همه
بخشنامه
موردی یافت نشد .
{{result.title}}
نویسنده : محمدجواد عظیمی فرد
تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۹
تاریخ بروزرسانی : ۱۴۰۳/۰۱/۲۰
بانک جامع بخشنامه ها
آموزش مالیات
یکی از قوانین مهم مالیاتی مالیات بر ارش افزوده است . مالیات بر ارزش افزوده قانون موقتی است که از سال 87 اجرایی شد و مقرر شده بود که در همان سال ها تبدیل به یک قانون دائم شود و لایحه اجرایی شدن آن در مجلس شورای اسلامی کماکان در حال بررسی می باشد. این نوع مالیات اعلام می کند که به هر گونه کالا یا خدمات در داخل کشور ایران مالیات و عوارض تعلق می پذیرد. از زمان اجرایی شدن قانون مالیات بر ارزش افزوده درصدهای آن نیز مشخص شد به صورتی که در سال 87 جمع مالیات و عوارض با 3 درصد شروع شد و هم اکنون نرخ مالیات بر ارزش افزوده سال 98 با احتساب جمع مالیات و عوارض 9 درصد می باشد که به صورت تفکیک شده 6 درصد به مالیات و همچنین 3 درصد به عوارض تعلق می گردد. در حال حاضر هم تولید کنندگان و هم مصرف کنندگان موظف به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده می باشند. ثبت و پرداخت این نوع از مالیات به صورت فصلی صورت می پذیرد و مالیات دهندگان موظف هستند تا تاریخ پانزدهم ماه ابتدایی پس از پایان فصل فرصت دارند نسبت به ثبت و پرداخت مالیات بر ارزش افزوده اقدام نمایند. مثلا پس از اتمام فصل تابستان افراد تا پانزدهم مهر فرصت دارند نسبت به ثبت و پرداخت این گونه مالیات اقدام نمایند. البته ذکر این نکته حائز اهمیت می باشد که صادرات و واردات نیز مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده می باشد.
اصولا ارزش افزوده به چه معنی می باشد باید گفت که ارزش افزوده به عبارتی هزینه ای است که در روند تولید یک محصول یا خدمت به آن افزوده می شود. برای درک بهتر این موضوع مواد اولیه تولید فرش که همان الیاف محسوب می شوند را در نظر بگیرید این الیاف که به صورت خام می باشند را ابتدا رنگ کرده و سپس روانه کارگاه ریسندگی می کنند در کارگاه ریسندگی الیاف رنگ شده تبدیل به نخ می شوند و یک سری فرآیند دیگر بر روی آنها انجام می شود تا در نهایت برای تولید فرش به قسمت بافندگی تحویل گردند. به همین فرآیندهایی که در روند تولید به این الیاف اضافه شده تا یک محصول نهایی شکل بگیرد ارزش افزوده اطلاق می گردد. با این تعاریف و تفاسیر می توان درک کرد که ارزش افزوده همان مبلغی است که در جهت تبدیل یک ماده اولیه به محصول نهایی هزینه شده است و به این ترتیب مبلغ تمام شده محصول برابر با مجموع مبالغ ارزش افزوده و مواد اولیه می باشد.
اصلاح قوانین مالیاتی مربوط به ارزش افزوده
تا اینجا به خوبی دریافتیم که مفهوم ارزش افزوده چیست ولی سوالی که اکنون وجود دارد قانون مالیات بر ارزش افزوده چیست؟ و چرا وضع شده است. مالیات بر ارزش افزوده در سال 1387 در کشور به صورت محدود وضع گردید و تا حالا در مراحل مختلف سایر اشخاص حقیقی و حقوقی را در بر گرفته است گامی بزرگ در اصلاح قوانین مالیاتی کشور در راستای حمایت از تولید کنندگان بوده است.
دولت در وضع مالیات بر ارزش افزوده به جای اینکه کل مالیات را از تولید کنندگان دریافت کند قصد دارد که مالیات را در هر مرحله از روند تولید از خریداران گرفته و فشار را از روی تولید کنندگان خارج کند. بدین ترتیب یک تولید کننده زمانی که خود یک مواد اولیه را خریداری می کند به فروشنده آن مواد مالیات بر ارزش افزوده می پردازد و همچنین زمانی که محصول نهایی خود را نیز به فروش می رساند از مصرف کننده مبلغ مالیات بر ارزش افزوده را دریافت می کند. در این میان بین مبلغ مالیات مواد اولیه خریداری شده و مبلغ مالیات کالای فروش رفته یک ما به تفاوتی وجود خواهد داشت که بایستی به صورت دقیق به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم گردد.
در ثبت مالیات بر ارزش افزوده بایستی تمامی خریدها و فروش هایی که مشمول اخذ مالیات بر ارزش افزوده می باشند را ثبت نمود و پس از تهاتر خرید و فروش ما به تفاوت آن محاسبه گردد. بدین ترتیب که اگر فروش بیشتری صورت گرفته باشد طبیعتا مالیات بیشتری گرفته شده است و به تبع آن بایستی به دولت مالیات داده شود. همچنین اگر خرید بیشتری انجام شده باشد پس مالیات ارزش افزوده بیشتری پرداخت شده است و از دولت طلبکار خواهد شد که در این صورت دو راه برای برگشت آن وجود دارد یکی اینکه درخواست استرداد داده شود که در این صورت مبلغ ریالی آن مسترد می گردد و روش دیگر ذخیره و انتقال آن برای محاسبه در دوره آتی می باشد.
در صورت عدم انجام فرآیندهای قانونی مالیات بر ارزش افزوده از سوی مودیان؛ قانون آنها را مشمول جرائم ارزش افزوده خواهد کرد. مودیان مالیاتی بایستی به این نکته توجه داشته باشند در صورتی که قوانین مالیاتی مربوط به ارزش افزوده را جدی نگیرند و از آن تخطی کنند عواقب جدی در انتظار آنها خواهد بود. جرائم ارزش افزوده در قوانین مالیات بر ارزش افزوده طبق مواد 22 و 23 تعریف شده و برای تمامی تخطی کنندگان لازم الاجراست.
ماده 22 قانون ارزش افزوده به مودیان مالیاتی این اخطار را می دهد که در صورت عدم انجام تکالیف مالیاتی خود بایستی مضاف بر اینکه مالیات تخصیص داده شده به همراه جریمه دیرکرد آنرا پرداخت نمایند، موارد تنبیهی که در زیر به آنها خواهیم پرداخت را نیز بایستی متقبل شوند:
همچنین ماده 23 قانون مالیات بر ارزش افزوده تاکید می کند که در صورت عدم پرداخت مالیات در بازه زمانی مشخص شده جریمه دیرکردی به میزان 2 درصد به صورت ماهیانه به مالیاتی که وصول نشده تعلق می گیرد.
یکی از بزرگترین معضلات موجود در کشور ما که بنیان اقتصاد را نشانه رفته است فرارهای مالیاتی می باشد که سالانه مبالغ هنگفتی از منابع کشور را به یغما می برند و خود را از پرداخت مالیات معاف می دانند. همیشه این انتقاد به سازمان امور مالیاتی وارد است که از طبقات پایین و فرودست جامعه مالیات به صورت کامل اخذ می گردد ولی برای اشخاص حقیقی و حقوقی که دارای روابط قدرتمندی می باشند و اصولا از رانت های دولتی استفاده می کنند مالیاتی دریافت نمی گردد که امید است با شفافیت و مکانیزه نمودن سیستم های مالیاتی از قبیل مالیات بر ارزش افزوده جلوی این گونه فرارهای مالیاتی گرفته شود و با اخذ مالیات از تمامی طبقات جامعه رفاه را برای این مرز و بوم به ارمغان بیاورد.
قانون مالیات بر ارزش افزوده به مثابه یک قانون وارداتی محسوب می گردد به طوری که این قانون برای اولین بار در ابتدای پاییز سال 87 در کشور ما اجرا گردید. این قانون مالیاتی با کپی برداری از کشورهای پیشرفته برای کشور ما نیز تجویز گردید. به دلیل نوپا بودن و گستردگی این قانون مالیاتی این امکان وجود نداشت که در همان سال ابتدایی تمامی مشاغل و صنوف را ملزم به اجرای این قانون کرد و به همین دلیل به صورت مرحله ای این قانون در کشور ما با تمهیدات فراوانی اجرا گردید.
فراخوان این قانون مالیاتی به صورت مراحل هفت گانه فراخوان ارزش افزوده در کشور ما به اجرا درآمد که در ادامه به بررسی هر یک از این مراحل خواهیم پرداخت:
سازمان مالیات کشور با تقسیم کردن اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده به مراحل هفت گانه به اهداف مهمی دست یافت. با توجه به اینکه در ابتدا جامعه آمادگی اجرای قانونی با این وسعت را نداشت این سازمان به صورت مرحله ای و هدفمند کشور را محیای پذیرش کامل این قانون نمودند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد هر فراخوان به تفکیک مشاغل خوانده شده می توانید هفت مرحله فراخوان ارزش افزوده به مقاله رجوع کنید.
شرکت ها از بدو تاسیس و پس از ثبت در سازمان ثبت اسناد کشور و همچنین واحدهای اقتصادی پس از اخذ مجوزهای لازم از اصناف مربوطه بایستی نسبت به ثبت نام در سامانه امور مالیاتی کشور اقدام نمایند که این فرآیند دارای روند منظمی است که بایستی به درستی طی شود.
مودیان مالیاتی در ابتدا با در دست داشتن مدارک مربوط به شرکت یا واحد اقتصادی خود به سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه نموده و در سازمان نسبت به تشکیل پرونده مالیاتی خود اقدام می نمایند؛ سپس از کارشناسان امور مالیاتی کد اقتصادی، کلاسه پرونده و شماره واحد مالیاتی مربوط به کسب و کار خود را دریافت خواهند نمود. در مرحله بعدی نسبت به پیش ثبت نام کد اقتصادی اقدام نموده و اطلاعات اشخاص حقیقی یا حقوقی ثبت شده که مشمولیت ارزش افزوده نیز یکی از این اطلاعات می باشد که توسط مودیان مالیاتی بایستی تکمیل گردد و همچنین شماره تلفن همراه شخص نیز ثبت و تایید می گردد. پس از انجام این مراحل در طی مدت زمان مشخصی نام کاربری و رمز مودی مالیاتی از طریق پیامک برای وی ارسال می گردد و ادامه اطلاعات را می توان در سامانه ثبت نام امور مالیاتی به صورت کامل تکمیل نمود و این سازمان کد رهگیری مربوط به ثبت نام کد اقتصادی را صادر می کند.
حال پس از انجام مراحل بالا مودیان مالیاتی مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده می توانند از طریق سامانه www.evat.ir جهت انجام ثبت نام مالیات بر ارزش افزوده اقدام نمایند. بدین منظور پس از ورود به سایت ابتدا از قسمت انجام ثبت نام سامانه اطلاعات درخواست شده را وارد کرده و این اطلاعات بایستی ارسال و تایید نهایی شود. سپس با چاپ برگه مربوط به ثبت نام که حتما بایستی ممهور به مهر و امضای شرکت باشد به صورت حضوری به سازمان امور مالیاتی واحد مالیات بر ارزش افزوده مراجعه کرده و در صورت صحت و سقم کامل اطلاعات و ارائه مدارک معتبر گواهینامه موقت ثبت نام برای مودیان صادر می گردد.
می توانید مراحل تشکیل پرونده ارزش افزوده را بصورت کاملا تصویری مطالعه کنید
برخی مشاغل وجود دارند که با توجه به اینکه مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده نمی باشند و به طرق مختلف از مشتریان و خریداران خود 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده را دریافت می کنند و به دلیل اگاهی پایین شهروندان از قوانین مالیاتی کشور هیچ گونه اعتراضی را از سمت مشتریان خود دریافت نمی کنند. پس شهروندان با مطالعه حقوق شهروندی خود قادر خواهند بود جلوی بسیاری از این گونه مسائل را با آگاهی گرفته و از بی عدالتی در حق خود دفاع کند و همین نا آگاهی از حقوق شهروندی یکی از بزرگترین معضلات مردم کشور ما می باشد که باعث می گردد هر قانون نا نوشته و غلطی را بپذیرند.
اشخاص حقیقی و حقوقی که مالیات بر ارزش افزوده اخذ می نمایند حتما بایستی دارای گواهی مالیات بر ارزش افزوده باشند و این گواهی از اعتبار لازم برخوردار باشد. این گواهی ها برای مودیان به صورت یک ساله یا شش ماهه صادر می گردد و در صورت لزوم برای دوره های بعدی نیز تمدید می گردد. سامانه مالیات بر ارزش افزوده تمهیداتی را به وجود آورده تا توسط آن بتوان اصالت و اعتبار این گواهی را مورد سنجش قرار داد و از صحت آن مطلع شد. در پایان این مقاله امیدواریم با پیشرفت فرهنگ مالیاتی جامعه و دولت؛ کشور عزیزمان ایران مانند کشورهای پیشرفته دیگر بتواند با استفاده از منافع مالیاتی آبادانی و توسعه را برای خود به ارمغان آورد. شما می توانید جهت آگاهی بیشتر در خصوص مطالب بالا کتاب مالیات بر ارزش افزوده را مطالعه کنید.
منبع :inta.tax.gov.ir/Pages/Action/LawsIndex/3/1
نظرات کاربران
تعداد نظرات : 0