنند و در صورت پذیرش، براساس نمره اکتسابی صرفاً در یکی از شهرهای استان همان کانون، کارآموزی کرده سپس به وکالت مشغول شوند.
ماده 40 - منابع سوالات آزمون دروس حقوقی در حد مقطع کارشناسی و شامل حقوق اساسی حقوق تجارت حقوق کیفری حقوق مدنی آیین دادرسی مدنی آیین دادرسی کیفری اصول و مبانی استنباط و متون فقهی در حد تحریر الوسیله امام خمینی (ره) است.
ماده ۴۱- حداقل نمره قبولی در آزمون شصت درصد از کل نمره آزمون است و پذیرش افراد بدون کسب نمره لازم، ممنوع است.
ماده ۴۲- پذیرش داوطلبان مشمول ماده ۵۹ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران و ماده ۳ قانون کیفیت اخذ پروانه منوط به کسب حداقل هشتاد درصد از حداقل نمره قبولی در کانون محل تقاضا است این متقاضیان علاوه بر کسب نصاب نمره قبولی مذکور باید شرایط مقرر در ماده ۲ قانون کیفیت اخذ پروانه را دارا باشند استفاده از سهمیه ایثارگران مانع از پذیرش ایثارگرانی نیست که نمره قبولی سهمیه آزاد را کسب کرده‌اند.
ماده ۴۳- قبول شدگان در آزمون و سایر متقاضیان پروانه وکالت و کارآموزی باید فرم تقاضانامه را با مفاد زیر، تکمیل و ارائه کنند:

ماده ۴۴- تقاضانامه باید دارای ضمائم زیر باشد:

ماده ۴۵- متقاضیان قبول شده در آزمون، باید در موعدی که از سوی کانون تعیین و اعلام می‌شود فرم تقاضانامه را تکمیل و ضمائم آن را ارائه دهند قبولی افرادی که ظرف سه ماه از انقضای موعد مقرر بدون عذر موجه نسبت به تکمیل فرم تقاضانامه ارائه مدارک و رفع نقص از پرونده اقدام نکنند کان لم یکن خواهد شد برای جایگزینی متقاضیان به ترتیب رتبه‌های بعدی پذیرش می‌شوند.
تبصره- تشخیص و تطبیق عذر موجه با کانون است.
ماده ۴۶- پروانه کارآموزی و وکالت برای افرادی صادر می‌شود که علاوه بر دارا بودن مدرک تحصیلی کارشناسی در یکی از رشته‌های حقوق یا فقه و مبانی حقوق اسلامی و یا سطح دو و بالاتر از دروس حوزوی دارای شرایط مقرر در ماده ۲ قانون کیفیت اخذ پروانه و فاقد موانع مقرر در ۱۰ لایحه استقلال بوده و حسب مورد در آزمون ورودی پذیرفته شوند یا به موجب قانون از شرکت در آزمون یا کارآموزی یا هر دو معاف باشند.
ماده ۴۷- کانون به منظور احراز شرایط مقرر در ماده ۲ قانون کیفیت اخذ پروانه از مراجع ذیصلاح به شرح زیر استعلام می‌کند:

تبصره- در مورد دارندگان پایه قضایی متقاضی وکالت چنانچه ظرف شش ماه از خاتمه خدمت قضایی تقاضای پروانه وکالت نمایند استعلام موضوع بندهای ۱ و ۲. ماده ۴۷- این آیین‌نامه به عمل نخواهد آمد و سایر استعلام‌های موضوع ماده ۲ قانون کیفیت اخذ پروانه صرفا از دادسرای انتظامی قضات صورت می‌گیرد.
ماده ۴۸- احراز شرایط موضوع بندهای الف و ب ماده ۲ قانون کیفیت اخذ پروانه توسط اعضای کمیسیونی متشکل از رییس کانون رییس کمیسیون کارآموزی کانون، دادستان انتظامی کانون، رئیس کل دادگستری استان یا نماینده وی و رییس دادگاه انقلاب شهرستان مرکز استان یا نماینده او به عمل می‌آید کمیسیون با تشکیل جلسات منظم وضعیت داوطلبان را بررسی می‌کند و حسب مورد با انجام مصاحبه یا دستور تحقیق محلی یا استعلام از مراجع ذی‌صلاح و سایر روش‌های قانونی و شرعی در مورد احراز شرایط مذکور اظهار نظر می‌کند. تصمیم کمیسیون از طریق کانون به داوطلب ابلاغ می‌شود.
ماده ۴۹- مراجع مذکور در ماده ۴۷ این آیین‌نامه مکلفند ظرف دو ماه به استعلام‌ها پاسخ دهند در صورت عدم وصول پاسخ صدور پروانه وکالت و کارآموزی وکالت با لحاظ شرایط دیگر بلامانع است در این موارد چنانچه پاسخ استعلام‌ها در هر مرحله واصل و مشعر بر فقدان یکی از شرایط مذکور در این آیین‌نامه باشد، پروانه وکالت یا کارآموزی ظرف حداکثر یک ماه به حکم دادگاه انتظامی در صورت احراز باطل می‌شود.
ماده ۵۰- قضات به مدت سه سال در آخرین محل خدمت خود حق وکالت به هر نحو ندارند متخلف به ترتیب تکرار به مجازات‌های انتظامی درجه ۳ تا ۶ محکوم می‌شود.
ماده ۵۱- تقاضای پروانه وکالت و کارآموزی با رعایت مقررات این آیین‌نامه در صورتی که نقصی نداشته باشد و در صورتی که دارای نقص باشد پس از رفع نقص از طرف دفتر کانون، به نظر رییس کانون می‌رسد و رییس کانون رسیدگی به هر یک از تقاضاها را به یکی از اعضاء کانون و یا کارمندان اداری کانون یا کارآموزان ارجاع می‌نماید که ظرف یک هفته رسیدگی کرده و گزارش خود را به رییس کانون تسلیم نماید گزارش مزبور در هیأت مدیره طرح می‌شود و در صورت قبول تقاضای وکالت پروانه صادر می‌شود. اگر دادن پروانه کارآموزی به متقاضی تصویب شود به کمیسیون کارآموزی ارجاع می‌شود و در صورت رد تقاضای پروانه وکالت یا کارآموزی متقاضی می‌تواند ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ تصمیم هیأت مدیره به دادگاه عالی شکایت نماید دادگاه مزبور رسیدگی کرده در صورت عدم ورود شکایت، تصمیم کانون را استوار و در صورت ورود شکایت حکم میدهد که پروانه مورد نظر دادگاه به متقاضی داده شود. حکم دادگاه عالی قطعی است و اجرای آن به عهده ریاست کانون بوده و تخلف از آن مستوجب تعقیب انتظامی است.
ماده ۵۲- در مورد متقاضیانی که مطابق قانون از شرکت در آزمون ورودی معاف هستند تعیین محل اشتغال به وکالت در حوزه های قضایی هر استان به تصویب کمیسیون موضوع تبصره ماده ۱ قانون کیفیت اخذ پروانه می.رسد این کمیسیون براساس شاخص‌هایی از قبیل نیاز حوزه قضایی، امتیازات داوطلب، مدرک تحصیلی و سوابق وی اتخاذ تصمیم می‌کند متقاضیان موضوع این ماده، تقاضای خود را به کانون تسلیم می‌کنند. کانون سوابق آنان را از مراجع موضوع ماده ۴۷ این آیین‌نامه استعلام می‌کند و پس از وصول پاسخ استعلام و تصویب کمیسیون موضوع تبصره ماده ۱ قانون کیفیت اخذ پروانه حسب مورد پروانه وکالت یا کارآموزی آنان صادر می‌شود.
ماده ۵۳- کمیسیون کارآموزی از یک یا چند شعبه و هر شعبه از پنج وکیل منتخب هیأت مدیره که دارای شرایط عضویت در هیأت مدیره کانون باشند، تشکیل می‌شود. جلسات هر شعبه با حضور حداقل سه عضو رسمیت می‌یابد و تصمیمات آن نیز با حداقل سه رأی موافق معتبر خواهد بود رییس کمیسیون کارآموزی توسط هیأت مدیره انتخاب می‌شود و در صورت تعدد شعب ریاست همه شعب را به عهده دارد.
ماده ۵۴- کارآموز در دوره کارآموزی تکالیف زیر را در سه مرحله تحت نظر کانون و وکیل سرپرست، انجام می‌دهد:

الف‌ـ با معرفی کانون نزد وکیل سرپرست به آموزش و تمرین عملی امور وکالت بپردازد و گواهی ماهانه وکیل سرپرست را ارائه دهد؛
ب- در حداقل پنجاه ساعت جلسات سخنرانی علمی و کارگاه آموزشی حضور یابد؛
پ- امور محوله از سوی کانون را انجام دهد؛
ت- گواهی مربوط به انجام تکالیف را ارائه داده و پس از تأیید در کمیسیون کارآموزی در اختبار کتبی و شفاهی شرکت کند.
تبصره ۱- در صورت عدم انجام تکالیف مذکور با عدم شرکت در اختبار کتبی و شفاهی یا عدم قبولی مرحله سوم به ترتیب مقرر تجدید میشود چنانچه کمیسیون کارآموزی مجدداً انجام تکالیف را تأیید نکند یا عذر غیبت از اختبار را موجه نداند و یا کارآموز در اختبار قبول نشود پروانه کارآموزی به نحو مندرج در بند ۲ ابطال خواهد شد.
تبصره ۲- کارآموزان در دوره سوم می‌توانند تحت نظر وکیل سرپرست، وکالت حداکثر تا پنج پرونده را در ماه قبول کنند وکالت کارآموزان در پرونده‌هایی که احکام آنها قابل فرجام است یا مرجع تجدید نظر از احکام آنها دیوان عالی کشور است و یا پذیرش اعاده دادرسی کیفری منفرداً یا به همراه وکیل سرپرست و سایر وکلا ممنوع است.
تبصره ۳- در مورد کارآموزانی که طبق قانون نصف مدت مقرر کارآموزی میکنند مدت دوره‌های سه گانه فوق به نصف کاهش می‌یابد.
ماده ۵۵- در هر مورد که کارآموز برای شروع دوره اولیه یا مجدد در هر مرحله یا موارد دیگر مکلف به حضور و انجام تکالیف باشد چنانچه حداکثر تا یک ماه از تاریخ اعلام دوره مربوط را شروع نکند یا تا یک ماه پس از پایان دوره خاتمه آن را اعلام و مدارک مربوطه را تحویل ندهد رفتار وی به منزله عدم انجام تکلیف است، مگر اینکه تأخیر حداکثر به مدت ۳ ماه با موافقت کمیسیون کارآموزی یا در موارد عذر موجه به تشخیص کمیسیون مذکور بوده یا کانون در شروع دوره تأخیر داشته باشد. ماده ۵۶- کارآموز پس از طی مرحله دوم ظرف یک هفته پس از اعلام کانون، وکیل سرپرست خود را با شرایط مقرر از محل کارآموزی انتخاب و موافقت‌نامه وی را به کانون تسلیم می‌نماید در غیر اینصورت رییس کانون وکیل سرپرست را انتخاب و مراتب را برای اجرا ابلاغ می‌کند.
تبصره- در صورتی که در محل کارآموزی وکیل سرپرست واجد شرایط نباشد از نزدیکترین شهر، وکیل سرپرست معرفی میشود.
ماده ۵۷- شرایط و وظایف وکیل سرپرست به شرح زیر است:
الف- شرایط:

ب- وظايف:

ماده ۵۸- عدم رعایت مواد ۵۶ و ۵۷ این آیین نامه از سوی وکیل سرپرست، تخلف انتظامی محسوب و موجب مجازات درجه دو و در صورت تکرار تابع مقررات انتظامی است.
ماده ۵۹- هر کارآموز دارای کارنامه مخصوص خواهد بود که از طرف کانون به او داده می‌شود. این کارنامه باید در مورد حضور در جلسات دادگاه و سایر مراجع قضایی به گواهی قضات، در مورد کارهایی که نزد وکیل سرپرست انجام می‌شود و حسن اخلاق و رفتار در دوره کارآموزی به گواهی وکیل سرپرست، در مورد انجام کارهایی که از طرف کانون ارجاع می‌شود به گواهی مسئول واحد ارجاع کننده و در خصوص حضور در کلاس‌های آموزشی و سخنرانی علمی به گواهی کمیسیون کارآموزی برسد.
ماده ۶۰- در کلیه مواردی که تصمیم هیأت مدیره یا دادگاه انتظامی ابطال پروانه کارآموزی است و همچنین در مورد انصراف کارآموز یا اقدامی که به منزله انصراف است صدور پروانه مجدد کارآموزی برای کلیه کارآموزان مشمول این آیین‌نامه منوط به شرکت در آزمون ورودی و قبولی در آن و احراز شرایط قانونی است.
ماده ۶۱- پس از انجام تکالیف کارآموزی با تقاضای کارآموز، کمیسیون کارآموزی مدارک انجام تکالیف را بررسی و در صورت پذیرش اختیار کتبی و شفاهی برگزار کرده و نتیجه را به رییس کانون گزارش می‌دهد اعضای اختبار از بین وکلای دارای شرایط عضویت در هیأت مدیره که در موضوع اختبار دارای تجربه عملی یا تخصص علمی باشند، با معرفی کمیسیون کارآموزی توسط هیأت مدیره انتخاب می‌شوند.
ماده ۶۲- اختبار کتبی و شفاهی شامل دروس حقوق مدنی آیین دادرسی مدنی، قوانین و مقررات وکالت، حقوق کیفری آیین دادرسی کیفری حقوق تجارت و حقوق ثبت و امور حسبی است.
ماده ۶۳- قبولی در اختبار منوط به کسب نمره ده از بیست در حداقل پنج درس و معدل کل دوازده از بیست است. در معدل‌گیری نمره هر درس ضریب اختبار کتبی «سه» و ضریب اختبار شفاهی «یک» است.
ماده ۶۴- در صورتی که کارآموز در اختبار قبول نشود یک نوبت تجدید دوره خواهد شد در دوره تجدیدی، مرحله سوم ماده ۵۴ این آیین‌نامه تکرار و در صورت مردود شدن در دومین اختبار، پروانه کارآموزی با اعلام کمیسیون کارآموزی و تأیید هیأت مدیره ابطال می‌شود. این تصمیم قابل اعتراض در دادگاه عالی است.
ماده ۶۵- انجام تکالیف کارآموزی افتخاری و مجانی است ولی از کارهایی که کارآموز با رعایت مقررات این آیین‌نامه شخصا قبول می‌نماید و تحت نظر وکیل سرپرست انجام می‌دهد می‌تواند حق الزحمه از صاحب کار دریافت نماید. ماده ۶۶- به کارآموزانی که در اختبار قبول شده و سوگند یاد کنند پروانه وکالت پایه یک داده می‌شود مادام که کارآموز دوره کارآموزی را طی نکرده و پروانه وکالت به وی داده نشده نام او در فهرست اسامی وکلا درج نمی‌شود و باید در فهرست اسامی کارآموزان کانون قید شود.
ماده ۶۷- کارآموزان وکالت در دوران کارآموزی باید حسن اخلاق و رفتار داشته باشند و نمی‌توانند به شغل دیگری که منافی با حیثیت و شئون وکالت است اشتغال ورزند چنانچه به تشخیص کمیسیون کارآموزی فقدان تمام یا برخی از شرایط مقرر در قانون در مورد آنها احراز شود با تأیید رییس کانون و رأی دادگاه انتظامی پروانه کارآموزی آنان ابطال می‌شود.
ماده ۶۸- هر یک از مقامات قضایی از ارتکاب اعمال خلاف اخلاق، حیثیت و شؤون وکالت توسط کارآموزان یا فقدان شرایط قانونی در آنها با ارتکاب تخلف انتظامی توسط آنان مطلع شود حسب مورد ضمن اطلاع به دادستان یا رییس حوزه قضایی، گزارش امر را جهت رسیدگی به رییس کانون مربوطه ارسال می‌کند.
ماده ۶۹- پس از حاضر شدن پروانه وکالت و قبل از تسلیم به متقاضی مشارالیه باید در حضور ریاست کانون و لااقل دو نفر از اعضاء هیأت مدیره به شرح زیر سوگند یاد کند و صورت مجلس قسم و قسم نامه را امضاء نماید. «در این موقع که می‌خواهم به شغل شریف وکالت نائل شوم به خداوند قادر متعال قسم یاد می‌کنم که همیشه قوانین و نظامات را محترم شمرده و جز عدالت و احقاق حق منظوری نداشته و برخلاف شرافت قضاوت و وکالت اقدام و اظهاری ننمایم و نسبت به اشخاص و مقامات قضایی و اداری و همکاران و اصحاب دعوی و سایر اشخاص رعایت احترام را نموده و از اعمال نظریات سیاسی و خصوصی و کینه توزی و انتقام جویی احتراز نموده و در امور شخصی و کارهایی که از طرف اشخاص انجام می‌دهم راستی و درستی را رویه خود قرار داده و مدافع از حق باشم و شرافت من وثیقه این قسم است که یاد کرده‌ام».
ماده ۷۰- پروانه وکالت پس از صدور گواهی اتمام دوره کارآموزی و موفقیت در آن ادای سوگند امضای ذیل سوگندنامه و تعهدنامه به انجام معاضدت قضایی اعطا می‌شود. امضای پروانه وکالت دادگستری بر عهده رییس کانون مربوط است و پس از انجام تحلیف، پروانه به وکیل تحویل می‌شود.
بخش پنجم: درجه‌بندی وکلا و ترفیعات
ماده ۷۱- وکیلی که به حکم دادگاه انتظامی به تنزل پایه محکوم شده است؛ وکیل پایه دو محسوب و حق وکالت در دیوان عالی کشور و دعاوی در صلاحیت دادگاه کیفری یک را ندارد.
ماده ۷۲- با احراز شرایط زیر وکیل پایه دو به پایه یک ترفیع می‌یابد.

ماده ۷۳- در اجرای ماده ۱۱ لایحه استقلال وکلای متقاضی ترفیع علاوه بر دارا بودن شرایط مقرر قانونی، باید حسن انجام وظیفه وکالتی آنان حسب مورد به گواهی رئیس حوزه قضایی و دادستان عمومی و انقلاب شهرستان محل پروانه فعالیت آنها برسد و در صورتی که محل پروانه فعالیت وکیل در مرکز استان باشد، حسن انجام وظیفه وکالتی باید به تأیید رئیس کل دادگستری استان و دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان مربوط برسد. مقامات قضایی یاد شده با اهتمام کافی و پس از استعلام از مراجع قضایی تابعه و احراز موضوع حسن انجام وظیفه وکیل را گواهی می‌کنند.
ماده ۷۴- درخواست ترفیع با رعایت شرایط مقرر در ماده ۷۲ این آیین‌نامه به دفتر کانون تسلیم و جهت بررسی به کمیسیون ترفیع ارجاع می‌شود گواهی حسن انجام وظیفه در مراجع قضایی حسب مورد از مقامات قضایی مذکور در ماده ۷۳ این آیین‌نامه گواهی حسن انجام کارهای معاضدت قضایی یا عدم ارجاع امر معاضدت قضایی از شعبه معاضدت قضایی کانون و گواهی رعایت مقررات و نظامات و سوابق محکومیت انتظامی یا پرونده‌های انتظامی از دادسرای انتظامی باید ضمیمه تقاضا باشد. کمیسیون ترفیع حداکثر ظرف یک ماه پس از ارجاع درخواست را بررسی و با توجه به شرایط مقرر نظر خود را بر قبول یا رد تقاضای ترفیع اعلام می‌کند رد تقاضای ترفیع در ظرف ده روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظر در هیأت مدیره است.
ماده ۷۵- کمیسیون ترفیع از پنج وکیل منتخب هیأت مدیره که دارای شرایط عضویت در هیأت مدیره باشند، تشکیل می‌شود.
بخش ششم: تعهدات و وظایف وکلا
ماده ۷۶- اهم وظایف و تعهدات هر وکیل به شرح زیر است: