بخشنامه شماره 02/62078 مورخ 1402/03/21; در خصوص نحوه مسدودی مبالغ چک برگشتی

• 99-331429

سال جهش تولید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جهت اطلاع مدیران عامل محترم بانکهای دولتی غیر دولتی شرکت دولتی پست بانک موسسات اعتباری غیربانکی و بانک مشترک ایران - ونزوئلا ارسال میشود. با سلام احتراما پیرو بخشنامه شماره ۹۹٫۲۹۸۱۹۶ مورخ ۱۳۹۹٫۹٫۱۹ موضوع ابلاغ اهم تکالیف و الزامات قانون اصلاح قانون صدور چک به استحضار میرساند در اجرای تکلیف مقرر در فراز اخیر ماده (٦) اصلاحی قانون صدور چک مصوب سال ۱۳۹۷ که اشعار می دارد؛ ضوابط اجرایی این ماده از جمله شرایط دریافت دسته چک نحوه محاسبه سقف اعتبار و موارد مندرج در برگه چک مانند هویت صاحب حساب مطابق دستورالعملی است که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تهیه میشود و به تصویب شورای پول و اعتبار میرسد دستورالعمل اجرایی ماده (۶) اصلاحی قانون صدور چک مصوب سال ۱۳۹۷ توسط بانک مرکزی تهیه شد و در یک هزار و سیصد و ششمین جلسه مورخ ۱۳۹۹٫۹٫۲۵ شورای محترم پول و اعتبار به تصویب رسید که بدین وسیله نسخه ای از دستورالعمل مزبور به شرح پیوست جهت استحضار و صدور دستور مقتضی ایفاد می گردد. شایان ذکر میداند وفق بند (٤) از مصوبات چهل و نهمین جلسه مورخ ۱۳۹۹٫۹٫۲۹ ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا ابلاغی طی نامه شماره ۱۰۹۱۸۹ مورخ ۱۳۹۹٫۹٫۲۹ رئیس محترم دفتر رئیس جمهور که مقرر می دارد؛ مهلت اجرای تبصره ۱ ماده (۲۱) مکرر الحاقی به قانون صدور چک در مورد تسویه چکها از طریق سامانه تسویه و پرداخت چکاوک» به دلیل لزوم آموزش و فرهنگ سازی و کاهش مراجعه مردم به شعب بانکها تا پایان سال جاری به تعویق می افتد. بندهای (٤) (۷) و (۱۸) بخشنامه صدرالاشاره بخشنامه شماره ۹۹٫۲۹۸۱۹۶ مورخ ۱۳۹۹٫۹٫۱۹ به شرح ذیل اصلاح می گردد: ا الزام درج تاریخ اعتبار بر روی چک که به موجب بند (۴) بخشنامه فوق الاشاره مقرر بود در مورد دسته چک های اعطایی به اشخاص از تاریخ ۱۳۹۹٫۱۰٫۲۰ به مورد اجرا گذارده شود تا پایان سال جاری و ابلاغ مجدد مراتب از سوی بانک مرکزی به تعویق می افتد. الزام مقرر در بند (۷) بخشنامه فوق الاشاره مبنی بر ممنوعیت پذیرش و کارسازی برگه چک های مربوط به دسته چک های ارایه شده به مشتریان پس از تاریخ ۱۳۹۹٫۱۰٫۲۰ که در وجه حامل صادر شده اند، تا پایان سال جاری و ابلاغ مجدد مراتب از سوی بانک مرکزی به تعویق می افتد. لذا صدور چک در وجه حامل و ظهرنویسی آن جهت انتقال تا اطلاع ثانوی طبق روال سابق خواهد بود. تهران ، بلوار میرداد، پلاک ۱۹۸ تلفن: ۲۹۱۵۱ کدپستی: ۳۳۱- ۱۵۴۹۶ فاکس : ۶۶۷۳۵۶۷۴ بایت اینترنتی: www.cbi.ir بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به منظور آموزش و فرهنگ سازی ثبت صدور و انتقال چک در سامانه صیاد از تاریخ ۱۳۹۹٫۱۰٫۲۰ برای صادر کنندگان چک و دارندگان چک که قصد انتقال چک به دیگران را دارند به صورت اختیاری میسر می گردد. اجرای این مهم تا اطلاع ثانوی برای اشخاص اختیاری بوده و الزامی در این خصوص وجود ندارد. علاوه بر مراتب مذکور خاطرنشان میسازد وفق دستورالعمل اجرایی ماده (۶) اصلاحی قانون صدور چک به شرح پیوست در مورد دسته چکهای جدید که مقرر است از ابتدای سال آتی در طرح قطع و رنگ جدید در اختیار اشخاص قرار گیرد مراتب ذیل لازم الاجرا میباشد لزوم درج تاریخ انقضای اعتبار چک و عبارت حداکثر تاریخ زمانی معتبر قابل درج.... بر روی برگ چک؛ لزوم درج عبارت کارسازی این چک منوط به ثبت صدور دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است بر روی برگ چک لزوم ثبت علت صدور چک در قسمت بابت در سامانه صیاد حسب مورد در زمان صدور یا انتقال چک برای چک های صادره با مبالغ بیش از یک میلیارد ریال برای اشخاص حقیقی دارای حساب جاری غیر تجاری و بیش از ده میلیارد ریال برای اشخاص حقیقی و حقوقی دارای حساب جاری تجاری ؛ لزوم تعیین سقف مجاز صدور چک برای اشخاص اعم از اشخاص حقیقی دارای حساب جاری غیر تجاری اشخاص حقیقی دارای حساب جاری تجاری و اشخاص حقوقی بر اساس شیوه نامه ای که پس از تصویب در شورای محترم پول و اعتبار به شبکه بانکی کشور ابلاغ میگردد و توسط سامانه صیاد محاسبه خواهد شد. نکته حائز اهمیت آن که تا قبل از ابلاغ شیوه نامه یاد شده بانک باید صرفاً رتبه اعتباری و یا امتیاز اعتباری متقاضی دسته چک را در زمان اعطای دسته چک به وی اعلام دارد. در پایان ضمن تأکید بر این موضوع که سایر مفاد بخشنامه شماره ۹۹٫۲۹۸۱۹۶ مورخ ۱۳۹۹٫۹٫۱۹ کماکان به قوت خود باقی بوده و لازم الاجرا میباشد و همچنین اعلام این که تا پایان سال جاری ظاهر و مندرجات برگه های چک تغییری نخواهند داشت خواهشمند است دستور فرمایند مراتب به قید تسریع و با لحاظ مفاد بخشنامه شماره ۹٦٫١٤۹۱۵۳ مورخ ۱۳۹۶٫۵٫۱۶ به تمامی واحدهای ذیربط آن بانک مؤسسه اعتباری غیربانکی ابلاغ شده و بر حسن اجرای آن نظارت دقیق به عمل آید. ٫ ۵۰۳۰۹۳۰ قد مدیریت کل مقررات مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی اداره مطالعات و مقررات بانکی حمیدرضا غنی آبادی ۳۲۱۵-۰۲ تهران بلوار میرداد، پلاک ۱۹۸ تلفن: ۲۹۱۵۱ کدپستی: ۳۱- ۱۵۳۹۶ فاکس : ۶۶۷۳۵۶۷۴ سایت اینترنتی: www.cbi.ir بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مدیریت کل مقررات مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی اداره مطالعات و مقررات بانکی دستورالعمل اجرایی ماده (۶) اصلاحی قانون صدور چک مصوب سال ۱۳۹۷ بسمه تعالی با استناد به ماده (۶) اصلاحی قانون صدور چک مصوب سال ۱۳۹۷) دستورالعمل اجرایی ماده قانونی مذکور که از این پس به اختصار «دستورالعمل نامیده میشود به شرح زیر تدوین می گردد فصل اول - تعاریف ماده ۱ - در این دستورالعمل عناوین زیر به جای عبارات مربوط به کار میرود. سایر عناوینی که در این دستور العمل تعریف نگردیده است تابع مفاد دستور العمل حساب جاری مصوب یکهزار و دویست و چهل و هشتمین جلسه مورخ ۱۳۹۷٫۳٫۱ شورای پول و اعتبار میباشد ۱-۱- قانون «قانون صدور چک مصوب سال ۱۳۵۵ با اصلاحات و الحاقات بعدی آن؛ ۲-۱ - حساب جاری تجاری حسابی که به منظور انجام فعالیتهای تجاری افتتاح شده و با دریافت اطلاعات اقتصادی متقاضی به کد اقتصادی وی متصل می گردد؛ ۳-۱- حساب جاری غیر تجاری حسابی که با هدف انجام فعالیتهای غیر تجاری افتتاح می گردد؛ ۴-۱- سقف اعتبار مجاز حداکثر مبلغ در کل شبکه بانکی که هر شخص مجاز است طی مدت یک سال از تاریخ صدور دسته چک تاریخ به روز رسانی سقف اعتبار نسبت به صدور چک از محل حساب جاری خود اقدام نماید. ۵-۱- شرکت اعتبار سنجی شرکت موضوع آیین نامه نظام سنجش اعتبار مصوب جلسه مورخ ۱۳۹۸٫۳٫۲۹ هیات محترم وزیران ۶-۱- گزارش اعتباری گزارش موضوع آیین نامه نظام سنجش اعتبار مصوب جلسه مورخ ۱۳۹۵٫۳٫۲۹ هیأت محترم وزیران ۷-۱ - مؤ سه سه رتبه بندی اعتباری اشخاص موضوع بند (۲۱) ماده (۱) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۸۴ که با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار تشکیل میشوند و به رتبه بندی اعتباری اشخاص اوراق بهادار یا سایر تعهدات خاص اشخاص می پردازند. ۸-۱- رتبه اعتباری شاخصی که توسط شرکتهای رتبه بندی اعتباری تعیین می شود و بیانگر احتمال ایفای به موقع تعهدات اشخاص یا احتمال ایفای به موقع تعهدات ناشی از انتشار اوراق بهادار و یا تعهد مالی خاص دیگر در موعد مقرر است که از طریق بررسی نظام مند توانایی ها و تمایل متعهد یا متعهدین به ایفای تعهدات صورت می گیرد. ۹-۱ - امتیاز اعتباری شاخص کمی موضوع آیین نامه نظام سنجش اعتبار مصوب جلسه مورخ ۱۳۹۵٫۳٫۲۹ هیات محترم وزیران که بیانگر احتمال عدم بازپرداخت به موقع توسط اشخاص است. ۱- ۱۰ - اطلاعات هویتی برای شخص حقیقی نام نام خانوادگی و شماره ملی و برای شخص حقوقی نام ثبت شده در مراجع ثبتی و شناسه ملی و برای اتباع خارجی نام نام خانوادگی و شماره اختصاصی شماره فراگیر اتباع خارجی میباشد. ۱۱-۱ - سامانه صیاد سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک و ثبت نقل و انتقال چک نزد بانک مرکزی فصل دوم مندرجات برگه چک و شرایط اعطای دسته چک به مشتری ماده ۲ - بانک مکلف است برای ارائه دسته چک به مشتریان خود صرفا از طریق سامانه «صیاد» اقدام نماید. ماده ۳ - قید اقلام اطلاعاتی زیر مطابق مندرجات سامانه صیاد بر روی هر برگه چک تخصیص یافته به مشتری الزامی میباشد ۱-۳- کلمه «چک» ۲-۳- شناسه صیادی یکتا برای هر برگه چک؛ -- اطلاعات هویتی صاحب یا صاحبان حساب ۴-۳- شناسه حساب بانکی ایران (شبا) حساب ۵-۳- تاریخ انقضای اعتبار چک و درج عبارت حداکثر تاریخ زمانی معتبر قابل درج ۶-۳- نام و شناسه اختصاصی شعبه بانک صادر کننده دسته چک - درج عبارت کارسازی این چک منوط به ثبت صدور دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است. ماده ۴ - درج مندرجات و مشخصات زیر بر روی چک و در سامانه صیاد حسب مورد در زمان صدور چک یا ثبت انتقال آن الزامی میباشد -۱-۴- اطلاعات هویتی شخص حقیقی یا حقوقی که چک در وجه وی صادر و یا به وی منتقل می گردد. ۲-۴- تاریخ ۳-۴- مبلغ ۴-۴- امضاء صادر کننده توام با قید نام و نام خانوادگی امضاء کننده و سمت وی ۵-۴- درج علت صدور چک در قسمت بابت برای چکهای صادره با مبالغ بیش از یک میلیارد ریال برای اشخاص حقیقی دارای حساب جاری غیر تجاری و بیش از ده میلیارد ریال برای اشخاص حقیقی و حقوقی دارای حساب جاری تجاری تبصره - مبالغ مذکور در بند (۵) این ماده در مواقع مقتضی توسط بانک مرکزی به روز رسانی می گردد. ماده ۵ - حداکثر تاریخ زمانی معتبر قابل درج بر روی چکهای صادره از دسته چکهایی که به موجب این دستور العمل به مشتریان ارایه میگردد سه سال از تاریخ دریافت آن توسط متقاضی میباشد. ماده ۶ - اعطای دسته چک به مشتریان زیر ممنوع است ۱-۶- اشخاص ورشکسته ۲-۶- اشخاص معسر از پرداخت محکوم به -۳-۶- اشخاص دارای چک برگشتی رفع سوء اثر نشده؛ -۴-۶- وکیل نماینده صادر کننده امضاء کننده چک برگشتی رفع سوء اثر نشده از طرف اشخاص صاحب حساب در چهارچوب قانون ۵-۶- اشخاصی که بنا به رأی قطعی مراجع قضایی حسب مفاد قوانین مربوط از جمله موارد مقرر در قانون به محرومیت از داشتن چک محکوم شده اند؛ - اشخاصی که حساب جاری آنها به دلایل قانونی یا حسب تصمیم مرجع قضایی مسدود گردیده و برداشت از آن ممنوع است؛ به استثنای مواردی که صرفا بخشی از موجودی حساب جاری مشتری مسدود شده و برداشت مابقی موجودی حساب جاری وی امکان پذیر است ۱-۷-۶ شخاص ور شکسته معسر از پرداخت محکوم به یا دارای چک برگشتی رفع سوء اثر نشده که به وکالت یا نمایندگی از طرف صاحب حساب اعم از شخص حقیقی یا حقوقی اقدام به اخذ دسته چک میکنند؛ ۸-۶- شخصی که کمتر از از مجموع تعداد برگه های آخرین دسته چک اعطایی به وی به ۸-۶- شخصی که کمتر از از مجموع تعداد برگه های آخرین دسته چک اعطایی به وی به بانک ارائه و یا در سامانه صیاد ثبت شده باشد. تبصره موارد مندرج در ردیفهای (١٦) (٢٦) (٥٦) و (٦٦) پس از فراهم شدن امکان دسترسی برخط بانک مرکزی به سامانه سجل محکومیتهای مالی توسط قوه قضاییه موضوع تبصره (۱) ماده (۲۱) قانون اجرایی می شود. فصل سوم محاسبه سقف اعتبار متقاضیان دسته چک ماده ۷ - سقف اعتبار مجاز متقاضی دسته چک اعم از اشخاص حقیقی دارای حساب جاری غیر تجاری ا شخاص حقیقی دارای حساب جاری تجاری و اشخاص حقوقی حسب مورد با توجه به انفرادی یا مشترک بودن حساب و نیز متناسب با نتایج گزارش اعتباری و امتیاز اعتباری دریافتی از شرکتهای اعتبار سنجی و یا گزارش رتبه بندی دریافتی از مؤسسات رتبه بندی اعتباری توسط سامانه صیاد بر اساس شیوه نامه ای که توسط بانک مرکزی تدوین و به تصویب شورای پول و اعتبار میرسد، محاسبه خواهد شد. تا قبل از ابلاغ شیوه نامه یاد شده صرفاً رتبه اعتباری و یا امتیاز اعتباری مذکور به وی اعلام می گردد. فصل چهارم سایر الزامات اجرایی ماده ۸ - صدور چک در وجه حامل و پشت نویسی چکهای صادره از دسته چکهایی که بعد از تاریخ اعلامی از سوی بانک مرکزی به مشتریان اعطا میگردد ممنوع است از تاریخی که بانک مرکزی اعلام می نماید ثبت صدور و انتقال چک در سامانه صیاد حسب مورد توسط صادر کننده یا انتقال دهنده جایگزین پشت نویسی چک بوده و مستلزم تایید گیرنده چک در سامانه صیاد از طریق ابزارهای مجاز بانکی و پرداخت میباشد. در صورت عدم ثبت مشخصات چک صادره در زمان صدور یا انتقال در سامانه صیاد چک صادره مشمول احکام قانون نبوده و بانک مکلف است از پرداخت وجه آن خودداری نماید. دستورالعمل اجرایی ماده (۶) اصلاحی قانون صدور چک مصوب سال ۱۳۹۷ مشتمل بر (۸) ماده و (۲) تبصره در یکهزار و سیصد و ششمین جلسه مورخ ۱۳۹۹٫۰۹٫۲۵ شورای پول و اعتبار به تصویب رسید.

• 00-37758

۰۰٫۳۷۷۵۸ ۱۴۰۰٫۰۲٫۱۱ دارد جهت اطلاع مدیران عامل محترم بانکهای دولتی غیر دولتی شرکت دولتی پست بانک موسسات اعتباری غیربانکی و بانک مشترک ایران - ونزوئلا ارسال میشود. با سلام احتراما پیرو ضوابط و مقررات ابلاغی بانک مرکزی پیرامون اجرای احکام و تکالیف مقرر در اصلاحات سال ۱۳۹۷ قانون صدور چک و در اجرای تکلیف مقرر در تبصره ۲ ذیل ماده (۶) اصلاحی سال ۱۳۹۷ قانون صدور چک که اشعار می دارد: «بانک مرکزی مکلف است ظرف مدت یک سال پس از لازم الاجراء شدن این قانون ضوابط و زیر ساخت خدمات برداشت مستقیم را به صورت چک موردی برای اشخاصی که دسته چک ندارند به صورت یکپارچه در نظام بانکی تدوین و راه اندازی نماید تا بدون نیاز به اعتبار سنجی رتبه بندی اعتباری و استفاده از دسته چک امکان برداشت از حساب این اشخاص برای ذی نفعان معین فراهم شود. در صورت عدم موجودی کافی برای پرداخت چک موردی صاحب حساب تا زمان پرداخت دین مشمول موارد مندرج در بندهای (الف) تا (د) ماده (۵) مکرر این قانون و نیز محرومیت از دریافت دسته چک صدور چک جدید و استفاده از چک موردی میباشد به پیوست مقررات ناظر بر اعطای چک موردی مصوب جلسه مورخ ۱۳۹۹٫۱۲٫۱۷ کمیسیون مقررات و نظارت مؤسسات اعتباری بانک مرکزی جهت استحضار ایفاد میگردد. شایان ذکر است چک موردی در راستای اهداف مورد اشاره در قانون با رعایت شرایط مندرج در ضوابط مقرراتی پیوست واجد مختصاتی به شرح ذیل است: استفاده از چک موردی مستلزم داشتن حساب جاری بدون دسته چک نزد بانک محال علیه بوده و صدور آن مستلزم ثبت مراتب در سامانه صیاد است. حداکثر تعداد چک موردی قابل اعطاء به هر مشتری در شبکه بانکی کشور در هر تقاضا حداکثر دو فقره و در مجموع سالانه حداکثر ۵ فقره میباشد. سقف مبلغ کلی مجاز سالیانه برای صدور چک موردی بر اساس شیوه نامه موضوع ماده (۷) دستور العمل اجرایی ماده (۶) اصلاحی قانون موضوع بخشنامه شماره ۹۹٫۳۳۱۴۲۹ مورخ ۱۳۹۹٫۱۰٫۱۶) می باشد. چک موردی غیر قابل انتقال به غیر بوده و صرفا توسط شخصی که چک موردی در وجه او صادر شده قابل تسویه است. از حیث ترتب آثار و احکام حقوقی و ضمانت اجرا چک موردی مشمول تمامی احکام قانونی و ضوابط مقرراتی ناظر بر چک های عادی به استثنای الزامات ناظر بر اعتبار سنجی متقاضی می گردد. تهران ، بلوار میرداماد پلاک ۱۹۸ تلفن: ۲۹۹۵۱ کد پستی: ۳۱- ۱۵۲۹۶ فاکس : ۶۶۷۳۲۵۶۷۴ سایت اینتری: www.cbi.ir بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خاطر نشان می سازد مقررات فوق الذکر از مرداد ماه سال جاری لازم الاجرا میباشد ضمنا در اجرای تکلیف مقرر در بند «ب» ماده (۵) مکرر قانون صدور چک اصلاحی ۱۳۹۷ که اشعار می دارد؛ بانکها مکلفند بعد از ثبت غیر قابل پرداخت بودن یا کسری مبلغ چک در سامانه بانک مرکزی نسبت به مسدود کردن وجود کلیه حساب ها و کارتهای بانکی متعلق به صادر کننده چک به میزان کسری مبلغ چک به ترتیب اعلامی از سوی بانک مرکزی اقدام نمایند. سازوکار و ترتیبات مربوط به انسداد وجوه حسابها و کارتهای بانکی متعلق به صادر کننده چک برگشتی نزد بانک یا مؤسسه اعتباری به میزان کسری مبلغ چک در جلسه مورخ ۱۴۰۰٫۱٫۱۸ هیات عامل محترم بانک مرکزی به تصویب رسید که به شرح ذیل جهت استحضار ابلاغ می گردد ۱-۱- در خصوص نحوه انتخاب بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی اولویت به ترتیب با بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی خواهد بود که مجموع موجودی حسابهای سپرده متناظر ریالی یا ارزی صادر کننده چک نزد آنها بالاترین رقم باشد. -۱-۲- در خصوص نحوه انتخاب حسابهای سپرده اولویت به ترتیب با حسابهای سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت سپرده سرمایه گذاری بلند مدت سپرده قرض الحسنه پس انداز و سپرده قرض الحسنه جاری صادر کننده چک خواهد بود. -۱-۳- در مورد حسابهای مشترک نحوه اقدام به شرح ردیفهای فوق الذکر و بر مبنای سهم الشرکه صادر کننده در حساب های مشترک میباشد. خواهشمند است دستور فرمایند مراتب به قید تسریع و با لحاظ مفاد بخشنامه شماره ٩٦٫١٤٩١٥٣ مورخ ١٣٩٦٫٥٫١٦ به تمامی واحدهای ذیربط آن بانک مؤسسه اعتباری غیربانکی ابلاغ شده و بر حسن اجرای آن نظارت دقیق به عمل آید. ٫ ۵۱۶۳۵۶۲ قد مدیریت کل مقررات مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی اداره مطالعات و مقررات بانکی حمیدرضا غنی آبادی ۳۲۱۵-۰۲ تهران بلوار میرداماد پلاک ۱۹۸ تلفن: ۱۹۹۵۱ کدپستی: ۳۳۱- ۱۵۳۹۶ فاکس : ۶۶۷۲۵۶۷۴ سایت اینترنتی: www.cbi.ir بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مدیریت کل مقررات مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی اداره مطالعات و مقررات بانکی مقررات ناظر بر اعطای چک موردی اسفند ماه ۱۳۹۹ بسمه تعالی مقدمه با استناد به تبصره (۲) ذیل ماده (۶) اصلاحی قانون صدور چک مصوب سال ۱۳۹۷ مجلس شورای اسلامی مقررات ناظر بر اعطای چک موردی به شرح زیر تدوین می گردد فصل نخست تعاریف ماده ۱ - در این دستورالعمل عناوین زیر به جای عبارات مربوط به کار میرود ۱-۱- چک موردی نوعی از چک که به صورت موردی در راستای اهداف مورد اشاره در قانون با رعایت شرایط مندرج در این دستور العمل به مشتری حقیقی فاقد دسته چک اعطا می گردد. ۲-۱ قانون: قانون صدور چک مصوب سال ۱۳۵۵ با اصلاحات و الحاقات بعدی آن ۱ مشتری به شخص دارای حساب جاری فاقد دسته چک در شبکه بانکی کشور که متقاضی استفاده از چک موردی است اطلاق می گردد. -۴-۱- دارنده چک موردی به شخص حقیقی یا حقوقی که چک موردی در وجه وی صادر گردیده اطلاق می گردد. ۵-۱ سامانه صیاد سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک و ثبت نقل و انتقال چک نزد بانک مرکزی ۶-۱- حساب جاری حسابی است که بانک بر اساس قرارداد منعقده با متقاضی به منظور قبول سپرده قرض الحسنه جاری به ریال به نام وی افتتاح می نماید؛ فصل دوم شرایط اعطای چک موردی و استفاده از آن ماده ۲ - اعطای چک موردی به مشتری باید از طریق سامانه صیاد با دریافت شناسه یکتا برای هر برگ چک موردی انجام پذیرد و مستلزم رعایت فرآیندها و الزامات ناظر بر اعتبار سنجی و رتبه بندی اعتباری نمی باشد. ماده ۳ - اعطای چک موردی به مشتریان زیر ممنوع است ۱۳ اشخاص ورشکسته -۲- اشخاص معسر از پرداخت محکوم به وکیل نماینده صادر کننده امضاء کننده چک برگشتی رفع سوء اثر نشده از طرف اشخاص صاحب حساب وفق شرایط مقرر در قانون ۴۳ اشخاص دارای چک برگشتی رفع سوء اثر نشده اعم از موردی و عادی ۵-۳- اشخاصی که بنا به رأی قطعی مراجع قضایی حسب مفاد قوانین مربوط از جمله موارد مقرر در قانون به محرومیت از داشتن دسته چک و چک موردی محکوم شده اند. اشخاصی که حساب جاری آنها به دلایل قانونی یا حسب تصمیم مرجع قضایی مسدود گردیده و برداشت از آن ممنوع است به استثنای مواردی که صرفا بخشی از موجودی حساب جاری مشتری مسدود شده و برداشت مابقی موجودی حساب جاری وی امکان پذیر است؛ اشخاص ورشکسته معسر از پرداخت محکوم به یا دارای چک برگشتی رفع سوء اثر نشده که مطابق حکم مقرر در تبصره ۲ ذیل ماده (۲۱) مکرر قانون به وکالت یا نمایندگی از طرف صاحب حساب اعم از شخص حقیقی یا حقوقی اقدام می کنند؛ ماده ۴ - استفاده از چک موردی مستلزم داشتن حساب جاری نزد بانک محال علیه بوده و صدور آن مستلزم ثبت مراتب در سامانه صیاد است. ماده ۵ - در صورت عدم پرداخت وجه چک موردی به دلیل نداشتن موجودی کافی یا تحقق هر یک از علل مقرر در قانون برای برگشت چک به استثنای برگشت چک به علت دستور عدم پرداخت موضوع ماده ۱۴ قانون صاحب حساب و وکیل یا نماینده امضاء کننده چک از طرف وی تا زمان پرداخت دین ناشی از چک مزبور مشمول محرومیتهای مندرج در ذیل ماده (۵) مکرر الحاقی به قانون و نیز محرومیت از دریافت دسته چک صدور چک جدید و استفاده مجدد از چک موردی میباشد. ماده ۶ - حداکثر تعداد چک موردی قابل اعطاء به هر مشتری در شبکه بانکی کشور در هر تقاضا حداکثر دو فقره و در مجموع سالانه حداکثر ۵ فقره میباشد. لم تبصره - اعطای چک موردی به مشتری تا قبل از تعیین تکلیف چکهای موردی قبلی اعطایی به وی در سامانه صیاد یا ارائه آنها به بانک ممنوع است. ماده ۷ - سقف مبلغ کلی مجاز سالیانه برای صدور چک موردی بر اساس شیوه نامه موضوع ماده (۷) دستور العمل اجرایی ماده (٦) اصلاحی قانون میباشد. ماده ۸ - دارنده چک موردی میتواند آخرین وضعیت صادر کننده چک موردی شامل سابقه چک برگشتی در سه سال اخیر و میزان تعهدات چکهای تسویه نشده را از طریق سامانه صیاد استعلام نماید. ماده ۹ - چک موردی غیر قابل انتقال به غیر بوده و صرفاً توسط شخصی که چک موردی در وجه او صادر شده قابل تسویه است. ماده ۱۰ - تسویه چک موردی منوط به ثبت مشخصات آن و نیز ثبت عملیات تسویه آن در سامانه صیاد است. فصل سوم سایر الزامات ماده ۱۱ - سایر ضوابط و الزامات ناظر بر چکهای موردی که در این دستور العمل ذکر نشده است. حسب مورد تابع مفاد قانون میباشد. مقررات ناظر بر اعطای چک موردی در قالب یازده ماده و یک تبصره در چهل و یکمین جلسه مورخ ۱۳۹۹٫۱۲٫۱۷ کمیسیون مقررات و نظارت مؤسسات اعتباری به تصویب رسید. 3

• 96-149153

۹۶٫۱۴۹۱۵۳ ۱۳۹۶٫۰۵٫۱۶ اقتصاد مقاومتی: تولید اشتغال به عالی جهت اطلاع مدیران عامل محترم بانکهای دولتی غیر دولتی شرکت دولتی پست بانک موسسات اعتباری غیربانکی و بانک مشترک ایران ونزوئلا ارسال میشود. با سلام احتراما به استحضار میرساند کمیسیون مقررات و نظارت مؤسسات اعتباری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در نهمین جلسه مورخ ۱۳۹۶٫۴٫۱۸ و با امعان نظر به لزوم ایجاد وحدت رویه در شبکه بانکی کشور در خصوص نحوه اجرای بخشنامه های صادره توسط معاونت نظارت بانک مرکزی و اجتناب از تفاسیر و برداشتهای ناصحیح در این رابطه و همچنین پیشگیری از برخی مشکلات اخیرا مشاهده شده مبنی بر اظهار عدم اطلاع کارکنان شعب شبکه بانکی کشور از مفاد بخشنامه های بانک مرکزی به ویژه در پاسخگویی به هم وطنان محترم مقرر نمود مراتب ذیل در خصوص نحوه اجرای بخشنامه های ابلاغی معاونت نظارت بانک مرکزی در سطح شبکه بانکی کشور به مورد اجرا گذارده شود: -۱- مفاد بخشنامه های صادره توسط معاونت نظارت بانک مرکزی حداکثر ظرف مدت ۷ روز از تاریخ ابلاغ آن لازم الاجرا می شود مگر این که تاریخ دیگری در بخشنامه مقرر شده باشد. -۲ در متن بخشنامه های داخلی که آن مؤسسه اعتباری جهت ابلاغ مفاد بخشنامه های صادره توسط معاونت نظارت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارسال مینماید متن بخشنامه این بانک با ذکر شماره و تاریخ آن به طور کامل و بدون هیچ گونه تغییر نقل شود. هرگونه توضیح که با توجه به شرایط خاص و رویه های داخلی آن مؤسسه اعتباری ذکر آن جهت اجرای بخشنامه ضروری تشخیص داده میشود به صورت جداگانه بعد از نقل متن اصلی بخشنامه ابلاغی بانک مرکزی درج گردد. -۴- یک نسخه از بخشنامه ابلاغ شده به واحدهای زیر مجموعه حداکثر ظرف مدت ۷ روز به مدیریت کل نظارت بر بانکها و مؤسسات اعتباری بانک مرکزی ارسال شود تا از نظر انطباق مفاد آن با بخشنامه صادره بانک مرکزی مورد رسیدگی قرار گیرد. چنان چه آن مؤسسه اعتباری در اجرای مفاد بخشنامه های واصله از بانک مرکزی با سؤال با ابهامی مواجه شود مراتب به اداره صادر کننده بخشنامه در حوزه نظارت بانک مرکزی منعکس گردد تا نسبت به رفع ابهام اقدام گردد. در هر حال وجود سؤال یا ابهام در اجرای بخشنامه صادره بانک مرکزی نباید به هیچ وجه موجب تأخیر در ابلاغ بخشنامه های صادره بانک مرکزی گردد تهران بلوار میردامادر پلاک ۱۹۸ تلفن: ۱۹۹۵۱ کد پستی: ۳۱ - ۱۵۳۹۶ فاکس: ۶۶۷۳۵۶۷۴ ریاست اینترنتی : www.cbi.ir بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اقتصاد مقاومتی: تولید اشتغال در خاتمه خواهشمند است دستور فرمایند ضمن ابلاغ مراتب به قید فوریت به واحدهای ذی ربط آن بانک مؤسسه اعتباری غیربانکی تمهیدات لازم در این رابطه فراهم شده و بر حسن اجرای آن نظارت دقیق صورت پذیرد. همچنین مقتضی است ترتیبی اتخاذ شود تا نسخه ای از بخشنامه ابلاغی به واحدهای ذی ربط به مدیریت کل نظارت بر بانک ها و مؤسسات اعتباری این بانک ارسال گردد. ۳۳۸۰۶۶۱ مدیریت کل مقررات مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی اداره مطالعات و مقررات بانکی عبدالمهدی ارجمند نژاد ۳۲۱۵-۰۲ تهران بلوار میرداماد، پاک ۱۹۸ تلفن: ۱۹۹۵۱ کد پستی: ۳۱- ۱۵۴۹۶ فاکس : ۶۶۷۳۵۶۷۴ بیات اینترنی : www.cbi.ir